Y
Eski Mardin’den Leyla Gencer’e
Yukarıdaki başlık, yakınlarda yitirdiğimiz çok değerli eğitim, bilim ve kültür insanı Yıldırım Yavuz’un temsil ettiği bir derin ve geniş kültür çeşitliliğinin özeti gibiydi. Vefatından sonra ODTÜ’de düzenlenen ağıt törenindeki konuşmama “Büyük adamların arkasından konuşmak çok zordur.” diyerek başlamıştım. Eski Mardin’in temsil ettiği akılcı kentsel yerleşme düzeni ile Leyla Gencer adının karşılık...
Atatürk’ün avatarı
Neden olduğu hatalardan bunalan Portekizliler bilgisayarların yasaklanmasını talep edecek. Öyle ki halka açık bazı yerlerde (lokantalar, caferler vd.) sadece bilgisayarla değil her türlü elektronik cihazla mekâna giriş yasaklanacak. Portekiz’in tek sınır komşusu İspanya’da ise durum biraz daha farklı olacak. Örneğin Barcelona’da insanların gündelik angarya işlerini androidler ya da robotlar yapmay...
Bebeğin İlk Yılları çalışması: Daha az yoksulluk, daha iyi beyin gelişimi
Erken çocukluk dönemi yoksulluğunun okul çağı döneminde ve erişkin yaşamda düşük başarı düzeyi ile ilişkili olduğu ve çocukluk ve ergenlik döneminde yüksek gelir düzeyine sahip olanların lisan, bellek ve sosyal yetilerde daha yüksek performans gösterdikleri bilinmektedir. Yoksulluğun, entelektüel yetileri üstlenen beyin bölgelerinin yapısal gelişimi üzerine etkilerde bulunduğunu gösteren araştırma...
E-sigara (4)
Geçtiğimiz hafta e-sigara konusunda yapılan bilimsel çalışmaları özetlemeye başlamış ve son olarak Amerikan Ulusal kardiyoloji kongresinde sunulan bir çalışmadan söz etmiştim. Bu çalışmanın önemini belirleyen iki faktör vardı. İlki sayıları 100.000’e ulaşan kişinin verilerinin çalışmaya alınmış olması, ikincisi ise yaş, cinsiyet, vücut kitle indeksi (deneklerin kilo durumu), kan basınçları ve kole...
Kent yönetim sistemlerinde bilginin önemi
Sürdürülebilir kentler için ekonomik kalkınmayı, sosyal ilerlemeyi ve çevresel gelişmeyi ana ölçütler olarak alan planlamalara gereksinim olduğu açıktır. Artık günlük yaşamımızda yüzleşmekte olduğumuz iklim değişikliğinin başedilemez etkileri bu gereksinimi destekleyen en yakın tehlikedir. Günümüzde yaklaşık %60’ının kentlerde yaşadığı dünya nüfusunun, 2050’ye kadar %68’e çıkacak olması (BM verisi...
Nasıl bir gelecek? Hangi sorunlar, hangi yanıtlar?
Sevgili Okurlar, Aylardır birçok olguyu yineliyorum. Çünkü bütün toplum, bu sorunların adlarını değil, toplumsal içeriğini ve geleceğini nasıl etkileyeceğini bilmesi gerekiyor. Eğitimin bir zincir gibi, ilkokuldan üniversiteye uzanan bir çekirdek programı var. 20 yılda evrensel teknoloji yaşamımıza tam olarak katılamazsa yeniden (Düyun-u Umumiye) dönemine gireriz. Kuşkusuz değerli hocalar, sorumlu...
Evrim gerçekliği bizden gizliyor
Farklı disiplinlerde yapmaya çalıştığımız ortak tek bir şey var, kim olduğumuz ve evrendeki yerimize dair genel bir resim ortaya koymak. Antik Çağ’da insan politik bir hayvandı, Rönesans’ta düşünen bir hayvana, Modern Çağ’da ise başkaldıran bir hayvana dönüştü. Yüzyıllar boyunca öteki canlılarla farkı üzerine kurulan insanın bu kendini anlama çabası, şimdilerde makinalar çağında yeniden gözden geç...
Yapay zeka insandan ne öğreniyor?
Yapay zeka gittikçe insandan daha kuvvetli hale geliyor. Hafızası gittikçe büyüyor; daha çok şey hatırlayabiliyor; daha çok hesaplamayı daha hızlı yapabiliyor. Yapamadığı tek şey, duyguları anlamak, empati kurmak gibi insanı insan yapan özellikler; onun için araştırmacılar, bunları da yapabilen algoritmalar üzerinde çalışıyor; yakında bu da çözülecek. Yapay zeka insandan öğreniyor ve ondan daha iy...
Tarımsal katma değerde büyük aşınma
Türkiye’nin 1980’li yıllar ile birlikte karşı karşıya kaldığı temel sorunların başında tarımsal üretim ve hayvancılıkta yaşanan olumsuz gelişmeler geliyor. 1980’li yıllarla birlikte gündeme gelen neo-liberal yeniden yapılanma politikaları tarım sektörünü son derece olumsuz etkiledi. 1998-2018 yılları arasında tarımın katma değer payı önemli ölçüde aşınarak %12,5’den %5,8’e düştü… 2002-2018 yılları...