Tevfik Uyar

Başka bir gezegenden merhaba!

Bir metinden resme yapay zeka programı olan Midjourney'le denemeler yapmayı çok seviyorum. Midjourney'nin yaptığı işin "sanat" olup olmadığı konusunda çetrefilli tartışmalar var. Yarından Hikayeler'in ilk bölümlerinde Emre Yorgancıgil ile birlikte bu konuyu ele almıştık. Bu konudaki görüşüm hala aynı: Midjourney gibi yapay zekaların yaptığı şey sanat değildir, ama ortaya çıkan ürün bir sanat eseri...

“Yanlışlanabilirlik” kriterini nasıl anlamalıyız?

Will Smith'in Oscar töreninde attığı tokadı duymayan kalmamıştır. Elbette astrologların gündemdeki her konu hakkında yaptıkları gibi bu konuda da bir yorumda bulunmalarını beklememek hata olurdu. Aşağıda bir Tweet görüntüsü paylaşıyorum. Astrolojiye inanan birisi için bu tür argümanlar son derece akla yatkın görünür ve hatta inançlarının perçinlenmesini sağlar. Bu argümanı pek çok açıdan analiz ed...

Rüya görmemizin sebebi Dünya’nın dönmesi mi?

Rüya neredeyse herkesin ilgisini çeken bir konu çünkü hepimizin onları deneyimleme biçimi farklı. Efsanelerde ve dinlerde rüya, geleceği bilme, tanrıyla irtibat kurma, aydınlanma ya da kendini fark etme aracısı olarak her zaman bir işleve sahip. Psikanaliz içinse rüyalar öyle kilit konumda ki, bilinçaltının tüm gizleri orada saklı. Kimileri rüyalarını hiç hatırlamıyor ya da hiç rüya görmediğini dü...

Corona yazıları-2: Komploculuk ve daha bir sürü şey…

İlk yazıyı 22 Mart 2020’de yazmışım ve büyük bir özgüvenle başlığı “Corona yazıları – 1” diye seçmişim... Gaf gibi bir şey oldu bu. Birincisi artık günlerimizi daha çok evde geçireceğimizi, yasaklarla kapanacağımızı düşündüğüm günlerde “herhalde üretmeye, yazmaya, okumaya daha çok vakit ayırırız” sanıyordum. Öyle olmadı. İkincisi, aslında bir türlü kapanamadık da. Ekonomi tarafındaki “veri karmaşa...

Corona yazıları – 1

Olağanüstü bir süreçteyiz. Bu kesin… Geleceğin çok belirsiz olduğu ve önümüzü görmekte çok zorlandığımız da muhakkak. Sıklıkla apokaliptik öyküler yazan ve varoluşsal riskler üzerinde düşünen birisi olarak bu yeni kriz hakkında da uzun uzadıya düşünüyorum. Düşüncelerimi de hem kayda almak, hem de sizlerle paylaşmak için ara ara kaleme almaya karar verdim. Başlığa da özellikle “1” iliştirdim ki, ar...

En popüler sözdebilim: Astroloji

Astrolojinin çıkış noktası büyüdür. Astroloji, geleceğin görülebileceğine inanan Sümerlerde kurban edilen hayvanların iç organlarından geleceği görmeye çalışma (haruspicina) geleneğinin gökyüzüne aktarılmasından doğmuştur. Şüphesiz en popüler sözdebilim astrolojidir. Gazetelerden, dergilerden, TV’den, internetten, her yerden ulaşılır; ilgilenelim ya da ilgilenmeyelim bir şekilde ofisimize, evimize...

Ummadık taş baş yarar: Asteroid tehdidi

NASA Başkanı Jim Bridenstine'ın geçtiğimiz günlerde basına düşen sözleri medya tarafından abartılmış olsa da aslında Dünya'ya bir asteroid çarpma riski gerçekten de kayda değer bir risk. 2013'te Chelyabinsk semalarında infilak eden sadece 20 metrelik bir asteroidin yarattığı tahribatı hatırlarsanız, çok değil, onun iki katı büyüklüğünde bir asteroidin yaratacağı zararın "yine iki misli" olduğunu s...

Bilimin alternatifi olur mu?

Bilgiyi nasıl elde ederiz? Nasıl biliriz? İnsanlar inançlarına göre bu sorulara pek çok alternatif yanıt üretebilirler. Pozitivistler gözlem, rasyonalistler akıl yürütme, entüisyonistler sezgi derler. Astrologlar yıldızlara, büyücüler kürelere, falcılar telvelere bakarlar. Bunların her birinin "bilginin eldesi" için, yani bir hipotez oluşturmak için yeterli kaynaklar olduğunu varsayalım. Bir şekil...

51. Soru – Bu kitap kaçar mı? Kaçmaz!

Bilimkurguya olan ilgim kuzenlerimin beni de yanlarına alıp sinemaya Terminator (Yok Edici) izlemeye götürdükleri gün başlamış olmalı. Çocuk aklımla daha çok "kurşunun dahi işlemediği, gözlerinde çevreye dair pek çok bilgi akan, kuvvetli metal robotlar" ilgini çekmiş olsa da, büyüdükçe makine aklına daha çok merak sarmış olmalıyım. Belki on üç yaşımdayken İstatistik mezunu başka bir kuzenime koşup...