Koronavirüs bedenimizde solunum yollarından akciğerlere, bağırsaklardan böbreklere ve sinirler ve beyne kadar birçok organa ve dokuya saldırıyor. Kimi vakalar, koronavirüsün diyabet tip 1’in gelişimine bile sebep olabileceğini gösterdi.
Pankreasın beta hücreleri zarar gördüğünden ensülin üretemiyorlar ve bunun sonucunda da kan şekeri yükseliyor. Bununla birlikte Covid-19’dan sonra ortaya çıkan diyabet vakalarının sebebi bilinmiyordu. Teorik olarak koronavirüs ensülin üreten hücrelerdeki hasarlardan sorumlu olabilirdi. Ama normal tip 1 diyabette olduğu gibi bedenin bir otobağışıklık reaksiyonunun sonucu da olabilirdi.
Hangi senaryonun gerçek olduğunu Stanford Üniversitesi’nden Chien- Ting Wu ve ekibi araştırdı. Ekip bunun için önce pankreas hücrelerinde koronavirüs için hangi potansiyel kenetlenme noktalarının bulunduğu kontrol etti. Araştırmalarda , bir kapı açıcı protein olan Neuropilin-1 bol miktarda tespit edildi. ‘Beta hücrelerinde dikkat çekici Neuropilin-1 ekspresyonları bulmamıza rağmen alfa hücrelerinde böyle bir şey söz konusu değil. Beta hücreleri koronavirüsün içeri girmesi için gerekli olan bileşimlere sahipler’ diyor araştırmacılar.
Bir enfeksiyon deneyi de bunu kanıtlıyor: Hücre kültürüne koronavirüs aktarıldığında virüs özellikle de beta hücrelerine giriyor ve burada çoğaldıktan sonra onları birkaç gün içinde öldürüyor. Ve bunun sonucunda ise hücrelerdeki ensülin üretimi duruyor. Covid-19 nedeniyle hayatını kaybeden yedi kişinin doku örnekleriyle de bu durum kanıtlandı. Bununla birlikte korona enfeksiyonuyla tetiklenen diyabetin, zaman içinde gerileyip, gerilemeyeceği veya geri döndürülemez olup olmadığın henüz biliniyor. Ayrıca koronavirüsün pankreasa nasıl ulaştığı ve niçin sadece birkaç Covid 19 hastasında görüldüğü de.
Nilgün Özbaşaran Dede
