Türkiye evrensel ölçekli büyük araştırmalara adım atıyor

Editör ne diyor?

HBT’nin üçüncü cildi hazırlanıyor

HBT’nin üçüncü altı aylık 54. ve 79. arası sayılarını içeren üçüncü cildinin hazırlıklarını tamamlıyoruz. Fiyatını aynı tutuyoruz. Talep eden okurlarımızın [email protected] adresine bir elektronik posta göndermelerini dileriz.

***


Bilimde “çok yönlü temel araştırmalar yapan ve bunları uyulamaya da koyan üretici ülkeler” arasına mı geçiyoruz? Bu konuda ilgi çekici ve memnuniyet verici bazı adımlar atıldı. Bunlardan en önemlisi İzmir’de Mehmet Öztürk hocanın yürüttüğü, İBG, yani İzmir Biyotıp ve Genom Merkezi projesi. Kalkınma Bakanlığı’nın desteklediği bir proje.

Şimdi sıkı durun ve rakamlara bakın: Bu proje 500 araştırmacı kapasiteye ulaşmak hedefiyle ve 330 milyon TL’lik yatırım ve işletme bütçesiyle ülkenin dev projesi olarak hayata geçti. 5 yıl içinde 500 araştırmacıya ulaşacaklar, kanser eşdeğer ilacı üretim noktasına getirecekler, başta karaciğer olmak üzere pek çok kanser konusunda temel araştırmalar yapacak ve buradan elde ettikleri bilgi ve sonuçları uygulamaya yönelik geliştirecekler, yüksek düzeyde bilimsel yayın yapacaklar ve bu çalışmalardan da yeni şirketler doğacak. Biz de Mehmet Öztürk ile geniş bir söyleşi yaptık ve konuyu kapağa taşıdık.

Tıp ve sağlık araştırmalarında bir başka büyük proje daha gelişiyor: Aziz Sancar Araştırma Merkezi çatısı altında, Sağlık Bakanlığı’nın desteklediği proje de, Fahrettin Keleştemur yönetiminde hayata geçecek. Burada da 200 araştırmacı potansiyeli ve yetkin üniversitelerde araştırma merkezleri söz konusu. Umarız bu proje de İBG gibi hayata geçme olasılığını gerçekleştirir.

Aslında üçüncü bir proje daha gelişiyor: TARLA (The Turkish Accelerator and Radiation Laboratory in Ankara) bir fizik projesi. Açık yazılışı: Elektron Hızlandırıcısı ve Işınım Tesisi. Bu proje de ileriki sayılarımızda yer alacak.

Teknoloji: Çin dünyayı oynatıyor mu?

Müfit Akyos, Çin’in ekonomide, ileri teknolojide ve bilimde yükselişini konu alıyor yazısında. Önemli, öğrenecek çok şey var. Bilimi uygulamaya, teknolojiye dönüştürmek, ekonomik katkı yaratmak demek. Mesela robotların yükselişi! Bu konuyu da Bayram Ali Eşiyok ele alıyor ve ülkelerin robot üretim ve kullanımını anlatıyor ve geleceğin dünyasına bakıyor yazısında. Bu gidişin sosyal sonuçları üzerine iki temel yazıyı bulacaksınız dergimizde. Biri Tanol Türkoğlu’nun “Post-modernizm ve dijitalleşme” yazısı. Türkoğlu, dijitalleşme ile karanlık bir çağa giriyoruz, diyor.

Diğeri de Kıvılcım Kayabalı’nın “zihnimizi yönlendirme aracı olarak sosyal medya”yı ele aldığı yazısı. Diyor ki Kayabalı: “Kişi, cep telefonuna günde ortalama 2.617 kez dokunuyor. Twitter, Facebook ve Instagram’dan gelen uyarılar sürekli dikkatimizi dağıtıyor. Bir çalışma, akıllı telefonların IQ’yu düşürdüğünü ve dikkat, hafıza, öğrenme gibi bilişsel fonksiyonları azalttığını gösterdi. Sosyal medya, zihnimizi kontrol etme yeteneğimizi aşamalı olarak zayıflatıyor mu?”

Bu bağlamda Bilgehan Gürlek’in giderek yayılan bir kavram olarak “Döngüsel ekonomi” konusunu, bütünsel bir yaklaşım olarak ele alıyor inovasyon… Toplum 5.0. Ana tema, atıksız bir ekonomi yaratmak mümkün mü?

Doğan Kuban, yine İslam dünyasına yüzyıllardır kendi kendini yiyip tüketen bir yaşam döngüsü açısından bakıyor: Üretmezsen köle olursun.

Dikkat çekici bir yazı da Prof. Artin Göncü’den: Ezberci yaklaşım, okulu korkuya dönüştürüyor, yaratıcılığı önlüyor: “Biz çocuklar okula başladığında hemen okuma yazmayı öğrensin, hemen sayıları öğrensin, hemen matematik öğrensin istiyoruz. Ancak çocuğun bir şeyi öğrenmesi için önce onu gerekli görmesi gerekir. Bu nedenle öğretmen öğrenciye neyi neden öğrettiğini anlatmalı…”

Bu kadar değil tabii, bilimin kalbi çok yönlü olarak HBT’de atıyor, araştırmalar, yeni teknoloji ürünleri, tartışmalar, bulmacalar, ilginç soru ve yanıtları...

Her zaman diyoruz ki, HBT ile geleceği kurma azmindeyiz; hepimizin, ülkemizin, insanlarımızın geleceği burada. HBT aynı zamanda bir demokratik kültür bayrağıdır da. Tüm ülkeye yayacağız.

Gelecek Cuma yeniden birlikte olmak dileğiyle…