Yoga, kimilerine göre, ruhsal bir saçmalıktır. Ancak insanlar başka egzersiz çeşitlerini uygulayarak, çok daha hızlı bir biçimde zinde bir bedene kavuşsalar da, yoganın kişiye ruhsal açıdan birtakım yararlar sağladığı da kolay kolay yadsınmayacak bir gerçek.
Günümüzde dünyanın neredeyse her yerinde yoganın farklı türleri milyonlarca kişi tarafından uygulanıyor. ABD’de, 2016 yılında, 37 milyonu aşkın insanın şu ya da bu biçimde yoga yaptığı belirtiliyor. Peki, yoganın gerçekten de öne sürüldüğü gibi insanın bedensel ve ruhsal sağlığına iyi geldiği yönünde herhangi bir bilimsel kanıt var mı?
Bilim dünyası şimdilerde yoga ile ilgili veri açığını kapatmaya çalışıyor. Bu konunun irdelendiği son araştırmaların genelde, 90 dakika boyunca 40⁰ C sıcaklıktaki nemli bir ortamda uygulanan ve birbirini izleyen 26 yoga hareketi ile nefes alıştırmalarından oluşan, Bikran yoga adlı bir yönteme odaklandığı görülüyor.
Ne var ki, bu yöntem fiziksel açıdan karşılığını en iyi biçimde alabileceğiniz bir yöntem olmasa gerek. Colorado Üniversitesi’nden Brian Tracy ve arkadaşları, bu yöntemi düzenli biçimde uygulamanın kas gücünü arttırdığına tanık olsalar da, bunun aerobik zindelik üzerinde herhangi bir etki yaratmadığını da ortaya koydular. Erkeklerde ortalama 460 ve kadınlarda 330 kalori yakılmasına neden olan Bikran yöntemi ve daha az miktarda kalori yakan daha yumuşak alıştırmalardan oluşan başka disiplinlere bakıldığında, hızlı bir biçimde sağlıklı ve zinde bir bedene ulaşmaya çalışanlar için yürüyüş ya da koşmanın çok daha etkili ve rahat bir seçenek olacağı söylenebilir.
Yoga, sanıldığı gibi, gerçekten de kişinin ruhsal sağlığı açısından birtakım yararlar sağlayabilir. Bunalım, gerginlik ve duygusal yemek yeme gibi birtakım belirtiler gösteren ve haftada iki kez Bikran yoga derslerine katılan kadınlar, hiç yoga yapmayan kontrol grubundaki kadınlara kıyasla üç kat daha fazla olan bu olumsuz belirtilerde bir azalma meydana geldiğini belirtiyorlar. Ancak bu yararların gerçekte bir sauna etkisi yaratan Bikran yönteminden mi kaynaklandığı, normal yoga egzersizlerine de benzer bir etki yaratıp yaratmayacağı konusunda henüz kesin bir bilgi yok.
Bu arada, yoga, tai chi ve meditasyon gibi etkinliklerin sağlığa yararlı olduğu yönündeki kanıtlar da giderek artıyor. Britanya Coventry Üniversitesi’nden Ivana Buric ve arkadaşları tarafından 2017’de yapılan bir araştırmaya göre, bu tür ruh-beden alıştırmaları çeşitli hastalıklarda bağışıklık sisteminin aşırı bir tepki göstermesi sonucunda ortaya çıkan yangılardan sorumlu olan genlerin devre dışı bırakılmalarını sağlıyor.
Bu araştırma yoganın neden kalp ve damar hastalıklarına yakalanma olasılığını azalttığı, şeker hastaları ve kimi kanser hastalarının daha nitelikli bir yaşam sürdürmelerine olanak tanıdığı gibi konuları da açıklığa kavuşturabilir. Dahası, Boston’daki tam teşekküllü Massachusetts Hastanesi uzmanlarından Sarah Lazar, yoganın beynin korku ve kaygıdan sorumlu bölgelerinde bir küçülmeye bile neden olabileceğini de ortaya koydu.
Öyle ki, içinizdeki yogiyi devinime geçirmeye niyetliyseniz, hemen yoga minderinizi yere serin ve ommm...diyerek gevşeyin.
Rita Urgan
