tıp
Kanserde devrimsel gelişmeler ama adaletsizlikler diz boyu
Her 6 ölümden birinin nedeni, onlarca biçimi olan kanser. 2020’de kanserden 10 milyon insan ölmüş, Dünya Sağlık Örgütü’ne göre. Şüphesiz bilim insanları tedavi için alın teri döküyor, pek çok kanser türünde sağ kalma oranları artıyor, yeni ilaç kombinasyonları iyi sonuçlar veriyor, yeni moleküler teknikler geliştiriliyor, kanser ve çeşitli hastalıklara karşı bedenimizin en büyük zırhı-savaşçısı ba...
Türeci ve Şahin’e ödül neden verilmedi?
Devrim niteliğindeki büyük buluşa en büyük ödül Yazılmayı hak eden bir ödül. Devrim niteliğindeki mRNA aşısının gerçekleştirilmesine yol açan temel bilimsel buluşu gerçekleştiren iki bilimciye, Katalin Karikó ve Drew Weissman’a Nobel Tıp/Fizyoloji ödülü verildi. Dikkat ederseniz Nobel, bu teknolojiyi/yöntemi kullanarak ilk aşıyı üreten Türk kökenli iki bilim insanı Uğur Şahin ve Özlem Türeci’ye ve...
Genetiğe 4 milyar yatırım, 800 milyar ekonomik değer yarattı. İnsan Genom Projesi’nin (İGP) (Human Genome Project) ilk taslağı 20 yıl önce 25 Temmuz 2000 tarihinde tamamlandı. Bilim dünyasının en büyük başarılarından biri olarak değerlendirilen bu projenin ilk taslak sonuçlarını ABD eski Başkanı Bill Clinton, projeyi gerçekleştiren uluslararası bilim ekibi ile birlikte “Bilim insanları yaşamın şif...
Dizinin ilk yazısı Harvad’daki ilk günlerinde Cushing, sınıfındaki en başarılı iki öğrenciden biri olup ün yapmayı başarmıştır. Yale’da aldığı eğitim onu sınıfındaki diğer öğrencilerin önüne geçirmiş, ve rekabet içinde bulunduğu tek kişi, kendisi de bir Yale mezunu olan ve ileride başarılı bir cerrah olacak Elliott Joslin’dir. İnsan kadavralarıyla çalışmaya başladıkları sıralarda bir sınıf arkadaş...
Akademi bilimsel çalışmaların neresinde? – 11
Köşemi izleyenler yaklaşık 15 yıldır “akademi-bilim” ilişkisini irdeleyen yazılar yazdığımı bilirler. Daha kısa süre önce HBT’de bu konuda toplam 10 yazı yazmış, hatta çok değer verdiğim bazı meslektaşlarımın tepkisini de almıştım. Bu yazılarıma online üye iseniz HBT’nin web sayfasından ulaşabilirsiniz. Geçtiğimiz hafta San Diego’da Amerikan Hematoloji Derneği’nin yıllık kongresindeydim, kongre iz...
Müzik ve sağlık
İnanmayacaksınız yaşım 50’yi geçti ve ben bu yaşta piyano çalmaya merak sardım. Doğrusunu isterseniz başlangıçta olabileceğine pek aklım kesmiyordu ama sabırlı ve iyi bir piyano öğretmeni ve çabayla “eh işte” bir şeyler olabiliyormuş, onu gördüm. Arkadaşlarım, piyano çalmak istememin sağlıklı olmaya çalışmak, bellek fonksiyonlarımı korumak gibi nedenler yüzünden olduğunu sandı. Aslında ilgisi yokt...
Nobel Ödülleri sahiplerini teker teker buluyor. Fizik ve kimyadan fizyoloji ve tıp alanına kadar birkaç dalda verilen Nobel Ödülleri; bilim ve teknoloji dünyasında bugünü anlamak ve geleceğe adım atan çalışmaları ödüllendirmek adına çok önemli. Nobel Ödülleri, çığır açıcı bilimsel çalışmaları ödüllendirirken geleceğin bilim insanlarını bugünden kazanmak/heveslendirmek gibi de bir avantaj sağlıyor....
Vesalius 1538’de “Tubulae Anatomicae Sex” adlı eserinde ilk defa Galen’in bazı yanlışlarını düzeltmeye cesaret edebilmişti. Bunlar oldukça küçük çaplı yanlışlar olmasına rağmen 1400 yıl boyunca kimse onları düzeltmeye yeltenmemiş olması dikkat çekicidir. Vesalius, Tubulae’nin yayınlanmasından sonra Padua’da diseksiyonlara ve öğretim üyeliğine devam etmiş ve daha 29 yaşına gelmeden ünü, Paris, Brük...
Bu yıl her zamanki gibi ilk olarak Nobel Tıp Ödülü açıklandı. Ödül, ikisi Amerikalı, biri İngiliz üç bilim insanına, yaşamın en gerekli uyum süreçlerinden biri olan mekanizmayı keşiflerinden dolayı verildi. Keşif, hücrelerin oksijen mevcudiyetini nasıl algıladıkları ve nasıl uyum sağladıklarıyla ilgili. Hayvanların yiyecekleri yararlı enerjiye dönüştürmeleri için oksijene ihtiyacı vardır. Yüzyılla...