Bağışıklık hücreleri enfeksiyonlarla savaşırken beden içinde dolaşırlar ve bu sırada birbirine bitişik olarak sıralanmış hücrelerden oluşan doku duvarlarını aşmak zorundalar. Science dergisinde yayımlanan araştırma yazısında, bağışıklık hücrelerinin bu bariyeri ne şekilde aştıkları anlatılıyor. Avusturya Bilim ve Teknoloji Enstitüsü’nde Daria Siekhaus ile çalışan ekip, bu yılın başında PLOS Biology dergisinde yayımlanan makalede de bağışıklık hücrelerinin dar alanlarda, dış cidarlarını güçlendirdiklerini bulmuştu.
Son çalışmada araştırmacılar, saydam sinek embriyolarındaki makrofojların yolculuğunu takip ettiler. Buna göre, öncü bir hücre yoğun bir şekilde paketlenmiş bir dokuyu geçebilmek için en uygun yeri arıyor. Söz konusu öncü hücre, bir doku hücresinin bölünmeye başlamasını bekliyor ki bölünme sırasında yuvarlaklaşmaya başlıyor. Öncü hücre çekirdeği ile öncü hücre ortaya çıkan boşluğa itildikten sonra, diğer tüm bağışıklık hücreleri bunu takip ediyor.
EMBO Journal dergisinde kısa bir süre önce yayımlanan diğer bir çalışmada da öncü hücrenin, yeni keşfedilen “Atossa” proteini tarafından çalıştırılan ek bir enerji aldığı gösterilmişti. Araştırmacılar hücre bölünmesini, yavaşlayacak veya hızlanacak şekilde ayarlayarak da bağışıklık hücrelerinin, dokuya girebilmelerinde hücrenin biçiminin önemli olmadığını bulmuşlardı.
Asıl önemli olan hücre bölünmesi. Nitekim doku hücresi bölündüğünde çevresindeki bağlantı zayıflıyor ve hücreler arasındaki bu zayıf bağlantıdan yararlanan bağışıklık hücreleri duvarı aşabiliyorlar. Makrofajlara dokuya girmelerini sağlayan mekanizma, diğer birçok bağışıklık hücresi türü için önemli olabilir diyor araştırmacılar. Bilim insanları bundan sonra tümörlerdeki bağlantıları ya da doku hücrelerinin bölünmesini manipüle edilip, edilmeyeceğini öğrenmek istiyorlar. Eğer bağışıklık hücreleri tümörün içine girebilirlerse burada daha iyi savaşabilirler diye düşünüyorlar. Hatta otobağışıklık hastalıklarında sağlıklı dokuya saldıran bağışıklık hücrelerinin de aynı şekilde engellenebileceğini düşünülüyor.
Nilgün Özbaşaran Dede
