Toplum

İlk el baltası Galileo ve Einstein’in buluşları kadar önemlidir... Çok ayrıntıya girmeden insanın türleşme sürecini kısaca özetlersek, 6-7 milyon yıl önce radikal bir şekilde değişen ekolojik çevre, beslenme ve barınma koşulları bir primatı iki ayaklı olmaya zorladı. Yer değişimini iki ayak üstünde yapmak zorunda kalan bu canlının gövdesi de dikleşmek zorunda kaldı. Gövde dikleşmesinin belirli bir...

2021 yılı Scopus verilerine göre dünyada 7 milyona yakın bilim insanının bilimsel çıktıları incelendiğinde, 200.000 bilim insanı Dünyanın en etkili bilim insanları arasında yer alıyor. Türkiye kökenli kurumların bu listelerde yer alma oranı %0.6’dır (1.202 bilim insanıyla). Bu oranın %1 ve üzeri olduğu ülkelerle hem rekabet edebilmek hem de bilimsel kapasitenin ve bilimsel farkındalığın arttırılab...

Uzun süredir amansız hastalıkla uğraşan Osman Bahadır'ı kaybettik. Büyükada’dan Kuşadası- Selçuk’a bu yaz taşınan Bahadır, 19 Ekim 2023 Perşembe günü hastanede vefat etti. Cenazesi 20 Ekim 2023 Cuma günü Kuşadası Hanım Camii’nde kılınacak ikindi namazının ardından defnediliyor. Bahadır, 68 kuşağının seçkin mücadeleci insanlarındandı ve 11 yıl cezaevi yaşamından sonra kendine bilim tarihçiliği, bil...

İnsan doğasına ilişkin güçlü yeni bir teoriye göre arkadaşlık kurma yatkınlığı doğal seçilim ile bizi diğer primatların önüne geçirdi. Peki o zaman bunca şiddet niye? Biz Homo sapiens’lerin yaklaşık 300 bin yıllık bir tarihimiz var. Ve bu sürecin hayli uzun bir dilimini en az dört başka insan türü ile paylaştık... Geriye dönüp baktığımızda, neden galip geldiğimiz belli: En iyi avcı, en zeki, tekno...

Türünün ilk örneği yeni bir göreve başladı. Araç, metal açısından zengin bir asteroiti keşfedecek. Adını16 Psyche asteroitinden alan uzay aracı Psyche, Mars ve Jüpiter arasındaki ana asteroit kuşağına ulaşacak ve 16 Psyche ile buluşmak için spiral bir güzergah izleyecek ve 2 milyar milden fazla yol kat edecek. Asteroit Psyche, 1852'de İtalyan gökbilimci Annibale de Gasparis tarafından keşfedildi v...

Muhteşem bir şey: Bitkilerle simbiyoz (ortak yaşam) halinde yaşayan tür olan mikorizal mantarlar, bitki köklerinin uçlarına iplikçik adı verilen “uzuvlarıyla” hücresel düzeyde dokunuyor. Bu şekilde, tek tek bitkiler ağaçlar bir yeraltı ağıyla birbirine bağlanıyor. Mantarlar üzerine yapılan araştırmalar, genelde arka planda kaldı. Ancak mikolog (mantar bilimci) Merlin Sheldrake bunu değiştirmeye ça...

  Ekonomi tarihçisi Claudia Goldin, işgücü piyasalarındaki cinsiyet eşitsizliklerinin zaman içinde nasıl değiştiğine dair basit fikirleri ortadan kaldırdığı için, Sveriges Riksbank Ekonomi Bilimleri Ödülü'nü kazandı. Kadınlar en azından son iki yüzyıldır işyerinde yeterince temsil edilmiyor ve erkeklerden ortalama %13 daha az kazanıyor. Bu şaşırtıcı bir ‘piyasa verimsizliği’ olduğu gibi aynı ...

Bu yılın Kuzey Yarımküre yazı diğerlerinden farklıydı. Temmuz ayında Meksika'nın kuzeyindeki Mexicali'de sıcaklıklar 47 °C'ye ulaştı ve insanlar baş dönmesi ve bayılmayı önlemek için içeride kalmaya zorlandı. Meksika genelinde haziran ve temmuz aylarında yaşanan sıcak hava dalgası en az 167 kişiyi öldürdü. Temmuz ayında, Çin'in kuzeybatısındaki Sincan bölgesindeki bir hava durumu istasyonu 52,2 °C...

Keşif, antik hükümdarın ölümünden yüzlerce yıl sonra ne kadar popüler olduğunu gösteriyor. Mermer heykelin başı geçen ay, Düzce kenti yakınlarındaki Konuralp'te, 2. yüzyıldan kalma bir tiyatronun kalıntıları arasında bulundu. (Görsel: Düzce Belediyesi) Düzce Belediyesi’nin destekleri ile 4 yıldır süren Konuralp Antik Kent kazı alanında arkeologlar tarafından tiyatronun üst kısmında bulunan ve Make...