Y
Algoritma mı, insan doğası mı?
Bu kötülüğü ben yapmasam başkası yapacak diye diye… Yeni yayınlanan akademik bir araştırmaya göre sosyal medya siteleri geliştirdikleri algoritmaları bir kenara bırakıp da suyu doğal akışına bıraksalar bile kullanıcılar arasında kutuplaşma öyle ya da böyle boy gösterecek. Araştırmanın nedenine-nasılına girmek yerine bu tümcenin bilinçdışına gönderdiği mesajı yakalayıp kelimelere dökmekte fayda var...
Egzersizin immün sisteme etkilerinin moleküler temelleri
Egzersizler bedenin bağışıklık sistemini sitokin üretimi ile artırır. Bağışıklık sistemi için sitokinler protein yapısındadır. Sitokinler, virüs-bakteri-mantar gibi mikroorganizmalara veya doku hasarı gibi zararlı etkilere karşı verilen inflamatuar cevapları oluşturur. bedenin bağışıklık sistemini düzenleyen moleküllerdir. Enfeksiyonlara ve kanser gibi hastalıklara karşı bedeni savunurlar; sitokin...
Müzik teknolojisi açısından beşinci ses çıkarma yöntemi: Theremin
Geçtiğimiz günlerde Çanakkale’de Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi’nde (ÇOMÜ) Müzik ve Sahne Sanatları Fakültesi’nde bir konser izledik. Bu görkemli konserin sanatçısı Rus müzisyen Peter Theremin’di. Konserde kendisine piyanist Fatih Turan eşlik etti. Dünyada müzik alanında genelde dört ses çıkarma yöntemi bilinir: Yaylı, nefesli, klavyeli ve vurmalı! Hatta enstrümanların sınıflandırılması bile ...
Dijital devletin ele geçirilmesi
Kamuoyuna “diploma sahtekarlığı” diye yansıyan bir olay var: Yetkili kişilere ait sahte olduğu söylenen e-imzalar kullanılarak üniversiteye yerleştirme yapılmış, notlar yükseltilmiş, öğrencilerin bölümleri değiştirilmiş, mezun olmayan kişilere sahte diplomalar verilmiş. Bu işlerin altın standardı, biyometrik doğrulamaya geçilmeli… Nedense bu olay kamuoyunda büyük bir infial yaratmadı. Ne de olsa b...
Suflörün zamansız ölümü
Yapay zeka ile ilgili en popüler öngörülerden birisi de gelecek yıllarda hangi meslekleri ortadan kaldıracağı ile ilgili. İnsanların ölümle ilgili içgüdüsel tepkisine benzer bir durum burada da var. Nasıl ki her insan için “ölüm başkasının kaderi” olup kendisi hiç ölmeyecektir, benzer şekilde yapay zeka da hep öteki meslek gruplarını insansız hale getirecektir. Avukata sorduğunuzda yapay zeka huku...
Biyometrik doğrulama e-imzada sahtekarlığı nasıl engeller?
Bir önceki yazımda, e-imza sahteciliğinin geniş kapsamı ve arkasındaki faktörler üzerine yazmıştım. Kısaca özetlersem, e-imza, kişiye teslim edilen bilgisayara takılacak bir USB çubuk ve onun üzerinde tanımlanan altı haneli bir sayıdan oluşan şifreden oluşuyor. Elektronik bir sistemde imza atmak istediğinizde, çubuğu bilgisayara takıp imzala düğmesine basıp bu altı haneli sayıyı giriyorsunuz. Dola...
Yapay zeka ve özgürlük
Turing Testi malum bir makinenin “insan gibi” olup olmadığını belirlemek üzere önerilmiştir. Buradaki makine bugün yazılım veya donanım formundaki yapay zekaya karşılık geliyor. “İnsan gibi” seviyesi de yapay genel zekaya (AGI). Malum AGI’ye ulaşmak için ABD ve Çin müthiş bir rekabete girmiş durumda. İpi ilk göğüsleyen olduğunu iddia edebilmek için AGI’nin içi biraz boşaltılabilir. “İnsan gibi” dü...
Sandık var, demokrasi yok: Sessiz çöküşün anatomisi
Demokrasiler çöküyor… Üstelik öyle askeri darbelerle falan değil; halklar tarafından seçilmiş liderlerin demokratik kurallarını esneterek, kurumları kendi lehlerine yapılandırması ile çöküyor. Soğuk Savaş sonrası dönemde demokrasilerin çöküşüne bakıldığında, en yaygın formun askeri darbeler değil, seçilmiş liderler tarafından yürütülen demokratik sistemi içten içe çökertme girişimleri olduğu görül...
İki (üç) yapay zeka modeli
Yapay zekanın insan zekasına meydan okuduğu iki dönüm noktası var. İlki, 1997’de IBM’in Deep Blue adlı satranç programının dünya şampiyonu Garry Kasparov’u yenmesi. İkincisi ise 2016’da Google DeepMind’ın geliştirdiği AlphaGo’nun Go ustası Lee Sedol karşısında aldığı tarihi zafer. Her iki olay da dönemin yapay zeka anlayışını şekillendirdi ancak aralarındaki temel fark, insan benzeri "anlam üretme...