İklim feci vuruyor, Libya’da barajlar yıkılıyor…

Son Dakika Bilim Toplum
İklim feci vuruyor, Libya’da barajlar yıkılıyor…

15 Eylül güncelleme:

Libya'da binlerce kişi kayıp. Libyalı yetkililer, ülkenin kuzeydoğusunu vuran yıkıcı sel sonrasında 10.000'den fazla kişinin kaybolduğunu söyledi. Derna belediye başkanı Abdulmenam Al-Ghaithi yerel medyaya yaptığı açıklamada, halihazırda 5.000'i aşan ölü sayısının, yok olan ilçe sayısına göre önümüzdeki günlerde 20.000'e ulaşabileceğini söyledi. Çaresizce ihtiyaç duyulan yardım dün itibariyle ülkenin doğu yarısına damlıyordu. Ancak iki barajın çökmesiyle oluşan sel sularının büyük bir kısmı yok ettiği kıyı kenti Derna'ya ancak asfaltsız bir yoldan ulaşılabiliyor.

***


1 Eylül'de çıkan Daniel fırtınası, Libya'nın doğusundaki liman kenti Derna'yı kasıp kavurdu. Fırtına yüzünden meydana gelen sel, iki barajın patlamasına ve tüm mahallelerin sular altında kalmasına neden oldu. Binlerce insanın ölmesinden endişe ediliyor.

Sağlık Bakanı Othman Abdul-Jalil'e göre ölü sayısının 10.000 kişiye, yani şehrin toplam nüfusunun onda birinden fazlasına çıkması bekleniyor. Acil durum telefon hizmetleri de dahil olmak üzere hayati önem taşıyan telekomünikasyon altyapısı Pazartesi ve Salı günü bölgenin büyük bölümünde çöktü ve arama kurtarma ekiplerinin dış dünyayla bağlantısı kesildi.

Pazartesi günü bölge afet bölgesi ilan edildi. Derna'ya giden yollar kapatıldı ve arama operasyonlarına devam etmek için helikopterler konuşlandırıldı. Binlerce bölge sakini hâlâ kayıp. Derna belediye meclisi Facebook sayfasında "Durum felaket" diye yazdı. “Derna şehri yardım için yalvarıyor.” Çok sayıda ülke Libya'ya yardım için harekete geçti. Türkiye, Birleşik Arap Emirlikleri, Mısır ve Ürdün arama kurtarma ekipleri, tıbbi personel ve insani yardım malzemeleri gönderdi. İran, Salı günü Libya'ya tıbbi yardım göndereceğini duyurdu ve ABD, yardım çabalarına en iyi şekilde yardımcı olmak için yerel yetkililerle koordinasyon halinde olduğunu söyledi.

Libya'daki sel felaketinin bu boyutları büyük ölçüde ülkenin zayıf ve yetersiz yatırım yapılan altyapısından kaynaklanıyor. Ülkedeki 2011 iç savaşının ve Muammer Kaddafi'nin ölümünün ardından Libya'nın kontrolü, her biri çeşitli uluslararası aktörler tarafından desteklenen doğu ve batıdaki rakip gruplar arasında bölündü. Bu merkezi yönetim eksikliği, kamu hizmetlerine, yol inşaatına ve inşaat düzenlemelerine yapılan devlet yatırımlarını azalttı. İki barajın yıkılmasının yol açtığı trajedi, Libya'nın zayıf yönetiminin korkunç etkilerine örnek teşkil ediyor.

Uzmanlar, "Kaddafi'nin ölümünün üzerinden on yıl geçmesinden bu yana, Libya'da bir anayasa, güç kullanma tekeline sahip bir devlet ve ekonomiyi rasyonel bir şekilde düzenleyebilecek ekonomik kurumlar yok" diyor. Küresel yönetişime her zamankinden daha fazla ihtiyaç var ve ironiktir ki küresel yönetişim modern tarihin herhangi bir döneminde olduğundan daha az etkili.

Kaynak: Ajanslar, yabancı gazeteler.