Y

Mutluluk ekonomisi: Ölçümler ve Türkiye

2017'de yayınlamış olduğumuz yazı, “Mutluluğun Çerçevesi İyi Yaşam Unsurları” başlığını taşıyordu, gidip onu da okuyabilirsiniz öncelikle. Bu yazı da onu tamamlayıcı bir yazı olacaktır. Acaba mutluluk nasıl gerçekleşir? Herkesin istediği mutluluğun gerçekleşmesi ‘her şeyin gönlünce olması’ ile olanaklı mıdır? Bu “her şey” nelerdir? Başlıkta vurguladığımız bu bağlamda bir tartışmadır. Şimdi teknik ...

Matematiğin doğuşunun eğlenceli öyküsü

13-19 Mart, "Beyin farkındalık haftası" (Brain Awareness Week). Beyin, düşünce, akıl yürütme, soyutlama deyince de ilk akla gelen matematik disiplini tabii. Gelin, birlikte, matematiğin doğuşu kabul edilen sayıların bulunmasını ve cisimlerden bağımsız soyut kavramlar haline gelmelerinin öyküsünü dinleyelim. Çok eski çağlarda, milattan önce dört bin yıl öncesinin sonlarında, Mezopotamya’dayız. Tarı...

Hepimiz gerçekten aynı gemide miyiz?

Günümüzün popüler filozoflarındanSlavoj Zizek, Koronavirüs pandemisine ilişkin olarak 27 Şubat’ta yayınladığı yazısında “Acı Gerçek, Felakete İhtiyacımız Var!” diyordu. Yazıda pandeminin beklenmedik ve bir o kadar korkutucu etkilerini kabullendikten sonra faydalı olma potansiyeli taşıyan yan etkilerinden korkmamamız gerektiğini söylüyordu. Bu faydalı yan etkiler ekonomik ve entelektüel olarak iki ...

Dijital çelişki

Türk toplumu liderlerine baskı yapacak güçte değil mi? Yoksa baskı yaptığı konular zamanın ruhuyla mı çelişiyor? Eğer doğal afet iktidar partisinin yönetimindeki bir belediyenin sınırları içinde oluşmuşsa “mukadderat”, “fıtrat”. Yok eğer bir muhalefet partisinin yönetimindeki belediyenin sınırları içinde oluşmuşsa kinayeli ifadelerle eleştiri. Sarayları yapan iktidarsa “ülkemizin büyüklüğüne yakış...

Deprem ve kan bağışı

Asla azalmayacak, asla dinmeyecek bir acının ortasındayız. 1999 büyük depreminden beri hiçbir şey biriktirmediğimiz, hiçbir önlem almadığımız çok acı bir şekilde ortay çıktı. Dünyanın en şiddetli depremlerinden biri, belki de dünyanın en hazırlıksız ülkesini vurdu. Şaşılası bir sivil toplum refleksi, hiç ama hiç hazır olmayan bir devlet gördük. Asıl büyük hırsızları unutup marketlerden çocuğuna sü...

Ukrayna’nın “dijital kültür mirası” Batı’ya kaçırıldı

Ukrayna’ya Rusya saldırısının birinci yılı dolarken, Uygar Dünya bu felaketin 24/7 tanığı… Yanıp yıkılan üniversite ve kütüphane binalarını, tiyatroları, tarihi binaları, hatta mezarlıkları, kiliseleri, ülkenin kültür mirasına saldırıyı Ukrayna Kültür Bakanlığı tek tek saptıyor (https://rb.gy/rrdd7h). Sivil mimari ve konutlar ise gitti, gider… Bu savaş ortamında sessiz sedasız büyük bir başarı öyk...

Bilimsel ve sanatsal yaratıcılık: Uygarlığın temel dayanağı

Uygarlık adı verilen insanoğlunun gelişme ve ilerleme süreci olağanüstü bir maceralar çizgisidir. Doğadaki evrimin son ve en üstün ürünü olan insanın yaratılışı, fiziki şekil değiştirmesi, zihinsel gelişmesi bu benzersiz maceranın parçalarını oluşturur. Evrimsel gelişmenin insan unsuruyla bağlantılı izlerini ise bilimsel ve sanatsal yaratıcılıkta buluruz. Tarih, bu bilge yapısına karşın, savaşlara...

Yapay zeka hayatımızda

Neredeyse 40 yıldır “yapay zeka” denen kavramla iç içeyim: makaleler, kitaplar okudum, derslerini aldım; derslerimde anlattım; ama uzak gelecekte ulaşmaya çalıştığımız, belki ileride hayatımıza girecek bir teknoloji olarak. Yapay zeka denince çok değişik şeyler akla geliyor: robotlar, görme, duyma, görüntü sentezi. Ancak yapay zekada en önemli gelişmeler İngilizce, Türkçe gibi doğal dillerin işlen...

Başka bir gezegenden merhaba!

Bir metinden resme yapay zeka programı olan Midjourney'le denemeler yapmayı çok seviyorum. Midjourney'nin yaptığı işin "sanat" olup olmadığı konusunda çetrefilli tartışmalar var. Yarından Hikayeler'in ilk bölümlerinde Emre Yorgancıgil ile birlikte bu konuyu ele almıştık. Bu konudaki görüşüm hala aynı: Midjourney gibi yapay zekaların yaptığı şey sanat değildir, ama ortaya çıkan ürün bir sanat eseri...