Journal of Medical Case Reports dergisinde 15 Mayıs tarihinde yayınlanan bir makalede İtalya’da bir adamın, sarı kantaron (St. John’s wort/Hypericum perforatum) tüketmesinin üzerine psikoz geçirdiği yani gerçeklik kavramını yitirdiği yazıldı. Doktorlar, adamın psikoz tedavisi görmesinin üzerine durumunun iyileştiğini söyledi.
Hastayı tedavi eden İtalya AUSL Modena hastanesi doktorları, sarı kantaron bitkisinin tedavisel özellikleri olduğunun yüzyıllardır bilindiğini ve antidepresan etkisi yarattığına dair giderek daha fazla kanıt bulunduğunu belirtti. Ancak bitkinin reçetesiz olarak alınabilmesi, klinik yönetimini zorlaştırdığı gibi kontrolsüz kullanım da kişilerin zihinsel sağlığını riske atıyor.
New York Amityville’deki South Oaks Hastanesi’nden psikolog Dr. Eugene Grudnikoff, sarı kantaronun kısa vadede depresyon belirtilerini geçirdiğine dair kanıtlar olsa da uzun vadede etkisinin bilinmediğini söylüyor. Sarı kantaron kullanan depresyon hastalarında daha az hastaneye kaldırılma, daha az intihar veya intihar girişimleri görüldüğü ya da bu kişilerin daha kaliteli bir yaşam sürdüğü kanıtlanmış değil.
İtalya’da yaşanan söz konusu vakada 25 yaşında bir adam, iki arkadaşı tarafından hastaneye yatırıldı. Hastaneye yatmasından üç ay önce sürekli olarak güçsüz ve yorgun hissetmeye başlayan hasta, şiddetli bir karın ağrısı da çekmekteydi. Bitkin düşen hasta işini bırakmış, nihayet bir doktora gittiğinde midesinde birçok aşınma olduğu ve Helicobacter pylori denilen, mide ülserine sebep olan bir bakteri türü bulunduğu görülmüştü. Reçete ile verilen ilaçlarını almayı reddeden hasta, bitkisel yollara başvurarak sarı kantaron çayı içmeye başladı. Hasta, hastanelik olmadan önce günde dört fincan sarı kantaron içtiğini söyledi.
Doktorlar, adamın psikoz geçirmesine çayın sebep olduğunun kesin olarak bilinmesinin imkânsız olduğunu belirtse de gidişatında önemli bir rol oynamış olabileceğini ekliyor. Zira önceki araştırmalarda sarı kantaronda bulunan bazı bileşenlerin, insan vücudunda ruh hâlini düzenleyen bazı sistemleri etkileyebileceği ortaya çıkmıştı. Ayrıca 2004 yılında Human Psychopharmacology: Clinical & Experimental dergisinde yayınlanan birkaç vaka raporunda da bitkilerin psikozu ve diğer psikiyatrik belirtileri tetikleyebileceği belirtiliyor.
Derleyen: Sevda Deniz Karali
