Bozkurt Güvenç

Acaba hayal ile hakikati karıştırıyor muyuz?

İnsan, kendini özgürleştiren gerçekleri duymak istemez. —Herbert Agar İlk yazımda hayal ile hakikati birbirinden ayırmaya çalışmıştım. Oysa düşünme ve hayal etme gücüne sahip olan bazı kimselerin hayal ile hakikati birbirinden ayırması hiç kolay görünmüyor. Hayal ile gerçeği karıştırmak, sanatçı ve yazarlara yöneltilen eleştirilerden biridir. Psikolojinin veya davranış bilimlerinin bu sorunu nasıl...

Okullarımızın ‘müfredat’ sorunu…

Gelişim ve çağdaşlık şartlarını yerine getiremeyen ülkemizde, milletçe sığındığımız bir mazeretimiz var: “Eğitim sorunu” deyip geçiyor; ama eğitim sorununu ele alamıyoruz. Hatta her öğretim yılında bakanları ve yönetmelikler bir kaç kez değiştirildiği —halde  değil— için, sorunlar çoğalıyor. Referandum sınavında evet mi hayır mı sürerken, uluslararası PİSA yarışmasının sonuçları açıklandı. (PİSA a...

İnsan Olmak – 3

Yirminci Yüzyıl’ dan 21.'ye geçerken, aslında, Milat’tan sonraki ikinci binden üçüncüye de geçiyorduk. Büyük bir heyecan vardı. Beklenmedik şeyler olmadı. Sosyolog Wallerstein’in (1999) ‘Bildik Dünya’nın Sonu’ adıyla dilimize çevrilen yorumunu hatırlıyorum. Pek çok şeylerin bittiği görüşüne karşı çıkan olmadığı gibi, ‘Geleceğin belirsizliği kaygısı’ da dünya gündemdeki yerini koruyor. “Küreselleşe...

İnsan Olmak – 2

Canlı varlıkların bir türü olan İnsan, Doğa’daki yerini ve haddini biliyordu. Göçebe Avcılık ve Toplayıcılık yerine yerleşip üretip tüketmeye başlayınca, son 12-13 bin yılda yarattığı, ‘Uygarlık’ adını verdiği canlı üstü güçlü varlığı ‘Doğa’ya Egemenlik’ ya da ‘Doğa’ya Uyum’ olarak yorumladı. Oysa, uygarlık en baştan günümüze varlık sorunlarıyla dolup taşıyor. Basite indirgediğimi bilerek her bin ...

‘İnsan olmak’ üstüne yeni bir deneme…

Köşegen’de  “İnsan Olmak” konulu yazımı okuyan bir dostumdan şu haklı eleştiriyi aldım: “Türkiye 2017, ne bir Osmanlı milleti, ne de ‘Üzerinde Güneş batmayan bir Britanya İmparatorluğu’ ülkesidir. Rudyard Kipling’ in ‘Eğer İnsan olmak’ istersen’ şiiri, biz Türkler için geçerli görünmüyor.” ‘İnsan olmak’ isteyenlere önerilen ‘Kendini bil’mek, çok tanrılı Atina’da, Hıristiyanlık’ta, İslam’da ve günü...

Devrim–karşı devrim ve evrim

Geçen haftaların ülke gündeminde, Evrim-Devrim çatışması vardı.. Tartışma sona ermeden, Eğitim-Bir-Sen’in Milli Eğitimde ‘Yeni Müfredat’  (Öğretim) tasarısı açıklandı. Anayasa değişikliği eğer geçmezse, Yeni Müfredat onun yerini alacak; geçerse, sorun, yönetmelik veya KHK ile çözülecek. Bu iki konuyu bir ‘evrim sorunu’  olarak yazmayı tasarlarken... İnternet’te izlediğim Altamira çizimleri Köşegen...

Olmak istediğimiz “adam”

‘Bir ihtimal daha var’ başlıklı yazımda, o ihtimalin ölüm değil  ‘yaşam ve yaşamak’ olduğu inancımı vurgulamaya çalışmıştım. Okurlarımdan sorular geldi. İyi de, nasıl ‘İstediğimiz gibi bir Adam’ olacağız?’  Dr. Yücel Kanpolat’ın ardından ‘Adam Gibi Bir Hekim’ yazımda, ‘adam olma’nın hiç de kolay olmadığını belirtmiştim. Gündemdeki Anayasa Değişikliği Tasarısı, TBMM’den geçse; ‘Halk Oylaması’ndan E...

Zaman kavramsal bir gerçek(lik)tir

İnsan zamanın efendisidir ! Georges Korzybski (1921) Ne metafizikçi ne de fizikçiyim. Özlem Yüzak’ın New Scientist dergisinden derlediği ‘Zaman bir illüzyon mu?’ yazısını (HBT Sayı 39) kültür tarihi ve insanbilimi açısından yorumlamaya çalışıyorum. Kültürel Değişim’i (1976) yazarken, zaman kavramıyla karşılaştım.. Yanıtlamayı tasarladığım temel soru ‘değişim nerede, ne zaman, nasıl gerçekleşiyordu...

Savaş ve barış

“Savaşın kanlı bir diplomasi; diplomasinin ise kansız bir savaş’ olduğu söylenir. Bu anlamda barış, savaşa hazırlık için verilen bir moladır. Neler diyor ne yapıyoruz: Söylem – eylem çelişkisi! Sosyal demokrat Erich Fromm, Marx ile Freud’u karşılaştırıp yorumladığı bir denemesinde, uygarlığın üç gerçeğinden söz eder: Her şeyden şüphe et; İnsanca şeyler insana yabancı değildir; Gerçek, seni özgürlü...