yaşam
Muhteşem bir şey: Bitkilerle simbiyoz (ortak yaşam) halinde yaşayan tür olan mikorizal mantarlar, bitki köklerinin uçlarına iplikçik adı verilen “uzuvlarıyla” hücresel düzeyde dokunuyor. Bu şekilde, tek tek bitkiler ağaçlar bir yeraltı ağıyla birbirine bağlanıyor. Mantarlar üzerine yapılan araştırmalar, genelde arka planda kaldı. Ancak mikolog (mantar bilimci) Merlin Sheldrake bunu değiştirmeye ça...
İlk yaşam formunun besin kaynağının ne olduğu konusunda yeni gelişmeler var. Kaynama sıcaklıklarında gelişen ve hidrojen gazı “yiyen” ilkel bir mikrobun hidrotermal menfezlerlerde yaşayarak çoğaldığı anlaşıldı. Yeni sonuçlar, “ilk metabolizma hipotezi” olarak bilinen, yaşamın kökeni hakkında uzun zamandır devam eden bir fikri destekliyor. Yaşamın kökeniyle ilgili çalışmalar paradokslarla doludur. ...
250 yıl önce doğdu. Ona selam göndermek boynumuzun borcu, ne de olsa kurduğu bilim düzeninin bir parçası olarak izinden gidiyoruz. Büyük doğa bilimci Alexander von Humboldt pek çok bilim konusuna derinlemesine el atmaktan kendini alamamış, bütün bu bilim alanlarının da kendilerini sahiplenecek üstün insanlara ihtiyacı olduğu zamanlarda! Bitki biliminden bitki illüstrasyonculuğuna, coğrafyadan jeol...
Bir damla suya bile hürmet
Mevlana’nın "Bir damla suya bile hürmet" sözüne rastladığımda durdum ve sordum. Varlığımızın olmazsa olmaz şartına saygılı davranacağımıza göre, bilge Mevlana acaba neden 'bir damlasına bile saygı' diyerek suyun değerini vurgulamak istemiş olabilir? Güneş yıldızının Dünya gezegeninde ve belki de bütün Evren'de hayat suda ve suyla başladı, çeşitlendi. Hayvanlar âleminin soluduğu havayı ve oksijeni ...
Gülmek iyidir
Son yıllarda ülke olarak gülümsemeyi unuttuk. Hatta çoğu kişi için gülümsemenin avanaklıkla bir ilişkisi olduğu bile söylenebilir. Nasıl olmasın, ülkemizde onca yaşanandan sonra... Oysa bilim insanları gülümsemenin, gülmenin insan biyolojisi üzerinde olumlu bir rolü olduğunu iddia ediyor. Mesela kuvvetli bir kahkaha endorfin salgımızı yükseltiyor, stres hormonu olarak bilinen kortizon ve adrenalin...
"Matematik aşk gibidir. Basit bir fikir, fakat her an karmaşıklaşabilir." R. Drabek Günlük hayatta alışverişten, kullanılan bilgisayara, fen, mühendislik, tıp, sanat ve hukuk gibi hemen her alanda etkisi görülen matematik, kelime olarak Yunanca "bilim, bilgi ya da öğrenme" anlamına gelen “mathema” sözcüğünden türetilmiş olan ve "öğrenmekten hoşlanan" anlamını taşıyan “mathematikos” kelimesinden ge...
Gülümsemek, gülmek ve sağlık birbiriyle ilişkili. Bir gülüş hayatımızda neleri değiştiriyor? Prof. Dr. Mustafa Çetiner, yapılan araştırmalardan yola çıkarak gülmenin faydalarını anlatıyor. 🙂
Sağlık finansmanının sürdürülebilir olmaması, tüm vatandaşları kapsaması hedefiyle yola çıkan sosyal güvenlik sisteminin randımanlı çalışmaması ve kritik sağlık göstergelerinde halen daha OECD ülkelerinin gerisinde yer almamız, sorunlarımızın başlıcalarını oluşturuyor. Bu sorunların çözümü için, özellikle 1980 ve 1990’lı yıllarda propagandası ve çalışmaları yapılan yeni liberal düşünce sisteminin ...
1986 yılında Cumhuriyet’teki yazısına böyle bir başlık atmıştı büyük hukuk bilimcimiz Hıfzı Veldet Velidedeoğlu ve ardından da şöyle bir açıklama yapmıştı: "Evet, orman sözcüğünü veya başlığını görünce çoğu aydınımız o yazıyı okumaz. Ormanı kendi ilgi alanı dışında sayar. Ben onları, Fransızların ‘gourmet’ dediği damak zevkine düşkün kişilere benzetirim: Karidesli, levrekli, bonfileli sofralara al...