matematik
Hayvanlar aleminde sayma becerisinin daha fazla yemek kapma ya da topluluk içinde kendine güvenlik yer edinmeye yardımcı olduğu biliniyor. Palyaço balıkları ise kimlik belirlemek amacıyla sayı sayıyor olabilir. “Kayıp Balık Nemo” adlı Pixar filminin dışında, palyaço balıkları belki de en çok turuncu gövdeleri üzerindeki parlak beyaz çizgileriyle bilinirler. Üstelik, bu beyaz çizgilerle ilgilenenle...
Gizemli nörolojik bir vaka! Hayatı matematikle geçti, fakat birdenbire hiçbir rakamı okuyamaz oldu, yalnızca harfleri okuyordu. Sinirbilimciler, vakayı inceleyip bilincin köklerine indi ve bilgi ile bilinç arasındaki ilişkiyle ilgili çok önemli ipuçlarına erişti. Kısaca RFS olarak bilinen erkek bir hastanın, rakamları anlamsız, karmakarışık figürler olarak görmesine karşın harfleri okuyabilmesi si...
Matematiğin doğası üzerine düşünceler
Einstein’ın deyişi ile: Nasıl oluyor ki, insan aklının bir ürünü ve onun deneyimlerinden bağımsız olan matematik, böylesine hayranlık verici bir biçimde gerçek dünyanın cisimlerine uygulanabiliyor? HBT'deki ‘Matematiğin doğuşunun eğlenceli öyküsü’ konulu yazımızı aşağıdaki paragraflarla bitirmiştik: Matematik disiplini, uzun süredir şu felsefi ve ontolojik soru ile karşı karşıyadır: Matematik, biz...
Bilgisayar bilimi ve yapay zekanın yaratıcısı Alan Turing (sağdaki görsel, en önde). O, çağının ötesinde bir matematik dehası ve savaşı bitiren kahraman bir bilim insanı olarak anıldı. Yazdığı ve çığır aşan bir tek “Saptama problemi hakkında bir uygulama ile birlikte hesaplanabilir sayılar üzerine” bilim makalesiyle, modern bilgisayarların neler yapabileceğini gösterdi. Bugün kullandığımız bilgisa...
Matematik okuryazarlığı
İngiltere'de yaklaşık 8 milyon yetişkinin ancak ilkokul düzeyinde aritmetik becerilerine sahip olduğu gerçeğinden hareketle Başbakan Rishi Sunak, pek çok sorunla uğraştığı bir dönemde İngiliz okullarındaki bütün öğrencilerin 18 yaşına kadar matematik öğrenmesini sağlama sözü verdi. Sunak, iç politika gündeminin merkezine eğitim reformlarını koydu. Temel eğitim sürecinde verilen matematik eğitimi i...
Modern bilgisayar bilimi ve yapay zekânın yaratıcısı! Kimine göre çağının ötesinde bir matematik dehası ve savaşı bitiren kahraman bir bilim insanı, kimine göre ise cinsel tercihleri yüzünden toplumun ahlakını bozan bir utanmazdı. Yapay zekâ ve modern bilgisayarların yaratıcısı Alan Turing’i ölümünün yıl dönümünde anıyoruz. Bilgisayarın bugün ne anlama geldiğini ve neler yapabileceğini az çok bili...
"İyi matematik bilmeyen toplumlarda adalet yoktur." - John Nash Nobelli matematikçi John Nash’in ya da Çetin Altan'ın söylediği "Hukuk insanlığın ortak huzurunu güvence altına almaya dönük, evrensel ilkeler matematiğidir" gibi anlamlı sözlerin ötesinde hukukun, matematiksel analizlerde kullandığı metot ve yöntemler hukuksal yargı ve hakkaniyet için temel unsurlar olarak ortaya çıkar. Her iki bilim...
Akla öncelik tanıyan, ilk defa İslam toplumunda felsefe diye bir bilgi ve düşünce türünün temsilcisi: "Kim din ticareti yaparsa onun dini yoktur..." İlk İslam filozofu ve Meşşai okulunun kurucusu olarak bilinen Yakub bin İshak el-Kindi, soylu bir ailenin çocuğu olarak Küfe'de tahminen 866 yılında doğdu. Bağdat'ta kimlerden tahsil gördüğü bilinmiyorsa da kısa zamanda Halife Me'mun'un takdirini kaza...