Y
Schrödinger’in sorusu
Büyük bilim insanları, sadece anlaması zor kuramlar, formüller yazmazlar. Doğa, yaşam ve toplum üzerine de özgün gözlemler yaparlar. Çok ilginç öneriler geliştirirler. Türkiye’de bilim hâlâ bir kaç meraklı gencin ilgi alanında hapis kaldığı için, zaten okumayan eğitimli ve eğitimsiz halk için Erwin Schrödinger, küçük bir Pasifik adası gibi hiç işitilmemiş bir sözcüktür. Gerçi bugün elinizin uzantı...
COVID-19: Güncel gelişmeler
Pandemi sürüyor ancak daha az konuşuluyor, bir anlamda kanıksadık ölümleri, hasta sayılarındaki artışları. Ama hayat ve salgın sürüyor, konuyla ilişkili bilimsel gelişmeler de yerinde durmuyor. Bu yazıda COVID-19 salgını ile ilişkili güncel gelişmelerden söz edeceğim. İlk önemli konu oldukça umut veren bir ilaç olan Malnupravir hakkında. Bu konu önemli, çünkü aşılar, ilaçların öylesine önüne geçti...
Makineler sanat üretebilir mi?
19. yüzyılın ilk yarısında yaşamış Ada Lovelace, tarihteki ilk bilgisayar programcısı kabul edilir. Lovelace, bir makinanın doğru programlandığı taktirde müzik de üretebileceğini fakat neye programlandıysa onu yapması sebebiyle makinaların özgün herhangi bir şey yaratamayacağını düşünmüştü. Elbette Lovelace’ın öngörüsü gerçekleşti, bugün yapay zeka tarafından bestelenen müzikleri, yazılan senaryol...
Dijital mentörlük
Dünya belki de ilk defa iki başına buyruk, lider kuşağın çatışmasına tanık oluyor. İkinci Dünya Savaşı’nın hemen ardından doğan “bebek patlaması” kuşağı ile onların torunları olan Y Kuşağı’nın. Çocuklarının oluşturduğu X Kuşağı’nı kendi paradigması çerçevesinde yetiştirmeyi becermiş olan bebek patlaması kuşağı mensupları, çocuklarının çocuklarına söz geçiremiyor. Dijital yerlilerin ilk kuşağı olan...
Her şeyi robotlar yaparsa
Önceki yazımda endüstri 5.0 aşamasında artık insanların yalnızca üst düzey tasarım yapacağını, günümüzde mühendislere yaptırılan parça tasarım işlerinin tamamen makinelere bırakılacağını yazmıştım. Karşımızdaki kocaman sorunlardan birinin de endüstri 5.0 mantığını yeni kuşağa hangi eğitimle vereceğimiz olduğunu belirtmiştim. Geçen hafta açıklanan eğitim vizyonu için, gene eğitimcilerin yorumlarına...
Sen ne yapıyordun?
Teknoloji insan zekasını geriletiyor mu? Bilimsel bir araştırmaya göre 1970’lerden beri insan zekâsı (IQ) her yıl düzenli olarak gerilemekte. Öncelikle bu tür denek bazlı araştırmalara artık ne kadar “bilimsel” denilebilir; onu tartışmalı. Eskiden milyonlarca, milyarlarca kişiye ulaşmak söz konusu değildi. O nedenle yeterli miktarda(?) denekle yapılan araştırmaların sonuçları tüm dünya için geçerl...
Tıp Nobeli niye aşıya, Türeci ve Şahin’e verilmedi?
Tıp Nobeli’nin, gerçekten insan sağlığını korumada ve pek çok hastalıkların tedavisinde büyük umutlar doğuran mRNA aşısına veya bu yöntemi geliştirenlere verilmemesi, dünyada pek çok bilim insanında hayal kırıklığı yarattı. Nobel, yıllar önce çok önemli buluşa imza atanlara gitti... Açıkça, ben de erken bir beklenti içinde değildim; verilseydi, Nobelleri yakından izleyen bilim gazetecisi yönüme sü...
Yaşamı doğru yaşabilmek
Yaşamın her alanına farklı bakabilmek, herkesin gördüğünden farklı şeyler görüp yenilikçi çözümler üretebilmek öğrenmeyi, soru sormayı, bilinen veya hazır yanıtları kullanmayıp yeni ve yenilikçi yöntemler geliştirebilmeyi gerektiriyor. Bir de cesaret ve toplumsal sorumluk duymayı. Özellikle demokrasinin gelişmediği toplumlarda bunun karşılığı egemen güçlerle çatışma, dışlanıp her türlü haksızlığa ...
İnsan hata yapar, yapay zekâ yapmaz mı?
“Sistemimiz yapay zeka ile çalışıyor” denince, akan sular duruyor: Yapay zeka, insandan daha akıllı, daha güvenilir; insan hata yapar, yapay zeka yapmaz. Öyle mi acaba? Afganistan’ın başkenti Kabil’de ABD’nin havaalanı saldırısına misilleme olarak 10 sivili Silahlı İnsansız Hava Aracı (SİHA) ile öldürmesi, bize durumun hiç de öyle olmadığını gösteriyor. 29 Ağustos’taki olayda, bagajında bidon taşı...