“Bilgi üretmeyince tökezledik… Fatura önümüze gelmeye başladı”

Editör ne diyor?

Sağlık Bakanlığı’na bağlı TÜSEB, yani Türkiye Sağlık Enstitüleri Başkanlığı bir süre önce Aziz Sancar Bilim, Hizmet ve Teşvik Ödülleri koydu. Ve geçen Cumartesi günü de 4.Türk Dünyası Kurultayı kapsamında ödül kazanan bilim insanlarımızı açıkladı. Üçüncü sayfamızda ayrıntılarını ve kazananları okuyacaksınız. Burada Sağlık Bakanı Dr. Ahmet Demircan’ın ödül töreninde yaptığı konuşmada bir noktanın altını çizmek isteriz:

"… Bir yerlerde bir şeyler yanlış gitti, ayağımız takıldı ve onun faturasını 200-300 yıldır ödedik, hala da bu coğrafya ödüyor. Ayağımız bilgi üretiminden koptuğumuz yerde takıldı. Ne zaman ki bilgi üretiminden koptuk, ondan sonra da fatura önümüze belli bir süre sonra düşmeye başladı. Bilgi üreteceğiz, bilgiye ulaşacağız, bilgiyi kullanacağız, insanlığın hizmetine sunacağız, insanlığın mirasından istifade edeceğiz, mirasa da katkı sağlayacağız...”

Mesele budur. Türkiye’nin temel sorunu da... Ülkeyi ve ekonomiyi, bilim ve teknoloji ulusal politikaları çerçevesinde yeniden inşa etmediğimiz sürece bu tökezleme sürecektir. Bilim ve araştırma ile sorunlarımızı çözmek zorundayız. Dünya bilim ve teknoloji üretimi ile yükseliyor, güce ve refaha ulaşıyor.


Bunun için üniversitelerimizi niteliksel olarak hızla geliştirmek ve bilim insanlarını özgür kılmalıyız. Üniversitelere atanan rektörler, dekanlar hiç bir ayrımcılık yapmadan, benim adamım demeden, liyakati ön plana çıkartarak bir yönetim sergilemelidirler. Ne yazık ki, böyle olmuyor. Ege’deki devlet üniversiteleri dâhil pek çok üniversiteden hiç de iyi haberler gelmiyor.

Sağlık Bakanlığı ve TÜSEB’in dördüncüsünü düzenlediği tıp kurultayları çerçevesinde düzenlenmekte olan çalıştaylarla, sağlık konularında çözümler aranması şüphesiz ki olumludur. Sonuçları itibariyle de izleyicisi olacağız.

Bir sinek ve 6 Nobel

Bilim, araçsız olmaz. Sirke sineği özellikle biyolojik bilimlerde araştırmalarda çok kullanılır. Drosophila adı ile bilinir. Bu yıl ki Tıp Nobel ödülü verilen biyolojik saat ritmlerini denetleyen mekanizmaların çözümlemeleri, işte Drosophila üzerinde yapılan çalışmalarla gerçekleşti.

Fareler üzerinde yapılan araştırmalar sonucu kaç Nobel kazanıldı, henüz araştırmadık, ama sirke sineği araştırmacılara 6 Nobel ödülü kazandırdı! Biz de bunun öyküsünü kapak konusu yaptık. İlgiyle okuyacağınızı umuyoruz.

Doğan Kuban Hoca, epey süre yattığı üniversite hastanesindeki gözlemlerinden yola çıkarak önemli saptamalar yapıyor yazısında ve ülkeyi çağdaş dünyaya en çok yakınlaştırdığı orta ve alt katmanlardan oluşan büyük halk kitlelerini “kaya sınıf” olarak nitelendiriyor. Bu sınıftır ki Türkiye’yi ayakta tutuyor, bu kaya sınıfı Cumhuriyet yarattı diyor.

Tanol Türkoğlu’nun ilgi çeken Dijital-5 sayfasını kaçırmayın. Dijital dünyanın köşe taşları üzerine ilginç bilgileri toparlıyor. Bayram Ali Eşiyok, ekonominin başka bir boyutuna dikkat çekiyor: İhracat birim fiyatlarımız çok ucuz diyor ve durumu “fakirleşen uzmanlaşma” olanak nitelendiriyor. Okurumuz Saim Açıkgöz Osmanlının bilgi derecesini gözler önüne serdiği yazısında, Pisagor’dan 2300 yıl sonra bile üçgen açılarının toplamını bilen olmadığını gösteriyor. Ali Akurgal bu yazısında, nükleer santral elektrik birim fiyatına ödenecek yüksek meblağla, geleceğe yönelik elektrik fiyatlarının çok pahalıya geleceğini hesap ediyor.

Bilim ve Beslenme sayfamızın önemi konusunda ısrarlıyız: Bu kez portakal gündemde. Bir C vitamini deposu ve daha fazlası. Kış geliyor!

ÇED bir yaşam hakkıdır

Yurt dışında bir genç bilim insanımızla söyleşti Gözde Kara: Emir Öngüner, Türkiye’nin dışarıdaki nitelikli Türk bilim ve araştırmacıları yerli projelere kazandırmalı, diyor. Atılım Üniversitesi’nin katkıda bulunduğu sayfadaki makaleyi anımsatırız.

Yaşam Hakkı ve ÇED: Nükhet Y. Turgut, Çevresel Etki Değerlendirmesinin ülkemizde giderek etkisizleştirilmesinin, yaşam hakkı üzerinde büyük bir tehdit oluşturduğunu belirtiyor. Bilim ve Üniversite sayfamızda alternatif tıp ile modern tıp arasındaki ilişkiyi ele alıyor Ahmet Midi. Kültür Üniversitesi sayfasında Yunus Emre ilginç bir yazı ile sayfamızda: Ülkemizde doğru düzgün biyografi yazılamıyor, neden?

Her Cuma beyin besleme günü... HBT her hafta Türkiye ve dünyadaki bilimin sıcak gündemini sizlere sunuyoruz. Türkiye’nin aydınlık geleceği için çalışıyoruz. Geleceğin kurulmasının başka bir yolu mu var mı?!

HBT’yi yayacağız, on binlere ulaşmanın yollarını arayacağız her zaman. Sizlerin yardımı ve katkısıyla...

Gelecek Cuma’ya kadar sevgiyle kalın.