Lale Akarun

Üniversitelerde yapılan araştırmaların bilgiye dayalı yeni girişimlere, teknolojilere ve ürünlere dönüşmesi, sanıldığı kadar kolay değildir. Laboratuvarınızda çalışan bir prototipin ürüne dönüşmesi için, epey yol kat etmesi gerekir; bu yıllar, hatta bazen on yıllar alabilir. Bir araştırmanın teknolojiye dönüşmesi için geçmesi gereken adımlara teknoloji hazırlık seviyesi (THS) diyoruz: Üniversitede...

Bir önceki yazımda yapacağımız Türkiye Yükseköğretim alanının yeniden yapılandırılması çalıştayından bahsetmiştim. Okurlardan sorular geldi; “nasıl katkıda bulunabiliriz” diyenler oldu. Bir serinin ilki olmasını planladığımız çalıştay yapıldı; hem onun hakkında bilgi vermek, hem de bundan sonraki adımlardan bahsetmek isterim. 30 Haziran – 1 Temmuz günlerinde 13 değişik kurumdan 50 akademisyen, Ank...

Üniversiteler, rektör ve diğer akademik yöneticilerini yöneticinin yetkinlik ve yeterliklerini üniversite paydaşlarının katılımı ile açık ve şeffaf bir şekilde değerlendirerek belirleyebilmeli. Seçim olmadan demokrasi olabilir mi? Teorik olarak mümkün olsa da, her konuda paydaşların oturup tartışıp karar vermesi mümkün olmadığından, seçimler demokrasinin vazgeçilmez bir parçası. Ancak seçim yapıp ...

Pandeminin hayatımıza getirdiği bir yenilik uzaktan çalışma oldu. Derslerimizi uzaktan verdik; toplantıları uzaktan yaptık; konferanslara uzaktan katıldık. Öğrencilerimin pek çoğu, uzaktan çalışmaya geçti; ve pandemi bitse de bu çalışma biçimi kalıcı olacak gibi. Bir kere, uzaktan çalışma, şirketlere faydalı: Ofis kiraları pahalı; kiradan tasarruf ediyorlar. Toplantılar için yollarda harcanan zama...

Matematiğin soy ağacı olur muymuş diyeceksiniz: Bu soyağacı başka türlü soyağacı. Matematiksel bilimlerde çalışan akademisyenlerin tez danışmanlarının akademik soy ağacı. Herkes en az 3-4 yıl, bazen daha uzun süre çalıştığı tez danışmanını tanır. Ancak acaba tez danışmanının tez danışmanı kimdir? Onun tez danışmanı kimdir? Bir matematikçi bu işe girişmiş: Matematik ve matematiksel bilimlerde çalış...

Yapay zeka gittikçe insandan daha kuvvetli hale geliyor. Hafızası gittikçe büyüyor; daha çok şey hatırlayabiliyor; daha çok hesaplamayı daha hızlı yapabiliyor. Yapamadığı tek şey, duyguları anlamak, empati kurmak gibi insanı insan yapan özellikler; onun için araştırmacılar, bunları da yapabilen algoritmalar üzerinde çalışıyor; yakında bu da çözülecek. Yapay zeka insandan öğreniyor ve ondan daha iy...

1915 Çanakkale köprüsü Çanakkale zaferinin yıldönümü olan 18 Mart’ta açıldı. Köprü, pek çok özelliği ile Çanakkale zaferine selam duruyor: 2023 metre orta açıklık Cumhuriyetin 100. Yılına işaret ediyormuş. Dünyada bu kadar uzun orta açıklıklı tasarlanan ilk köprüymüş. 318 metrelik kuleleri de 3.18.1915 tarihine referansmış. Köprü mühendislik özellikleri ile çok etkileyici. Estetik de duruyor. Anca...

Herkese Bilim Teknoloji dergisinde yazmaya başlayalı iki sene oldu. Yazdığım ilk yazılardan birisi, Dünya Emekçi Kadınlar günü vesilesiyle; akademide kadınlar üzerineydi. Üniversitelerde öğrenci olarak da, akademisyen olarak da, kadınların sayısının çok yüksek olduğunu, hem öğrencilerin hem de akademisyenlerin neredeyse yarısının kadın olduğunu yazmıştım. Bu sene bu rakamlara yine baktım: Öğrencil...

Bu hafta hiç beklenmedik bir gelişme oldu: YÖK, üniversiteye girişte baraj puanı kaldırdı. Karar, “2022 Yükseköğretim Kurumları Sınavında (YKS) ön lisans ve lisans programlarını tercihte 150 ve 180 olan Temel Yeterlilik Testi (TYT) ve Alan Yeterlilik Testi (AYT) baraj puanları uygulaması kaldırılmıştır” diye duyuruldu. Bu gelişmenin ne ifade ettiğini şöyle açıklayalım: TYT testinde 40 Türkçe sorus...