Y
İnmeden korunmak mümkün
900 bin kişi inme geçiriyor. İnme için risk faktörleri: Hava kirliliği, iklim değişikliği, yüksek kan basıncı, yüksek kan şekeri ve kolesterol düzeyleri, tütün ürünleri kullanımı, böbrek yetmezliği, obezite, fiziksel hareketsizlik, fazla sodyum (tuz), işlenmiş et ürünleri, tatlandırılmış içecek ve alkol tüketimi ve az lifli gıda (sebze ve meyve) tüketimi… Nüfusumuz yaşlanıyor. Ülkemizde altmış beş...
Bilgisayarlar Turing testini geçti mi?
Tartışmalı bir konu: Argo kullanan ve genç taklidi yapan yapay zeka, sorgucuları, kendisinin insan olduğuna ikna etti. Fakat... Bilgisayar sistemleri yapay zekaya sahip mi? Alan Turing, 1950’de bu soruya cevap vermenin yöntemini tanımladı: Turing testi diye tanımlanan bu yöntemde, bir sorgulayıcı, bir bilgisayar sistemi ve bir insan ile mesajlaşma arayüzü üzerinden yazışır. Sorgucu, her ikisine de...
Yeni teknolojiler
Editörümüz, yazdığım son 3 yazıda çok siyasi eğilim buldu. “Senden istediğimiz teknoloji” dedi. Haklıdır. Ama siyasi eğilim olmadan içine düştüğümüz çukurdan nasıl çıkılacağını bu yazıda anlatmaya başlıyorum. Bunu sizlere anlatsam daha az siyasi mi olacak zannediyorsunuz? Bütün siyasi unsurları saklı tutarak size yeni nesil çip yapımını tefrika edeceğim. Transistör Transistör yapımı germanyum taşı...
Avrupa Birliği hâlâ yolunu arıyor
Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, AB’nin kronik sorunlarına çözüm bulmak amacıyla yayınladıkları raporlardaki (Letta, Nisan 2024 ve Draghi, Eylül 2024) tespitlerden hareketle hazırlanan stratejiyi - A Competitiveness Compass for the EU (Pusula) - 29.1.2025 tarihinde açıkladı. Draghi Raporu (bkz., HBT S..441) üç ana fikir üzerine kurgulanmıştı: “1) AB'nin iş ortamını iyileştirmek içi...
Matrix ve yapay zekâ
25 sene sonra Matrix filmini nemli gözlerle seyretmek (yaş da dikkate alınırsa) makul karşılanabilir. Ancak bütün hikâyenin yapay zekâ ile insanlık arasında geçtiğini (yeniden) görmek-anımsamak şaşırtıcı. Şaşırtıcı çünkü ChatGPT ile ateşlenen yapay zekâ çılgınlığı iki buçuk sene sonra bugün hala son sürat devam ediyor ancak tüm bu süre boyunca iki cephede de bu ikisini irtibatlandıran güçlü bir se...
Eğitimde sezginin yeri üzerine…
Kurucumuz ve Onursal Başkanımız İnş. Yük. Müh. Fahamettin Akıngüç, vakfımız henüz fikir aşamasındayken kurucu rektörümüz merhum Prof. Dr. hc Önder Öztunalı ile bir diyaloğundan söz eder… Zihin açan ve çokça düşündüren bu diyalog, biyografisinde de geçer…* Az ama öz bir soru: “Bilimde sezinin yeri var mı?” diye sorar… Prof. Dr. Öztunalı’nın yanıtı nettir: “Elbette var, biri bir icat öncesi seziyle...
Bağımlı ve plansız iktisat politikaları kalkınmayı engelliyor
Dünyanın en büyük ekonomileri ve Türkiye Dünya ekonomisinde 1950’li yıllara kadar sanayileşme ve kişi başına gelir artışları Avrupa’nın merkezini oluşturan ülkeler ve Kuzey Amerika ile sınırlı kaldı. Dünyanın diğer bölgelerinin gelir düzeyinde ve sanayileşmesinde dramatik gelişmeler yaşanmadı. II. Dünya Savaşı sonrasında, kabaca 1950-1973/1974 dönemini kapsayan Keynesgil Altın Çağ’da, 1950’li yıll...
Bilimde kompartımanlar yıkılıyor, fizik, kimya, tıp yok gibi…
Fizik ödülünün bilgisayarcılara verilmesi biraz ortalığı karıştırdı. Fakat bu Nobel Komitesi, bu fizik ödülü ile eski fizik, tıp, kimya kompartımanlarını parçalayıp havaya uçurunca herkes aha neler oluyor diye kulak kabarttı. Ve bu yılki Nobelleri ilginç hale getirdi. Birden bilgisayar bilimcileri aslında uzun zamandır hak ettikleri ödülü almaya başladılar. Makine öğreniminin temellerini atanlar d...
Cumhuriyet ve devrimler üzerine 1 & 2
Yazı dizimizin sonuna geldik. En son yazı Lozan’a ilişkindi. Lozan ile ülkenin bağımsızlığı sağlanmış ve ülkenin tapusu kurtarıcılarının eline geçmişti Artık yeni bir döneme girilmişti. Yeni dönemin adı Cumhuriyet idi. Cumhuriyet fikrinin Mustafa Kemal’in zihninde oldukça erken bir dönemde, muhtemelen Suriye görevi sonrası Selanik’te henüz kolağası iken tasarımladığını ileri sürmek eşyanın tabiatı...