Yazarlar
Giderlerse gitsinler
Bu sayıdaki yazım sayın cumhurbaşkanının bir vecizesi üzerine: “Giderlerse gitsinler”. Bu umursamaz yaklaşım, ne yazık ki toplumu içeriden çürüten, kokuşturan bir olgu. Ekonomistim diye kendini “ifşâ” eden cumhurbaşkanı basit bir hesap yapamıyor. Eğer bu giderlerse gitsinler denilen toplum kesimini kullanmayacaksan o kadar parayı verip bunları neden yetiştirdin? Bunu kimse sormuyor. Nedeni büyük o...
Sosyal medya çok bozdu…
Diyelim ki başınız ağrıyor. Yirmi kişinin bir arada bulunduğu bir sınıfa girdiniz ve baş ağrınızdan bahsettiniz. Bir kişi size cebinden çıkardığı Zamazingo adlı bir şeyi uzatıp, “bu baş ağrısını giderir” diyor. Kalan 18 kişi de “evet evet, Zamazingo baş ağrısına pek iyi gelir” diye teyit ediyor. Bir kişi hariç. Üstelik o kişi bir tıp hekimi. O size “Ben doktorum. Zamazingonun baş ağrısına karşı hi...
Multipl skleroz tedavisinde yeni bir molekül
İlk kez 1866’da ünlü nörolog Charcot tarafından sclérose en plaques disséminées adıyla tanımlanan multipl skleroz, merkezi sinir sisteminde (beyin ve omurilik) nöronların yani sinir hücrelerinin uzantılarının etrafındaki yağdan zengin miyelin kılıfının hasarlanması ile karakterize bir nörolojik bozukluktur. Miyelin, nöron uzantılarının etrafında elektriksel yalıtım sağlar ve elektriks...
Bir araştırma merkezinin çöp torbalarına doldurulma hikayesi
30 yıldır akademisyen olarak çalışıyorum. İlk seneler yokluklarla geçtikten sonra, 2000’li yıllarda araştırma ortamı canlanmaya başladı. 2002 yılında Tübitak bir atılım yaptı: Verilen projelerin usulleri serbestleştirildi, araştırma projesi bütçeleri yaklaşık yüz bin dolar gibi bir rakama çıkarıldı. O sıralar Türkiye 6. çerçeve programına girdi, milyon dolarlık Avrupa projelerine k...
Digita Tabula Rasa
Mutasyon hata mı, zaruret mi? Karbon temelli (organik) canlı dünyasında mutasyon çeşitliliğe imkan tanıyor. Peki yaşam neden çeşitlilik istiyor? Rastlantı mı? Rastlantı; yani sebep-sonuç ilişkisi fiziksel evrende (neredeyse) anlaşılamayacak kadar karmaşık olan şey! Yoksa belli bir yöne doğru giden merdivenin bir sonraki basamağı mı? Evrim? Hareket, devinim, evrim, değişim olguları sanki bir önkoşu...
Nobel’e götüren yolda iki kadının sıradışı öyküsü
İki farklı kıtadan, iki bilim kadını Fransız Emmanuel Charpentier ve Amerikalı Jennifer Doudna uzun yıllarını verdikleri bir araştırma alanında güçlerini birleştirdiler ve gen düzenleme tekniğinde devrim niteliğinde bir buluş yaptılar. Buluşları onlara 2020 Nobel Kimya Ödülü'nü kazandırdı. İlk kez bir ödülün iki kadın arasında paylaşılması, erkek egemen bilim dünyasında önemli bir eşik. Dolayısı i...
Beyin düşmanı uyku apnesi
Orta yaşlı bireylerdeki uyku apnesinin dikkat ve belleğin de aralarında olduğu birçok bilişsel yetiyi olumsuz etkilediği gösterildi. Sağlıklı uyku, tüm vücut için olduğu gibi beyin sağlığı için de son derece önemlidir. Düşük uyku kalitesi bağışıklık sistemi, glukoz metabolizması, vücut ağırlığı, kalp ve beyin sağlığı, bilişsel yetiler, genel iyilik hali ve toplum sağlıg...
Cumhuriyetimizin 100. yılı hakkında düşünmek
Geçtiğimiz hafta, Cumhuriyetimizin 100. yılını kutladık. Kutlama, bu sefer, çok farklı oldu. Eski kutlamalardan birinci fark, tamamen sivil bir nitelik taşımasıydı: Resmi kutlamaların gitgide daha silik olmasına alışmıştık; ancak yine de bir devletin kuruluşunun yüzüncü yılı, önemli bir nirengi taşı. Bu nedenle, resmi kutlamaların cılızlığı hayretle karşılandı. Öte yandan, belki de ...