Toplum
Atatürk’ün tabiriyle umut vadeden genç bir kıvılcım olarak gittiği Avrupa’dan müthiş bir donanımla 1927’de yurda döndü. Hayvan ve insan sağlığına yöneldiği bu buluşuyla Türkiye’nin ilk veteriner halk sağlıkçısı oldu. Yaptığı çalışmalarla kök hücre tedavisinin alternatif bir tedavi yöntemi olarak kullanılabileceği fikrini ortaya atarak tüm dünyada bu alan üzerinde çalışan öncülerden biri oldu. 1960...
Dijital tehlike 2024 yılında 60 ülkede yapılması planlanan seçimleri tehdit ediyor. Yapay zekanın yaratmış olduğu bu tehlike dezenformasyonun dizginlenemez bir şekilde yayılmasına ve tek tek her bireye ulaşmasına yol açıyor. Ne yazık ki seçmenlerin çoğu bu saldırıya hazırlıksız yakalanacak. Seçimler kapıda Şimdiden 2024’ün ilk YZ seçim yılı olacağını söyleyebiliriz. YZ’nin neredeyse sonsuza yakın ...
Son 90 yılda sadece 5 kadın büyük matematik ödülü kazandı Fields Madalyası, Abel Ödülü ve Breakthrough Ödülü gibi prestijli ödüller ağırlıklı olarak erkeklere veriliyor. Claire Voisin, 30 Ocak’ta matematik disiplininin önde gelen ödüllerinden biri olan Crafoord Ödülü’nü kazanarak bu ödülü alan ilk kadın oldu. Ancak bu gelişme, matematikte süregelen bir sorunun altını çiziyor: Alanın en pres...
Milyonların hayatını kurtardı ama zorluklarla boğuştu Geliştirdiği mRNA teknolojisiyle milyonların hayatını kurtaran Katalin Karikó (üstte), bugün dünyanın en önemli biyokimyacılarından biri olarak kabul ediliyor. Ancak geçmişi zorluklarla doluydu. Buna karşın azmi ve kendine olan inancı, onun hikâyesini epey ilginç kılıyor. O, yaşayan bir efsane. Mayıs 2013… Katalin Karikó, Pensilvanya Üniversite...
Bir kulübede 3 hafta Yeni bir belgesel drama, dünyanın önde gelen bilim insanlarından biri sayılan Einstein’ın Naziler'den kaçış sürecinin tarihin akışını nasıl değiştirdiğini gözler önüne seriyor. 1933 Eylül’ünde, doğu Britanya’nın Norfolk bölgesindeki gözlerden ırak ahşap bir kulübe tarihin en önemli sığınaklarından birine dönüştü. Yaklaşık yüz yıl sonra, Einstein’ın pek dile getirilmeyen bu üç ...
Tam tersine araştırmalar, insanların ilk başta birbirine benzer özelliklere sahip kişilere ilgi duyduğuna işaret ediyor. Ruh bilimciler, uzun süreli ilişkilerde çiftlerin giderek birbirine benzemeye başladığı konusuna yıllardır kafa yoruyor. Çiftlerin uzun erimde birbirine benzediğiyle ilgili ilk ipuçları 1980’lerde ortaya çıktı ve o günden bu yana da ruh bilim derslerine konu oldu. Ne var ki, dah...
Georgina Mace, modern ekoloji ve doğa korumanın iki temel fenomenini şekillendirdi. Bunlardan biri, nesli tükenme tehdidi altındaki türlerin küresel envanteri olarak nitelendirilebilecek Uluslararası Doğa Koruma Birliği (IUCN) Kırmızı Listesi. İkincisi ise Birleşmiş Milletler Milenyum Ekosistem Değerlendirmesi’ydi. Neslinin en keskin zekâlarından biri olarak tanınan Mace, biyolojik çeşitlilik kayb...
İklim değişikliği ve antibiyotik direnci insan sağlığı için iki temel tehdit. Bu ikisinin kesişmesi riskleri katlıyor. Minimum ortalama sıcaklığın artması, antibiyotik direnci ile bağlantılı. Bu iki tehdit birleştiğinde bakteriler çok daha kolay ve hızlı evrim geçiriyorlar. Ayrıca aşırı sıcaklar insanların kapalı mekanlarda daha uzun zaman geçirmelerine yol açtığı için enfeksiyon daha kolay yayılı...
Hastalık ve enfeksiyonlarda en etkili yöntemin bulunuşu: Aşılama Bilime yaptığı birçok katkıdan ziyade hastalıkların mikroplardan kaynaklandığını öne süren kuramıyla hatırlanan Pasteur, kelimenin tam anlamıyla bir halk kahramanıydı. Şarbon ve kuduz aşısı, mayalama ve diğer çalışmalarıyla insanlığa çok büyük hizmetleri oldu. Milyonlarca hayat kurtardı. Yıl 1831, Fransa’daki bir dağ köyündeyiz. 9 ya...