genetik
Türkiye’deki kedilerin kökeni Mısır’a dayanıyor Antik dönemlerde yaşamış kedilerin DNA’larının ilk kez geniş çapta araştırılması sonucu kedilerin Yakın Doğu ve Mısır’ın yanı sıra dünyanın birçok yerinde evcilleştirilmiş olduğu ortaya çıktı. Kediler, internet kültürüne egemen olmadan binlerce yıl önce ilk çiftçiler, denizciler ve hatta Vikingler sayesinde antik Avrasya ve Afrika’ya bile yayılmışlar...
Genetik hataları iyileştirme dönemi – 2
Genetik, tıbbın artık bir dizi ölümcül hastalığın kaynağını saptadığı alan. Kanser, esas olarak genetik bozulmaların ürünü. Yukarıdaki saptama bir yandan da şunu gösteriyor: İnsan bedeni, mükemmel çalışan bir genetik-biyokimyasal makine değil. Sık bozulan, “kopyalanma” hatalarıyla dolu, mutasyon (genetiğimizdeki rastlantısal ve çevresel etkileşimlerle değişim), hastalıkların kaçınılmaz olduğu bir ...
Yeni yılda gelin bilime bakalım
Şüphesiz ki iyi dilek, sağlık ve mutluluk tüm okurlara, tüm ülkeye... Nasıl bir yıl daha geçirdiğimizi anlatmanın anlamı yok. Gelin biz bilime bakalım, yani dünyayla, gerçek olaylarla ilgilenelim. Her yıl sonu bilim dünyasında binlerce olumlu gelişme arasında çığır açıcı, doğurgan, sorun çözücü, parlak araştırmalardan 10 tane seçilir. Bu seçkileri genellikle Nature, Science gibi büyük bilim dergil...
Durdurulamayacak gelişme: ‘Tasarlanmış İnsan’ – 3
Bilim dünyasının ciddi dergilerinde süren 'genetiği değiştirilmiş bebek' üzerine tartışmalarda üzerinde birleşilen nokta şu: Artık durdurulamaz bir adım atıldı! Devamı gelecek! Topu topu 5 yıl kadar önce geliştirilen CRISPR-Cas9 gen düzenleme tekniği dünyanın dört bir yanında genlere, ucuz, hızlı ve güvenilir müdahale etmeyi kolaylaştırdı. Ülkemizde de bu tekniği deneme amaçlı kullanan var. Aziz S...
‘Tasarlanmış İnsan Çağı’ başlarken – 2
Bir önceki yazımda Çinli bilimci He Jiankui’nin bir embriyoda, HIV virüsünü (AIDS hastalığı etkeni) bedende yaydığı bilinen bir gende değişiklik yaptığını (geni mutasyona uğrattığını) ve böylece genetiği değiştirilmiş ilk ikiz bebeklerin doğduğunu belirtmiştim. Jiankui, bu denemeyi yaparken, gendeki değişimle birlikte HIV virüsünün de bedende yayılmasını durduracağını düşünüyordu ve müdahale ailen...
Mısır, domatesten sonra ‘genetiği değiştirilmiş’ bebek – 1
Genetiğiyle oynanmış (yani değiştirilmiş) besinlere karşı, bir tepki ve tartışma var. Mesela 'kısırlaştırılmış' yani tohumundan fide elde edilemeyen domatesler, iki üç katı ürün veriyor, daha dayanıklı ve üstelik boyutları neredeyse sabit! Büyükada’da Atilla Bey’in izniyle 25 metrekare bahçesinde domates dahil sebze ekiyorum yazın. Sivri biber falan. Domateslerimiz çeşitli yerli. Bu yıl iki fide '...
Prof. Dr. Mustafa Çetiner, bu hafta kanser genetik mi sorusunu cevaplıyor.
Çinli bilim insanlarının açıklamalarına göre, genetik değişimden geçirilen ilk bebekler dünyaya geldi. Haber gerçekse, çok büyük etik soruları da beraberinde getirecek devrimsel bir gelişmeyle karşı karşıyayız. Her ne kadar Çin’deki klinik araştırma kayıtlarında bazı bilgiler olsa da Güney Bilim ve Teknoloji Üniversitesi (Shenzhen) biyoteknoloji uzmanı Jiankui He’nin iddiasıyla ilgili bilimsel bel...
Bilim insanlarının yarı insan yarı hayvan kimeralar oluşturmak istediği yönündeki haberler ateşli tartışmalara yol açtı. Bu haberler Frankeştayn yaratma deneyini akla getirebilir. Ne var ki kimera illa insan eliyle yaratılmaz. Dünyada çoktandır var olan birkaç kimerik insan örneği de var! Kimera, temelde iki ya da daha çok sayıda "bireyin" hücrelerinden oluşan, bir başka deyişle, iki farklı organi...