Yaşam Bilimleri
Yağmursuz geçen yedi ayın sonunda, sıtma sineklerinin aslında hayatta kalmamaları gerekir. Ama yinede kuraklık döneminin sonunda birden bire ortaya çıkıyorlar. Araştırmacılar şimdi bu duruma bir açıklık getirdiler. Bilim insanları Mali’deki iki köyde sivrisinek larvalarını işaretleyerek, Afrika’nın Sahel bölgesinde sıtma sineklerinin yedi ay süren kuraklığı atlatabildiklerini gördüler. Anlaşıldığı...
Güney Kutbu denizinden alınan tortul karot örneği, bir milyon yıllık kalıtım içeriyor. İster havada, ev tozunda, toprakta ya da derin denizlerdeki tortullarda olsun, kalıtım molekülü DNA sadece canlıların içinde değil, çevrede de bulunur. Nitekim bir organizma kepek döktüğünde, dışkıladığında, idrar veya tükürük salgıladığında veyahut ta bir cesedin bozulması sırasında hücre kalıntıları, dolayısıy...
Bilim insanları beyinciğin (Cerebellum) yeni bir işlevini daha keşfetti. Beyincik, duygusal anıların depolanmasında ve hatırlanmasında önemli bir rol oynuyor. Buna göre beyincik bu süreçlerde hipokampüsteki bellek merkezi ve duyguları işleyen amigdala ile birlikte işliyor. Uzun bir süre beyinciğin sadece hareketleri kontrol eden bir merkez olduğu sanılıyordu. Fakat artık biliniyor ki artkafada yer...
İnsanlar oldum olası gördükleri düşlerden belli anlamlar çıkartmaya çalışırlar. Eski çağlarda Mezopotamya ve Mısır’da, düşler tanrılardan gelen iletiler olarak kabul ediliyordu. Yunanlılar ve Romalılar geleceğe yönelik kestirimlerde bulunmak amacıyla düşlerden yararlanıyorlardı. Düşlerdeki birtakım simgelerin insanların içindeki gizlileri yansıttığı inancı 19. yüzyılda ruhbilimci Sigmund Freud ile...
Barry Sharpless, bir emniyet kemerinin tokasının yuvaya girerek kilitlenmesi sırasında çıkan ve İngilizce’de “click”, Türkçe’deyse “tık” sözcüğüyle ifade edilen sesten esinlenerek, iki molekülün birbirine kilitlendiği bu tepkimelere “click reactions” yani “tık tepkimeleri” adını vermiştir (ç.n.) On sekizinci yüzyılda modern kimyanın doğuşundan beri, birçok kimyager doğayı rol modeli olarak kullanm...
İnsanlık her zaman kökenleriyle ilgilendi. Biz nereden geliyoruz ve bizden öncekilerle nasıl bir ilişkimiz var? Bizi yani Homo sapiens'i diğer insansılardan farklı kılan nedir? Öncü araştırması sayesinde Svante Pääbo, imkânsız gibi görünen bir şeyi başardı: günümüz insanının soyu tükenmiş bir akrabası olan Neandertal'in genomunun dizilimini (: sequencing) gerçekleştirdi. Ayrıca daha önce bilinmeye...
Araştırmacılar, kurbağa ve diğer amfibi soylarının tükenişi ve Orta Amerika’daki sıtma vakalarındaki önemli artış arasında bir bağlantı buldular. 1980’li yılların başından 1990’lı yıllara dek Costa Rica’da kurbağa ve semender gibi amfibilerde kitridiyomikoz (İng.:Chytridiomycosis) hastalığına yol açan kitrid mantarı yayılmıştı. Bu mantar enfeksiyonu bazı türlerde ölümle sonuçlanmaktadır. Mesela pa...
Avrupa köstebeği soğuk kış aylarında enerjiden tasarruf için, beynini hatta kafatasını bile küçültüyor. Kış aylarında köstebeğin kafası yüzde on bir daha küçük oluyor ve ilkbaharda yeniden büyüyor. Köstebeğin yetişkinlik döneminde bile yenilenmeye müsait bir beyin ve kafatasına sahip olmasının, tıpta yeni çözümlere izin vereceğine inanılıyor. Kirpiler, ayılar veya fındık faresi soğuk kış mevsimini...
Son bir araştırmaya göre anne karnındaki bebekler dahi tat uyaranlarına tepki gösteriyorlar. Fetüsler annelerinin yediklerini amniyotik sıvıdan algılıyorlar. Araştırmacılar farklı yiyeceklere gösterilen tepkileri ilk kez ultrasonla izlediler. Bebekler daha duymaya ve görmeye başlamadan önce tat duyuları gelişiyor. İlk tat reseptörleri sekizinci hamilelik haftasında gelişiyor ve 15. haftadan itibar...