etik
Ahlaktan, etik değerlerden ödün vermeden yaşayabilmek!
Etik fay hattı Görünen o ki depremle ile ilgili şu an iki pratik sorunumuz var: Birincisi günler sonra bile enkaz altından hala canlı insanların çıkıyor olması. İkincisi ise sağı-solu harabeye dönmüş kimi cadde ya da sokaklarda tek tük dahi olsa bir camı bile kırılmadan ayakta kalmış binaların varlığı. Hazırlıksızlık-beceriksizlik ve başka diğer olası sebepler sarmalı daha ilk günden itibaren kamu...
Deprem artık hepimizin hayatının merkezinde. Kahramanmaraş depreminde 40 bini aşkın can kaybı daima yaşadığımız ve hiçbir zaman yanıtını veremediğimiz şu soruyu yeniden gündeme getirdi: Neden her deprem sonrası bir afet yaşıyoruz? Yanıt aslında aşikar: Binaları deprem yönetmeliğine uymaksızın yetersiz veya yanlış̧ olarak projelendiriliyoruz, malzeme ve isçilik bakımından kalitesiz olarak inşa ediy...
Dünyanın dört bir yanındaki üniversitelerden çeşitli ödüller alan, yetiştirdiği öğrenciler ve özgün çalışmalarıyla bilimin geleceğine büyük katkılar sağlayan saygın bilim insanı Prof. Dr. İvet Bahar ile İstanbul'da görüştük. Bahar, 16 yıl Boğaziçi Üniversitesi’nde öğretim üyesi ve araştırmacı olarak çalıştıktan sonra gelen teklif üzerine Pittsburgh Üniversitesi’nde “Hesaplamalı Biyoloji” bölümünü ...
Bilimin alternatifi olur mu?
Bilgiyi nasıl elde ederiz? Nasıl biliriz? İnsanlar inançlarına göre bu sorulara pek çok alternatif yanıt üretebilirler. Pozitivistler gözlem, rasyonalistler akıl yürütme, entüisyonistler sezgi derler. Astrologlar yıldızlara, büyücüler kürelere, falcılar telvelere bakarlar. Bunların her birinin "bilginin eldesi" için, yani bir hipotez oluşturmak için yeterli kaynaklar olduğunu varsayalım. Bir şekil...
İngiltere’de Nuffield Konseyi isimli bir biyo-etik şirketi, insan embriyosunun DNA'sını değiştirmenin “ahlaki olarak kabul edilebilir” olabileceğini belirtiyor. Ancak bu müdahalenin çocuğun lehine olması ve toplumu hâlihazırda bölen eşitsizlikleri biraz daha belirgin hale getirmemesi gerekiyor. Kurumun yayınladığı raporda, İngiltere’nin mevcut yasalarında henüz bir değişiklik yapılması istenmiyor....
İnsanlar bilimden kesin ve net yanıt beklerler. Bilim böyle diyor, lafı adeta akan suları durdurur! Sözleri ağızlara tıkar ve insanı konuşamayacak bir hale getirir.. Doğru mudur bu söylem? Şüphesiz ki değil. Bilim, kural, metodoloji, anlayış, etik olarak her zaman en “doğruya yakını” dile getirmeye, vurgulamaya çalışır. Araştırmaların amacı da budur. Hele geçmişe yönelik araştırmalar sonucu kurula...
“Biz yaşam için öğreniriz” veya Bilim ve Etik
Bilimin serüveninin ilk kilometre taşı belki de eski Yunan okullarının kapısında yazan “Non scholae, sed vitae discimus” cümlesidir, yani “biz yaşam için öğreniriz”. Bu cümlenin açıklaması şudur, ne yapıyorsak bu dünya için yapıyoruz, bu dünyayı anlamak için yapıyoruz, bunun ötesinde hiç bir şey için uğraşmıyoruz. Bu inanış dünya biliminin en önemli aktörlerinden biri olan Albert Einstein’ın şu sö...
Siz aracınıza böyle mi terbiye verdiniz?
Ahlâk felsefecisi Philippa Foot'un yaratıcısı olduğu, Peter Unger’ın çeşitli varyasyonlarını geliştirdiği meşhur muzip sorulardan birini sorayım size: Bir tren raylarda gitmektedir. İleride ise bir makas var. Makasın bir yanında dört kişi raylara yatırılarak bağlanmış ve ölüme terk edilmiş. Diğer yanında ise bir kişi, aynı şekilde hasmı tarafından yatırılarak bağlanmış. O da üzerinden geçecek tren...