Özlem Kayım Yıldız

Yeni bir kalp ve damar hastalıkları risk faktörü: Mikro ve nanoplastikler

Mikro ve nanoplastikler, sağlığa zararlı birleşik kabul edilmekte ve besin zincirine dahil olarak canlı vücuduna girebilmektedir. Son yıllarda plastik kullanımı dramatik bir biçimde arttı. Bu artışa karşın, plastik atık ürünleri uygun olmayan biçimde yönetilmeye devam etmektedir. 2020 yılında Avrupa ülkelerindeki yaklaşık 30 milyon ton plastik atık ürünün yalnızca %35’inin geri dönüs...

İnme sonrası yitirilen beyin fonksiyonları geri kazanılabilir mi?

Bir molekülün, beyin bölgeleri arasında iletişimi artırarak işlevlerde düzelme sağladığı belirlendi. Beyin kan akımının kesintiye uğraması ya da beyin kanaması sonucu gelişen inme, tüm dünyada ölüm ve engelliliğin en başta gelen nedenlerinden biridir. Her yıl tüm dünyada yaklaşık 12 milyon insan inme geçirmekte ve bunların yaklaşık 6 milyonu hayatını kaybetmektedir. Sağ kalanlarda is...

Yüzlerin olmadığı bir dünya

Yüz, algıladığımız en güçlü görsel uyarandır. Karşılaştığımız insanın yaşı, cinsiyeti ve duygu durumu gibi birçok konuda bilgi verir. İnsanın yüz algılama yetisi diğer objeleri algılama yetisinden çok daha gelişmiştir ve bu durum, insan türünün sosyal bir varlık olmasını mümkün kılar. Bebekler, altı aylıktan itibaren gelişimsel açıdan kritik öneme sahip yüz algılama yetis...

İklim değişikliği yaşam süresini kısaltıyor

Küresel iklim hızlı biçimde değişiyor. “İklim değişikliği” olarak adlandırılan bu durum, sıcaklık ve yağış gibi iklimin temel unsurlarında meydana gelen uzun süreli kaymaları ifade eder ve günümüzde insanlığın karşı karşıya olduğu en büyük küresel sağlık sorunu olarak kabul edilmektedir. 2030 ve 2050 arasında iklim değişikliğinin yılda yaklaşık 250.000 ölüme yol açacag...

Genç başlangıçlı demans için risk önerileri nelerdir?

Bunama gençlerde de önemli. Yeni bulgulara göre belirli bir genetik özelliğin yanısıra, düşük eğitim düzeyi, düşük sosyoekonomik durum, alkolizm ve işitme bozukluğunun demans riskini artırdığını gösterdi. Ayrıca inme geçirmiş olmak, diyabet, kalp hastalığı, düşük vitamin D düzeyi, kas fonksiyonlarının yetersizliğini gösteren zayıf el kavrama gücü ve ayağa kalkmakla tan...

Multipl skleroz tedavisinde yeni bir molekül

İlk kez 1866’da ünlü nörolog Charcot tarafından sclérose en plaques disséminées adıyla tanımlanan multipl skleroz, merkezi sinir sisteminde (beyin ve omurilik) nöronların yani sinir hücrelerinin uzantılarının etrafındaki yağdan zengin miyelin kılıfının hasarlanması ile karakterize bir nörolojik bozukluktur. Miyelin, nöron uzantılarının etrafında elektriksel yalıtım sağlar ve elektriks...

Beyin düşmanı uyku apnesi

Orta yaşlı bireylerdeki uyku apnesinin dikkat ve belleğin de aralarında olduğu birçok bilişsel yetiyi olumsuz etkilediği gösterildi. Sağlıklı uyku, tüm vücut için olduğu gibi beyin sağlığı için de son derece önemlidir. Düşük uyku kalitesi bağışıklık sistemi, glukoz metabolizması, vücut ağırlığı, kalp ve beyin sağlığı, bilişsel yetiler, genel iyilik hali ve toplum sağlıg...

Doğanın kayıp yasası

Geçtiğimiz günlerde Carnegie Bilim Enstitüsü, California Teknoloji Enstitüsü ve Cornell Üniversitesi’nden astrobiyologlar, veri bilimciler, mineraloglar, teorik fizikçiler ve Colorado Üniversitesi’nden düşünürlerin de aralarında bulunduğu araştırmacılar Proceedings of the National Academy of Sciences dergisinde “Artan Fonksiyonel Bilgi Yasası” olarak adlandırdıkları bir yasa tanıml...

Beyindeki sağlıklı hibrit hücreler

Yeni buluş, beyin hücrelerinin işlevlerine ilişkin klasik bilgilerimizde önemli bir değişiklik meydana getirdi; bu değişiklik, bunama, epilepsi ve Parkinson hastalığı gibi bazı beyin hastalıklarının tedavisi konusunda katkı sunabilir. Beyin dokusunu oluşturan iki esas hücre grubu nöronlar (sinir hücreleri) ve glial hücrelerdir (destek hücreleri). Nöronlar birbirleriyle sinaps dene...