Kevlar’dan üretilen kask hayat kurtardı

Öne Çıkanlar Teknoyaşam
Kevlar’dan üretilen kask hayat kurtardı

Orlando, Florida'da geçen ay bir gece kulübünde 49 kişinin ölümü, 53 kişinin yaralanmasıyla sonuçlanan silahlı çatışmada Kevlar malzemesinden yapılmış kask, bir polis memurunun hayatını kurtardı. Orlanda Polis Merkezi’nden atılan tweet’te, bir polis memurunun vurulduğu ancak taktığı kaskın Kevlar malzemesinden yapılmış olması nedeniyle ölmediği bildirildi.

Kevlar nedir ve neden dayanıklıdır?

DuPont bilim insanı Stephanie Louise Kwolek tarafından 1965 yılında keşfedilen Kevlar, özünde “yüksek performanslı bir plastik”. Kevlar, uzun moleküler zincirlerden oluşan, yani polimer yapılı sentetik bir malzemedir.


Bu malzemeyi ultra güçlü kılan iki özellik var: "Yapıyı oluşturan moleküller, DNA molekülleri ve aynı şekilde su moleküllerine benzer şekilde birbirleri ile etkileşime sahip. Bu durum her bir molekülü etrafındaki diğerlerine kenetlenmiş bir biçimde tutar” diye açıklıyor Richard Sachleben.

kevlar

 

Ayrı polimer zincirleri arasındaki hidrojen bağları Kevlar’ı ultra güçlü kılar. Her bir zincir etrafındaki moleküllere ile güçlü bir şekilde tutunur.

 

Polis memurunun takmış olduğu kaskı ele alırsak: "Bir kurşun Kevlar parçasına çarptığında bu molekülleri iter ve zincirleri kopmaya zorlar; ancak moleküller birlikte oldukça sıkı bir şekilde direnir.”

Molekülleri ve zincirleri birbirinden ayırmak için oldukça fazla enerjiye ihtiyaç vardır. Hatta yüksek enerjili bir mermi dahi bu yapıdaki bir malzemede kendine yol açarken zorlanır. Kevlar, gelen darbenin enerjisi emerek moleküller arasında yayar. Böylece, alınan darbenin enerjisi, kask, yelek veya Kevlar kullanılarak yapılmış herhangi bir giyside yayılarak etkisi azalır. Washington, Pacific Northwest Ulusal Laboratuvarı'nda malzeme kimyageri olan Leo Fifield göre bu durum "Ağ ile bir topu yakalamak gibi".

Üreticisi DuPont şirketine göre Kevlar çelikten daha hafif ve beş kat daha güçlü. Karbon elyafından daha düşük bir yoğunluğa sahip olması nedeniyle Kevlar, giyilebilir malzeme üretimine de elverişli. Hali hazırda zırh, uzay giysisi, fiber-optik kablo, yüksek performanslı spor malzemesi ve cep telefonu gibi oldukça yaygın alanda kullanılıyor.

Kevlar, yırtılması oldukça zor bir maddedir. Yüksek çekme dayanımına sahiptir ancak sıkıştırma ve sıkma işlemlerine karşı dayanıklı değildir. Bu nedenle köprü ve bina üretiminde tercih edilen bir malzeme değildir.

Çeviri: Seyit Zor / Twitter: @vaybesuperim
Kaynak: How Kevlar Saved an Orlando Police Officer's Life”, Live Science