Astronomi tarihinde iki önemli olay: İlk uzay istasyonu ve Hindistan’ın ilk uydusu

Fizik ve Uzay Gezegenimiz Öne Çıkanlar

1971 - İlk uzay istasyonu Salyut 1 uyduya fırlatıldı

Amerika Birleşik Devletleri ve Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği arasında 1957'den 1975'e kadar süren, resmî olmayan bir rekabet vardı. 1969 yılında ABD’li astronot Neil Armstrong aya ilk ayak basan kişi olunca Sovyetler'in önünde uzay yarışını sürdürmek için fazla seçenek kalmamıştı.


Ya Mars'a insan gönderecek ya da insanlı uzay istasyonları kuracaktı. Sovyetler daha ucuz ve mütevazı seçenek olan uzay istasyonları planını devreye soktu. Uzay istasyonu, uzay boşluğunda insanların konaklaması ve çalışması için hazırlanan platformlardır. Uzay istasyonları, yörüngede haftalarca, aylarca, hatta yıllarca kalmak üzere tasarlanırlar.

Sovyetler çalışmalarını tamamlayıp, 19 Nisan 1971'de ilk insanlı uzay istasyonu olan Salyut 1'i uzaya gönderdi. 6 Haziran 1971'de ilk mürettebat bir kapsül içinde istasyona ulaştı.

Sovyetler başarılı ilk projenin ardından, 1980'lere kadar yörüngeye 7 tane Salyut istasyonu gönderdi. Bu istasyonlar basit, ucuz, ancak etkili ve güvenli uzay platformları olarak hizmet verdi. Salyut'lara 30'dan fazla uzay uçuşu yapan, 70'ten fazla mürettebat gitti. Bu uçuşlarda uzayın insan organizmasına etkileri üzerine değerli bilgiler ve tecrübeler edindiler, uzayda kalma rekorları kırdılar. Ayrıca bu projeyle uzayda neredeyse sürekli olarak Sovyet vatandaşlarının bulunması sağlandı.

Gelişmelerin ardından ABD de uzay istasyonu projesiyle ilgilenmeye başladı. ABD’nin ilk uzay istasyonu olan ve adı "uzay laboratuvarı" anlamına gelen Skylab, 14 Mayıs 1973'te uzaya gönderildi. İstasyona ilki 25 Mayıs 1973'te olmak üzere üç seferde toplam dokuz uzay adamı gönderildi. Skylab'ın çalışmaları, ismine uygun olarak bilimsel konularda yoğunlaştı. İstasyonda 2.000 saatten fazla bilimsel deney çalışması yapılmıştır. Ancak 1979 yılında Avustralya kıtasında çöle düştü, bazı parçaları halen NASA'da sergileniyor.

1975 – Hindistan'ın ilk uydusu olan Aryabhata fırlatıldı

1969 yılında Hindistan'ın ana uzay ajansı, Hindistan Uzay Araştırma Örgütü (ISRO) kurulmuştu. Örgütün amacı uzay teknolojisini geliştirmek ve ulusal yarara olan uygulamalarda kullanmaktı.

Kurulduğu günden bu yana ISRO, sayısız dönüm noktası yakaladı. Hindistan'ın ilk uydusu Aryabhata, 19 Nisan 1975 yılında fırlatıldı. Uydu ismini ünlü Hint gökbilimci ve matematikçi Aryabhata’dan aldı.

Uzayda bir uydu kurma ve kullanma konusunda deneyim kazanmak için ISRO tarafından inşa edilen uydu, Sovyetlerin Kosmos-3M fırlatma aracı ile Rus roket başlatma ve geliştirme alanı olan Kapustin Yar'dan fırlatıldı. Bu proje için, Sovyetler Birliği ve Hindistan arasında 1972'de imzalanan anlaşmaya göre: SSCB, Hindistan uydularını başlatmasının karşılığında, Hint limanlarını kullanabilecekti.

Uydu, X-ışını astronomisi, havacılık ve güneş fiziğinde deneyler yapmak üzere inşa edildi. 1.4 metre çapındaki uydunun, 96.46 dakikalık bir yörüngede, dünyaya en uzak olduğu mesafe 611 kilometre; en kısa mesafe ise 568 kilometreydi ve 50.6 derecelik bir eğime sahipti. Uydu, 11 Şubat 1992'de Dünya'nın atmosferine geri döndü.

İlk uydusu Sovyetler tarafından fırlatılan Hindistan, 1980 yılında Rohini adlı uydusunu, ilk kez yerli bir roketle yörüngeye yerleştirdi. Yıllar geçtikçe ISRO, Hint ve yabancı müşterilerine çeşitli projeler yürüttü. Yakın zamanda, 28 Eylül 2015'de ise Hindistan, Astrosat isimli ilk uzay gözlem uydusunu fırlattı. ISRO'nun uydu fırlatma projeleri, çoğunlukla yerli fırlatma araçları ile gerçekleşiyor ve şu an, Dünya'nın en gelişmiş uzay ajansları arasında yer alıyor.