güneş
8 Nisan 2024’te gerçekleşecek olan Güneş Tutulması, Güneş, Ay ve Dünya’nın mükemmel bir şekilde hizalandığı muhteşem bir gök olayı yaratacak. Bu fenomen, Meksika’nın Pasifik kıyısından ABD boyunca Newfoundland’a ve ardından Atlantik’e uzanan bir rotada kusursuz olarak gözlemlenebilecek. Bilindiği üzere Güneş’in çapı Ay’ınkinden yaklaşık 400 kat daha büyük. Güneş bize Ay’dan neredeyse 400 kat daha ...
İnsanlığın Ay’a yolculuğunun dönüm noktası şüphesiz Apollo 11 göreviydi. 20 Temmuz 1969’da bir insan ilk defa Ay’a ayak basıp şu sözleri söyleyecekti: “Bu adam için küçük, insanlık için büyük bir adım”. Ay’ın, mitoloji ve kültüre etkisiyle beraber bilime ilham veren yanlarını da hatırlayarak Apollo 11 görevini anıyoruz. ABD, Kuzey Carolina’daki Kitty Hawk kasabası 1903 yılında tarihi bir olaya tan...
NASA’da çalışan ilk Türk olmakla birlikte Türkiye’de akademiye astrofiziğin kapılarını açan Prof. Dilhan Eryurt, Güneş başta olmak üzere yıldızların evrimi ve Ay’a seyahat konularında uluslararası astrofizik araştırmalarıyla bugün dünyaca tanınıyor. Peki ama biz onu ne kadar tanıyoruz? “NASA’da görev yapan ilk Türk bilim insanı kimdir?” diye soracak olsak kaç kişi doğru cevabı verebilir bilinmez. ...
Kendinizle dışınızdaki dünyayı, mesela evren ile ilişkinizi kıyasladığınız olur mu? Evren içindeki yerimizi veya evrenle ilişkimizi anlamak için kara delikler iyi bir örnek olabilir mi? Mesela bizler kara delikleri göremiyorduk düne kadar, ama “var olduklarını” biliyorduk. Bu şüphesiz olağanüstü bilimsel teorilerin, bilgi birikiminin, dehaların durmak bilmeyen beyin çalışmalarının ürünü. Fakat bil...
Bugün sadece astronomlar için değil, tüm insanlık tarihi için çok önemli bir gün. Zira beklenen an geldi çattı; yıllar süren bir çalışmanın eserine bakıyorsunuz; tarihte teleskop yardımıyla fotoğrafı çekilen ilk kara delik fotoğrafı kısa bir süre önce yayınlandı. Kimileri görüntünün netliği açısından sonuçtan pek de memnun olmasa da galaksimizin gizemini çözmeye bir adım daha yaklaşmış bulunuyoruz...
Nazım Hikmet’in ünlü şiirinin analizini yapmayacağız veya günün mana ve önemine bir gönderme yapma niyetimiz yok. Güneş’in yeryüzündeki hayatın kaynağı olduğunu da yazmayacağız. Kapakta kullandığımız 'güneş toplamak' ne güzel bir deyim! Ülkü Tamer’in ünlü şiiri ve Zülfü Livaneli’nin bestesi... Fakat derdimiz bu da değil, sadece güneş ile ilgili bilinen çağrışımlarla oynaşıyoruz giriş yapmak için. ...
Bugüne kadar dünyada yapılan önemli bilimsel, öncü araştırmaların özetle sonuçları Son yıllarda gitgide artarak kullanılan LED ampullerin yaydığı ışığın zararlı olup olmadığı konusunda medyada çeşitli yayınlar yapılıyor. Bu konuda bize de sorular geliyor. Önce şunu belirtelim LED ampullerden yayılan ışınlar, güneş ışığındaki ışınlar gibi elektromanyetik dalgalar olup, bunların radyoaktif maddelerd...
Bin ton kömür ve CO2 salınması yerine, iki kova sudan elektrik üretimi! Hidrojen (H1), dötron (H2) ve trityum (H3) gibi hafif elementlerin atom çekirdeklerinin, çok yüksek basınç ve sıcaklıkta birbirleriyle kaynaşmasıyla, yeni bir atom çekirdeğinin (örneğin helyum) oluşmasına ‘nükleer füzyon’ deniyor ki, bu, milyarlarca yıldır güneşte olagelen bir nükleer tepkime. Dünyamızdaki yaşamın ve her türlü...
9 milyar kilometre öteye, 7 yılda…
Bir jumbo jet 747 uçağı, yolcu yerine 17 tonluk bir teleskop taşıyacak gözlem evine dönüştürüldü. Amerikan Uzay ve Havacılık Dairesi (NASA), Alman Uzay Kurumu (DLR), Kaliforniya Üniversitesi/Davis ortak projesine göre teleskoplu uçakla bilimciler, yerden 12 bin metre yukarıda dolanarak uzayı araştıracaklar. Geçen ay ilk kez özlem uçuşuna çıkan uçağın yeni adı SOPHIA: Stratosfer Kızılötesi Astronom...