yaşam
Amerika’da gerçekleştirilen son bir araştırma, aşırı sıcaklarda genç yetişkinlerin daha büyük risk altında olduklarını ortaya koydu. Gelecekte ölüm riskinin daha da artmasından endişe ediliyor. Columbia Üniversitesi bilim insanları, yirmi yılda toplanan verileri inceleyerek, yaşları 18 ve 35 arasında değişen genç yetişkinlerin aşırı sıcaklarda daha büyük tehdit altında olduklarını ortaya koydu. AB...
Müziğin, ötüşerek birbirlerine kur yapan kuşlar gibi, insanların da eş seçmelerine yardımcı olmak üzere evrildiği ilk kez İnsanın Türeyişi yapıtında Charles Darwin tarafından öne sürülmüştü. Patrick Savage, “Kişinin düşlediği eşi bulmasında müziğin nasıl bir katkısı olabilir?” sorusuna, “Bir karaoke barına gidip birlikte bir düeti seslendirin. Bilim öncelikle bunu öneriyor,” yanıtını veriyor. Sava...
Gökbilimcilerden oluşan bir ekip, Dünya'dan 120 ışık yılı uzaklıktaki bir yıldızın yörüngesinde dönen ve “K2-18b” olarak bilinen devasa bir gezegende, Dünya dışı yaşamın şimdiye kadarki en güçlü belirtisi olduğunu ileri sürdü. Astrophysical Journal Letters dergisinde yayımlanan çalışma kapsamında söz konusu gezegenin atmosferine dair analizler, deniz yosunu gibi canlı organizmalara benzer bir mole...
HBT’nin bu haftaki konuğu, 4 milyar yıl önce yaşamın nasıl başladığına dair gizemi ortaya çıkaran keşfi ile Harvard Üniversitesi tarafından ödüle layık görülen genç bilim insanı Furkan Öztürk. Furkan Öztürk, HBT Yayın Danışmanı Orhan Bursalı’nın kendisiyle yaptığı söyleşinin ilk bölümünde, bilim dünyasının “çığır açıcı” olarak nitelendirdiği çalışmalarını anlattı.
Muhteşem bir şey: Bitkilerle simbiyoz (ortak yaşam) halinde yaşayan tür olan mikorizal mantarlar, bitki köklerinin uçlarına iplikçik adı verilen “uzuvlarıyla” hücresel düzeyde dokunuyor. Bu şekilde, tek tek bitkiler ağaçlar bir yeraltı ağıyla birbirine bağlanıyor. Mantarlar üzerine yapılan araştırmalar, genelde arka planda kaldı. Ancak mikolog (mantar bilimci) Merlin Sheldrake bunu değiştirmeye ça...
İlk yaşam formunun besin kaynağının ne olduğu konusunda yeni gelişmeler var. Kaynama sıcaklıklarında gelişen ve hidrojen gazı “yiyen” ilkel bir mikrobun hidrotermal menfezlerlerde yaşayarak çoğaldığı anlaşıldı. Yeni sonuçlar, “ilk metabolizma hipotezi” olarak bilinen, yaşamın kökeni hakkında uzun zamandır devam eden bir fikri destekliyor. Yaşamın kökeniyle ilgili çalışmalar paradokslarla doludur. ...
250 yıl önce doğdu. Ona selam göndermek boynumuzun borcu, ne de olsa kurduğu bilim düzeninin bir parçası olarak izinden gidiyoruz. Büyük doğa bilimci Alexander von Humboldt pek çok bilim konusuna derinlemesine el atmaktan kendini alamamış, bütün bu bilim alanlarının da kendilerini sahiplenecek üstün insanlara ihtiyacı olduğu zamanlarda! Bitki biliminden bitki illüstrasyonculuğuna, coğrafyadan jeol...
Bir damla suya bile hürmet
Mevlana’nın "Bir damla suya bile hürmet" sözüne rastladığımda durdum ve sordum. Varlığımızın olmazsa olmaz şartına saygılı davranacağımıza göre, bilge Mevlana acaba neden 'bir damlasına bile saygı' diyerek suyun değerini vurgulamak istemiş olabilir? Güneş yıldızının Dünya gezegeninde ve belki de bütün Evren'de hayat suda ve suyla başladı, çeşitlendi. Hayvanlar âleminin soluduğu havayı ve oksijeni ...
Gülmek iyidir
Son yıllarda ülke olarak gülümsemeyi unuttuk. Hatta çoğu kişi için gülümsemenin avanaklıkla bir ilişkisi olduğu bile söylenebilir. Nasıl olmasın, ülkemizde onca yaşanandan sonra... Oysa bilim insanları gülümsemenin, gülmenin insan biyolojisi üzerinde olumlu bir rolü olduğunu iddia ediyor. Mesela kuvvetli bir kahkaha endorfin salgımızı yükseltiyor, stres hormonu olarak bilinen kortizon ve adrenalin...