Yaşım 50 ama kalbim 38, böbreklerim ise 62 yaşında…

Editör ne diyor?

Gerçek yaşınız kaç? Büyük olasılıkla, yaşadığınız yılları sayarak hesapladığınız kronolojik yaşınız, biyolojik yaşınız ile aynı değil. Üstelik vücudunuzdaki organ ve dokuların da biyolojik yaşları birbirinden farklı. Bilim insanlarına göre biyolojik yaşımız daha doğru bir ölçüm. Bu yüzden bilim dünyası biyolojik yaşı ölçen alternatif yöntemler geliştiriyor. Tabii bu, yaşlanmayı yavaşlatan uygulamaları da beraberinde getiriyor. Örneğin kalbinin biyolojik yaşını öğrenen bir kişinin kalp-damar hastalıklarına yakalanma riski de belirgin ölçüde azaltılabiliyor. Nihai hedef, hastalıkları kontrol altında tutmak.

Hazır biyolojik yaştan yola çıkmışken içimizdeki biyolojik saate de değinelim ve 2017 Nobel Tıp Ödülü’nün sirkadiyen ritmini kontrol eden moleküler mekanizmanın keşfine verildiğini duyuralım. Ödül, üç Amerikalı bilim insanı arasında paylaştırıldı. Jeffrey C. Hall, Michael Rosbash ve Michael W. Young’ın bu keşfi, bitkilerin, hayvanların ve insanların biyolojik ritme nasıl ayak uydurduğunu ve Dünya’nın dönüşü ile eşgüdümü nasıl sağladığını açıklıyor.

Bu hafta sayfalarımız sağlık açısından zengin. Parkinson hastalığının tedavisinde bir aşama daha kaydedildi. Çok yakında kök hücrelerden tasarlanan nöronlar devreye girebilir. Maymunlar üzerinde yapılan deneylerdeki başarı umut verici. Bilişsel zayıflama ve bunama riskine karşı neler yapılabileceğine ilişkin öneriler de yer alıyor.


Klinik çalışmalar yeni ilaç geliştirme sürecinin en heyecanlı aşamalarıdır. Bahçeşehir Tıp Fakültesi’nden Yrd. Doç Dr Fatih Özdener klinik çalışmalar açısından Türkiye’nin dünyadaki yerini irdeledi. Prof. Dr. Canan Erzen’in BAU Tıp Fakültesi’nin dönem yılı açılışında, tıp okumaya başlayan öğrencilere bilgi ve erdem üzerine yaptığı anlamlı konuşmayı da sizler için derledik.

Kadıköy ilçesinin 5 katı buzul koptu

Dergimizde başka neler var? Buzullardaki erime hızla artıyor. 26 Eylül günü Antarktika’dan devasa bir kütle daha koptu. Kadıköy’ün 5 misli büyüklüğünde... Çok uzakta demeyin, iklim üzerindeki sayısız etkilerini hepimiz hissedeceğiz. Son kasırgaların halk sağlığı üzerindeki etkilerini ilgiyle okuyacaksınız.

Bir robot mülk sahibi olabilir mi? Peki şiir yazan bir robot gördünüz mü? Digi.Logue zirvesi, katılımcıları gelecek kavramı üzerinde düşünmeye davet etti. Sizin için özetledik. Yapay zekâ üzerine araştırmalar hızla geliştikçe yaşamın içinde yer alan robotlara ilişkin düzenlemeler de gündeme giriyor. Size bir ilginç konu daha: Robotlara öldürme hakkı vermeli miyiz? Verilen emirleri insani duygulardan etkilenmeden yerine getiren robot askerler çatışmalardaki kayıpları belki  azaltabilirler. Ancak onların gerçekleştirdikleri eylemlerden kim sorumlu olacak?

Dijital obezite

Instagram açıldıktan iki ay sonra kayıtlı kullanıcı sayısı 1 milyona ulaşmıştı; peki sonraki yıllar? 2011’de 10 milyon, 2015’de 400, 2017’de 700 milyon... Yazarımız Tanol Türkoğlu bu hafta Dijtalem’de ‘Dijital Obezite’yi yazdı.

Doğan Kuban, Türkiye’yi İslam dünyası içinde çağdaş düzeye çıkaracak bir model ülke olmaktan uzaklaştırıp, İslam sefaletine ortak yapma programı üzerine yazarken, Ali Akurgal araştırma üniversiteleri ve TEOG yerine konulacak model konusunda görüşlerini açıkladı. Mustafa Çetiner yine ilginç bir konuya değindi: Plasebo ilaçlar.

Koç Üniversitesi Hastanesi’nden Uzman Dr. Tuba Mutluer önemli bir başka konuya dikkat çekti: 0-3 yaş grubu için kreşlerde nelere dikkat edilmeli? İstanbul Kültür Üniversitesi araştırma görevlisi Gözde Ekici halk arasında ‘Çin Tuzu’ olarak da bilinen ve lezzet artırıcı olarak kullanılan monosodyum glutamatı anlattı.

Olcay Başeğmez ise 100 yıldır tarihe tanıklık eden ve başına gelmedik kalmayan bir müze gemiyi yazdı.

Terörizmin derdi ne?

Biz bu sayıya baskı için son şeklini verirken Las Vegas’daki hain terör saldırısında hayatlarını kaybedenlerin sayısı da hızla artıyordu. Bu yüzden ilginç bir araştırmanın sonuçlarını sizinle paylaşmak istedik. Teröristlerin, canını feda etmeye hazır bir savaşçı olma kararlarında, kimlik duygusuyla ilgili çatışmaların dayanılmaz bir utanç duygusu ile karışmasının çok etkili olduğu ortaya çıkmış. Ayrıntılar hayli çarpıcı.

Gelecek hafta görüşmek umuduyla...