Üniversite-sanayi iş birliği ile bir ilke imza atıldı. Sabancı Üniversitesi bünyesinde kurulan Nanografen şirketi, Türkiye’nin grafen katkılı ilk müzik aletini üretti. Grafenin müzik sektöründe kullanılmasının birçok yeniliği de beraberinde getirmesi bekleniyor.
Grafen nedir?
Karbon atomunun bir allotropu olan Grafen, dünyada bilinen en ince iki boyutlu madde ve atomlarının altılı halkalar halinde oluşturduğu düzlemsel bir yapıya sahip. Bal peteği şeklindeki yapısı ile şu ana kadar belirlenmiş en dayanıklı malzeme. Altılı halkaları içinde serbest dolaşan elektronlar sayesinde grafen, bakır kadar iyi bir elektriksel iletkenliğe ve bakırdan on kat daha fazla termal iletkenliğe sahip. Ağ yapılı olmasına rağmen grafenin halkaları o kadar küçük ki, bir helyum atomunun bile bu halkalardan geçmesi imkansız.
Yakın zamanda tenis raketleri, golf çubukları gibi spor malzemeleri, otomobil, uçak gövdeleri ve rüzgar tribün kanatları grafen ile üretilmeye başlandı. Gece görüşü sağlayabilen akıllı lensler, su geçirmezlik, kurşun geçirmezlik, filtrasyon gibi önemli uygulama olanakları ise şu an deneme aşamasında. Yakıt pilleri, güneş enerjisinin depolanması, nano-çipler, esnek bilgisayar ve cep telefonları yapımında grafenin kullanım olanakları da hızla yayılıyor.
Türkiye’nin ilk grafen katkılı müzik aleti
Çalışmada grafen, bir klarnetin kaplama işleminde kullanılan epoksi içerisine düşük bir oranda dağıtıldı. Bu yolla klarnetin hem daha hafif hem de daha sağlam olması sağlandı. Grafen kullanımı klarnete ayrıca parlaklık ve çizilmezlik gibi özellikler de kazandırdı. Grafen maddesinin geniş yüzey alanı sayesinde, müzik aletinde seslerin iletimi kolaylaştı ve epoksi sistemlerle üretilen diğer müzik aletlerine göre daha iyi sesler çıkararması sağlandı. Bununla birlikte grafen müzik aletinin kullanım ömrünü de uzattı.
Kimler destek verdi?
Müzik aletinin üreticisi Nanografen şirketi, Sabancı Üniversitesi bünyesindeki Nanoteknoloji Araştırma ve Uygulama Merkezi araştırmacısı Yard. Doç. Dr. Burcu Saner Okan, Mühendislik ve Doğa Bilimleri Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Yusuf Menceloğlu ve Inovent A.Ş. ortaklığı ile kuruldu. Müzik aletinin üretimine, yine üniversite bünyesindeki Kordsa Kompozit Teknolojileri Mükemmeliyet Merkezinden, Dr. Jamal Seyyed Monfared Zanjani de destek verdi. Çalışma Ahşap klarnet üretiminde önde gelen isimlerden Akıneri Müzik Aletleri Şirketi ile birlikte yürütüldü.
Ulusal bir kazanım
Çalışmada iki farklı ürün geliştirildi. Yakında seri üretime geçilmesi planlanan ilk ürün, yüksek kalitede grafen malzemesi ile üretildi. İkinci ürün ise katma değeri yüksek atık lastik pirolizinden elde edilen karbonunun grafene dönüşmüş hali. Bu ürün de karbon siyahı ve aktif karbon gibi malzemelere rakip konumda. Otomotiv plastiklerinde kullanılmasına yönelik ürün çalışmaları da sürüyor.
Hafif ve uzun ömürlü bu müzik aleti ile müzisyenlerin yıllardır yakındıkları şikayetleri gidermek amaçlandı. Grafen, müzik aletini, korozyona ve darbelere dayanıklı hale getirdi. %80 daha dayanıklı olan alet %40 daha hafif. Akıneri şirketinin kurucusu Aydan Akıneri bu müzik aletinin yüksek katma değere sahip ulusal bir kazanım olduğunu belirtiyor.
Grafen katkısıyla üretilen klarnet, yerli ürün olarak hem Türkiye hem de yurt dışında büyük önem taşıyor. Sınırlı sayıda bulunan grafen ürünlerinin müzik sektöründe kullanılması, grafen uygulamaları alanında önemli yenilikleri de beraberinde getirebilir.
