Einstein
Albert Einstein'ı yalnızlıktan kurtaran deneyin üzerinden 100 yıl geçti Genel Görelilik Teorisi’ni ortaya attığında büyük tepki toplayan Einstein, yalnız değildi. İngiliz astrofizikçi Arthur Stanley Eddington, bu teoriyi kanıtlamak için büyük bir uğraş vererek ona arka çıkmıştı. Bugün Eddington’ın Einstein’ın teorisine yönelik ilk kanıtı ortaya atmasının üzerinden 100 yıl geçti. Evrenin temel fizi...
Kendinizle dışınızdaki dünyayı, mesela evren ile ilişkinizi kıyasladığınız olur mu? Evren içindeki yerimizi veya evrenle ilişkimizi anlamak için kara delikler iyi bir örnek olabilir mi? Mesela bizler kara delikleri göremiyorduk düne kadar, ama “var olduklarını” biliyorduk. Bu şüphesiz olağanüstü bilimsel teorilerin, bilgi birikiminin, dehaların durmak bilmeyen beyin çalışmalarının ürünü. Fakat bil...
Bugün sadece astronomlar için değil, tüm insanlık tarihi için çok önemli bir gün. Zira beklenen an geldi çattı; yıllar süren bir çalışmanın eserine bakıyorsunuz; tarihte teleskop yardımıyla fotoğrafı çekilen ilk kara delik fotoğrafı kısa bir süre önce yayınlandı. Kimileri görüntünün netliği açısından sonuçtan pek de memnun olmasa da galaksimizin gizemini çözmeye bir adım daha yaklaşmış bulunuyoruz...
Yüz yıllık bir geçmişi olan bir efsane nesilden nesile taşındı, dünya çapında yayıldı ve günümüzde bile doğru kabul edilen bir efsaneye dönüştü. Türkiye’de de öğretmenlerin %50’si, buna inanıyor. Peki siz? Kendinizi bir yoklayın: Beyninizde kullanmadığınız alan var mı? Yaygın bir inanışa göre beynimizin sadece %10’unu kullandığımız söylenir. “Einstein bile beyninin %5'ini kullanıyormuş. Kimi insa...
Görelilik kuramı şüphesiz ki 20. yüzyılın en meşhur kuramlarından biri, peki ama günlük hayatımızda gerçekleşen olaylarda bu kuramın etkilerini nasıl hissediyoruz? Albert Einstein tarafından 1905 yılında öne sürülen görelilik kuramı fizik kurallarının her yerde aynı olduğunu hatırlatır. Kuram genel olarak nesnelerin uzay ve zamandaki davranışlarını açıklar ve bu bilgi kara deliklerin varlığından, ...
130 milyon yıl önce iki nötron yıldızının çarpışmasının yol açtığı dalgalar, Ağustos ayında Washington ve Louisiana eyaletlerindeki LIGO olarak bilinen Lazer İnterferometre Kütleçekimi Dalgası Gözlemevi'nde ve Virgo adlı üçüncü bir interferometri ile İtalya’da tespit edilmişti. Yeryüzünde ve uzaydaki gözlemevleri, dalgalardan iki saniye sonra, gökyüzünde gama ışınları şeklinde bir ışık patlaması t...
Einstein’in genel görelilik kuramı 100 yaşında – II
Genel göreliliğin en önemli çıkarımını Belçikalı papaz, gökbilimci ve fizikçi Georges Lemaitre (1894-1966), 1927 yılında, evrenimizin 13.8 milyar yıl önce büyük bir patlama (Big Bang) sonucu oluştuğunu bularak yapmıştır. 1929’da ise ABD'li gökbilimci Edwin Hubble, evrendeki bir cisim bizden ne kadar uzaksa ışığının o kadar kırmızıya kaydığını (redshift), yani dalga boyunun arttığını (bizden hızla ...
Einstein’ın genel görelilik kuramı 100 yaşında
2015 yılında, Albert Einstein'ın baş yapıtı genel görelilik (general relativity) kuramının (ya da izafiyet teorisinin) 100 üncü yılını kutladık. Bilim dünyası, yüz yıldır, bu devrimci kuramın mükemmelliğine hayran, onu her açıdan inceliyor, sınıyor, kanıtlıyor, en küçük detaylarına kadar inceliyor ve sürekli olarak içerisindeki gizli zenginlikleri, tahmin bile edilemeyen yeni kaynakları keşfediyor...
“Biz yaşam için öğreniriz” veya Bilim ve Etik
Bilimin serüveninin ilk kilometre taşı belki de eski Yunan okullarının kapısında yazan “Non scholae, sed vitae discimus” cümlesidir, yani “biz yaşam için öğreniriz”. Bu cümlenin açıklaması şudur, ne yapıyorsak bu dünya için yapıyoruz, bu dünyayı anlamak için yapıyoruz, bunun ötesinde hiç bir şey için uğraşmıyoruz. Bu inanış dünya biliminin en önemli aktörlerinden biri olan Albert Einstein’ın şu sö...
- 1
- 2