Yazarlar
Bilimsel özgürlükler ile ifade özgürlüğü farkı
16 Mayıs Cuma akşamı Cemal Reşit Rey konser salonunda, Boğaziçi Akademisyenleri ve Boğaziçi Üniversitesi Mezunlar derneğinin düzenlediği “Değişim Arifesinde Üniversite” etkinliği vardı. İstanbul Büyükşehir Belediyesinin desteklediği ve CHP milletvekillerinin katıldığı etkinlikte, İBB seçilmiş başkanımız Ekrem İmamoğlu’nun tutuklanmasından sonra onun vekili olarak İBB başkanı olan Nuri Aslan içten ...
Yapay zeka ne kadar zeki?
Matematikte olimpiyatçıların seviyesinde değil; ortalama bir lise öğrencisi kadar soru çözebiliyor! Geçen yazımda, büyük dil modellerinden birisi olan GPT4.5’in insandan ayırt edilemediğini, dolayısıyla Turing testini geçmiş sayılacağını anlatan makaleyi özetlemiştim. Büyük dil modeli, başarısını trilyon mertebesinde parametreye sahip olmasına borçlu. Bu parametrelerini de onlarca, yüzlerce trilyo...
İnmeden korunmak mümkün
900 bin kişi inme geçiriyor. İnme için risk faktörleri: Hava kirliliği, iklim değişikliği, yüksek kan basıncı, yüksek kan şekeri ve kolesterol düzeyleri, tütün ürünleri kullanımı, böbrek yetmezliği, obezite, fiziksel hareketsizlik, fazla sodyum (tuz), işlenmiş et ürünleri, tatlandırılmış içecek ve alkol tüketimi ve az lifli gıda (sebze ve meyve) tüketimi… Nüfusumuz yaşlanıyor. Ülkemizde altmış beş...
Bilgisayarlar Turing testini geçti mi?
Tartışmalı bir konu: Argo kullanan ve genç taklidi yapan yapay zeka, sorgucuları, kendisinin insan olduğuna ikna etti. Fakat... Bilgisayar sistemleri yapay zekaya sahip mi? Alan Turing, 1950’de bu soruya cevap vermenin yöntemini tanımladı: Turing testi diye tanımlanan bu yöntemde, bir sorgulayıcı, bir bilgisayar sistemi ve bir insan ile mesajlaşma arayüzü üzerinden yazışır. Sorgucu, her ikisine de...
Üniversite diploması ne işe yarar?
Üniversite niye okunur? Toplumun geneli ile akademisyenler arasında genelde bu konuda görüş birliği yoktur. Toplumun geneli, üniversitenin bir meslek edinmek için okunduğunu düşünür: Mühendislik okur mühendis olursun, tıp okur doktor olursun, hukuk okur avukat, savcı, hakim olursun. Beklenti, mesleği icra ederken ihtiyaç olan her şeyin de üniversitede öğretileceğidir. Oysa pek de öyle olmaz: Ünive...
Yeni teknolojiler
Editörümüz, yazdığım son 3 yazıda çok siyasi eğilim buldu. “Senden istediğimiz teknoloji” dedi. Haklıdır. Ama siyasi eğilim olmadan içine düştüğümüz çukurdan nasıl çıkılacağını bu yazıda anlatmaya başlıyorum. Bunu sizlere anlatsam daha az siyasi mi olacak zannediyorsunuz? Bütün siyasi unsurları saklı tutarak size yeni nesil çip yapımını tefrika edeceğim. Transistör Transistör yapımı germanyum taşı...
Türkiye’den ABD’ye bilgi transferi
Türkiye akademisyenleri olarak özel kararnamelerle işten atılma; akademik kurumlardan dışlanma, yerine göre üniversitelerin toptan kapatılması, yerine göre kayyım atanması ile baştan aşağı zapt-ı rapta alınması, akademisyenlerin disiplin soruşturmaları, görevden alınması, projelerine, laboratuvarlarına el konulması, akademik ziyaretlerinin engellenmesi ile bezdirilmesi gibi uygulamalara, öğrencile...
Avrupa Birliği hâlâ yolunu arıyor
Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, AB’nin kronik sorunlarına çözüm bulmak amacıyla yayınladıkları raporlardaki (Letta, Nisan 2024 ve Draghi, Eylül 2024) tespitlerden hareketle hazırlanan stratejiyi - A Competitiveness Compass for the EU (Pusula) - 29.1.2025 tarihinde açıkladı. Draghi Raporu (bkz., HBT S..441) üç ana fikir üzerine kurgulanmıştı: “1) AB'nin iş ortamını iyileştirmek içi...
Nörolojik hastalıklar dünya sağlığı için en büyük tehdit
Sinir sistemini etkileyen hastalıklar çeşitlidir ve otizm spektrum bozukluğu gibi nörogelişimsel hastalıkları, Alzheimer hastalığı gibi ileri yaşta ortaya çıkan nörodejeneratif hastalıkları, migren ve gerilim tipi baş ağrısı gibi yaygın baş ağrısı sendromlarını, yenidoğanın statik beyin hasarlarını, epilepsileri, enfeksiyonlara ikincil gelişen patolojik süreçleri ve tüm dünyada en yaygın ölüm nede...