Yazarlar
Toplumsal eşitsizlik beyin yaşlanmasını hızlandırıyor
Gelir eşitsizliği ve sosyoekonomik eşitsizlik, hava kirliliği, sağlık hizmetlerine erişimin sınırlılığı ve düşük eğitim düzeyinin beyin sağlığını olumsuz etkilediği bilinmektedir. Şimdi bu faktörlerin beyni yaşlandırdığı da belirtiliyor. İnsan beyni yaş aldıkça dinamik değişikliklere uğrar. Bununla birlikte bu değişim her insan için aynı hızda gerçekleşmez. Tıpkı bede...
Dünya gündeminde akademik özgürlük ve üniversite özerkliği
Geçtiğimiz haftalarda, Amerika Birleşik Devletleri’nde, Baltimore şehrindeki Johns Hopkins Üniversitesi’nde bir yaz okulunda davetli bir konuşma yaptım. Konuşmalarıma, Boğaziçi Üniversitesi’nde akademisyenlerin akademik özgürlük ve üniversite özerkliğine yapılan saldırıyı protesto için her iş günü sürdürdükleri nöbetin bir fotoğrafıyla başlıyorum; fotoğrafın ne olduğuyl...
Gidecek teknolojiler
Teknoloji üzerine yazanlara bakılırsa bir kısım yeni teknolojiler gelirken, bir kısım mevcut teknolojiler de bizi yalnız bırakıp bir köşeye çekilecekler. Başta hastalık teşhis ve tedavi. Azıcık “kaçık” Dr. House kimsenin koyamadığı teşhisleri koymakta ve tedâvi etmekte uzmandı. Ama artık, yapay zekâ bu alana girdiğinde, onun gibi insanlara gerek kalmayacak, yalnızca sizin, ne tedavisi görmek istiy...
Demanstan korunma stratejileri
14 risk faktörü azaltılırsa korunmak mümkün. Son yıllarda yaşa özgü yeni gelişen demans olgularının sayısı gelişmiş ülkelerde düşüş eğilimi gösteriyor, başka bir deyişle bu ülkelerde bir bireyin belirli bir yaş üzerinde demans geliştirme riski azalıyor. Bununla birlikte gelişmekte olan ülkelerde bir düşüşten söz etmek mümkün değil; öte yandan, nüfusların giderek ya...
Gazze’de okul kırımı
Gazze şeridinin eğitim altyapısının %80’i yok edildi, 5,479 öğrenci, 261 öğretmen ve 95 üniversite öğretim üyesi 3 rektör öldürüldü. 6 üniversiteden beşinin binaları kısmen ya da tamamen yok edildi. Dokuz ayı geçkin, Gazze şeridinde olup bitenleri dehşet içinde izliyoruz. Çok dengesiz bir savaş yaşanıyor; bir tarafta dünyanın en kuvvetli ordularından birisi; diğer tarafta ...
Son yıllarda geri çekilen makalelerin sayısında artış var
2023 yılında çoğu Pakistan, Suudi Arabistan, Rusya ve Çin’den olmak üzere 10.000’den fazla makale geri çekildi (doi.org/10.1038/d41586-023-03974-8). Bununla birlikte, geri çekilen makaleler sadece çok sayıda yayın yapılan bu ülkelerle sınırlı bir sorun değil; Avrupa kurumlarında çalışan yazarların kaleme aldıkları ve yayınlandıktan sonra geri çekilen makale sayısı da günden güne artı...
Türkiye nüfusu yaşlanıyor
Ailelerin çocuk yapması için ilk önce erkeklerin eğitilmesi gerek. Çocuk bakımının, ev işinin onların ikincil değil, birincil görevi olduğunu kabul etmeleri, bu görevleri üstlenmeleri gerek. TÜİK açıkça söyledi: Yaşlanıyoruz. Türkiye artık genç bir nüfusa sahip değil. Nüfusumuz hiçbir zaman 100 milyona ulaşmayacak; hatta bir zaman sonra azalmaya başlayacak. Peki ne zamandı...
Ultra işlenmiş gıdalar, kötü beyin sağlığı ile ilişkili
Araştırmanın bulguları, yaygın risk faktörleri ve diyet özelliklerinden bağımsız olarak ultra işlenmiş gıda tüketiminin bilişsel bozukluklar ve inme riskinde artışla ilişkili olduğunu göstermektedir. Ultra işlenmiş gıdalar, yüksek şeker, tuz ve yağ ilaveli, protein ve lif oranı düşük gıdalardır ve tuzlu ve şekerli atıştırmalıklar, cips, hamburger, ketçap, mayonez, dondurma, ...
Tarsus Üniversitesi’nde 32. SIU
1992 yılında, doktoramı yeni almışım; Boğaziçi Üniversitesi’nde kadro bekliyorum. Bunu akademisyenler iyi bilir: Bir kamu üniversitesine başvurursunuz: Kadromuz yok şimdi ama sen gel çalışmaya başla; kadro isteyelim denir. Maaş almadan gidip gelmeye başlarsınız. Ben de bu şekilde üniversiteye gidip geliyorum; ne iş verilirse yapıyorum. Eski hocam Bülent Sankur ve sınıf arkadaşım E...