Dünya Kadınlar Günü’ne denk getirdik... Bilimde ve teknolojide öne çıkan, biri genç diğeri orta kuşak iki bilim kadınımız Ece Kamar ve Banu Onaral ile söyleşi yaptık. Gözde Kara ve Özlem Yüzak kaleme aldı.
Kamar, büyük bir teknoloji şirketinde yapay zekâ algoritmaları üzerine çalışıyor ve kadın bilimcilerin robotları vicdanlı ve duyarlı yapabileceğini savunuyor: Bilimin, hala erkek egemenliği altında olduğuna dair anlattığı şu anekdota bakın:
“ABD’de çok ünlü bir üniversitede matematik bölümü öğrencilerinin çalışmaları için düzenlenen alanda, bölüm öğrencisi olan ve masa başında çalışan bir kızı gören erkek profesör ‘Burası matematik bölümü, lütfen çıkar mısınız’ diyebiliyor.”
Banu Onaral, “Dava insanıyım, sabırlı ve dayanıklıyım” diyor ve ekliyor: “Ülkelerin zenginliği, beyin gücünden oluşan ortak akıldır”. Söyleşi ufuk açıcı.
Tabii kadınlar üzerine iki güçlü yazımız daha var: Biri, ülkemizde ilklerin kadını olarak değerlendirilen Prof. Dr. Kamile Şevki Mutlu ile ilgili. 1930’da devlete atanan ilk kadın, tıp öğrencisi iken araştırması yayımlanıyor, patolojide yeni bir yöntemle adını tıp tarihine yazdırıyor. Ülkemizin ilk kadın patoloğu, ilk kadın tıp profesörü... Cumhuriyet’in kanatları altında bilim kadınlarının öne çıkışının simgesi. Semih Baskan ve Cengiz Bayçu’nun yazısı.
Diğer bir yazıyı da kadınların toplumda gördükleri büyük şiddeti, eğitimsizlik ve işsizlik açısından okuyacaksınız. Tabi, yazının merkezinde, günlük dilde kadın ayrımcılığı var. Dil ile kadınları aşağılayan söylem, toplumsal şiddetin bir parçası. Konuştuğumuz dili bu şiddetten nasıl ayıklayacağız? Işıl Zeybek yazdı.
Genç HBT
Bu hafta yeni bir deneme yapıyoruz: Genç öğrencilerin bilimsel etkinlikleri. Sayfanın adı Genç HBT. Bu sayfada öğrencilerin bilimle ilişkilerini irdeleyen bir araştırma ve yeni başlamış olan bilim eğitimi programı ile Bahçeşehir Fen Lisesi Robotik Takımı’nın aldığı patent konusu var.
Bu sayfayı önerilerinizle geliştirmek istiyoruz. Hem öğrenci başarılarının, hem de öğrencileri bilimsel düşünmeye ve akıl yürütmeye sevk eden yazıların sayfada yer alacağını söyleyebiliriz. Yeterince güçlendiğimizde her sayımızda Genç HBT’yi yayınlamaya çalışacağız.
Zengin bir yazı yelpazesi
Yapay Zekâ’nın kötü amaçlı kullanımında tehditlerin neler olabileceğini, Erdal Musoğlu yazdı. Doğan Kuban hoca soruyor: Bunca üniversite kurduktan sonra, Türkiye bilim ve teknolojide gelişmiş ülkeler düzeyine neden gelemedi? Ali Akurgal, “Deniz Bitti” yazısında insanoğlunu Mars’a gönderiyor. Tanol Türkoğlu’nun “Dijitalem” zamanı! Önemli bir yenilik olan 9.Dijitalem’in başlığı Katil Robot! Dijital dünyanın kültürel çizgilerinde ustalıkla dolaşıyor. Mustafa Çetiner, kanser üzerine başlattığı doğru ve yanlış bilinenlerin ikincisiyle karşınızda. Erhan Karaesmen, “Bir Kafatası Dört Beyin” yazısıyla dergimizde.
Kadircan Keskinbora bilim tarihinden enfes bir yazı ile sayfalarımızda. Yeni buluşu ile hastane ölümlerini azaltan Dr. Semmelweis’in doktorlar tarafından dışlanmasının ve sonunda akıl hastanesinde ölmesinin dramatik öyküsü! Bu olay, Semmelweis Refleksi (bilgi sahibi olmaksızın yeni bilgileri reddetme) olarak tarihe geçiyor.
Bilim ve beslenmeyi izliyor musunuz her hafta? Mükemmel bir mineral kaynağı olan kabak çekirdeğini okuyun. İlginç köşelerimizle, bilim, bilgi, olay, belge dolu bir HBT daha ellerinizde. Yazarlarımız, çalışanlarımız ve katkıda bulunan herkesin, iyi bir dergi hazırlamak telaşında olduğunu lütfen bilin.
100. sayımıza varmamız üzerine övgülerini ve iyi dileklerini gönderen tüm okurlarımıza sevgilerimizle... Yeni bir beyin besleme haftasına merhaba diyelim ve soralım: HBT’yi yayıyor musunuz, yeni okurlara ulaşmasını sağlıyor musunuz? Kurtuluşumuz burada...
Sevgiyle ve sağlıkla!
