Toplum
Dünyanın en saygın akademik kurumlarından biri olan ‘Accademia dei Lincei’ (Vaşaklar Akademisi) Celal Şengör’ü üye yaptı. İtalyan bilim insanı, doğa bilimci Federico Cesi tarafından İtalya’da 1603 yılında kurulan Akademi adını keskin görüşüyle, bilimin gerektirdiği gözlemsel hüneri simgeleyen bir hayvan olan vaşaktan alıyor. Galileo Galilei akademinin entelektüel merkeziydi. Galileo, akademiye atf...
Ukrayna-Rusya savaşı, yapay zeka destekli insansız otonom silahlarıyla sürdürülen bir savaşa dönüştü. Ukrayna’da yüksek nitelikli İHA savaş araçları üretiliyor. Savaş ülkeyi bir tür süper icat laboratuvarına dönüştürü. Eski Google CEO'su Eric Schmidt de dahil olmak üzere iş dünyasının önde gelen isimleri drone üretiyor. Drone üretiminde yer alan 200'den fazla Ukraynalı şirket, düşmanı öldürme ve c...
Antik Çağ'da felsefenin en temel sorularından biri olan bu soru, bugün de aynı önemini koruyor. Kazanıyorsak, işimize geliyorsa, güçleniyorsak, ormanlar yanabilir, dünya çölleşebilir, birçok tür ortadan kalkabilir, savaşlarda, salgınlarda milyonlarca insan ölebilir. Bir örnek: Bilim insanları Covid-19’a karşı durmadan uyarıyorlar. Fakat en ufak bir gevşemede insanlar sokaklara, parklara, denizlere...
TÜİK'e göre doğurganlık hızı düşüyor: 1.88. Hacettepe Nüfus Etütleri Enstitüsü’ne göre ise doğurganlık durağanlaştı: 2.3 Hangisi doğru? Farklı coğrafyalarda değişik zamanlarda ülkelerin doğurganlık düzeyi, olguyu yansız biçimde ölçen toplam doğurganlık hızı (TDH) ile karşılaştırılıyor. Kuramsal bir kavram olan TDH, bir kadının doğurganlık yaşamı sonunda doğurmuş olacağı ortalama çocuk sayısını gös...
Saygın liderler insanları etkilemek için üstün kişilik özelliklerini kullanırlar. Baskın liderler bunun tam tersi, potansiyel muhaliflerine korku salarak, kendileriyle aynı fikirde olmayanları çeşitli yaptırımlarla tehdit ederek destek sağlamaya çalışırlar. Eski (başkan) Donald Trump ve (başbakan) Jacinda Ardern birbiri ile taban tabana zıt iki lider. Liderlik tarzları tümüyle farklı olan bu iki s...
Son zamanlarda, Kızıldeniz’den Akdeniz’e giren canlı türlerini anlatmak için kullanılan "lesepsiyen göç" sıkça gündemimize giren bu kavram oldu. Bu kavram Süveyş Kanalı’nın açılmasına öncülük eden Fransız mühendis Ferdinand de Lesseps'e ithafen verilen isimdir. Esasında Akdeniz ile Kızıldeniz’i birbirine bağlayan Süveyş Kanalı, 163 km uzunluğunda ve 350 metre genişliğinde ve (en son genişletilmey...
Kalp, şeker ve kanser hastalıklarına bağlı ölümleri araştıran Harvard Üniversitesi salgın hastalıklar uzmanı I-Min Lee, ortak suçlunun oturmak olduğunu saptamıştı. Son araştırmalar ise işin sırrının oturma biçimimizde olduğunu ortaya koyuyor. İnsanoğlunun önemli icatlarından biri olan sandalye, çekici olduğu kadar tehlikeli mi? Hadza kabilesinin insanları, ne kalp krizi geçiriyor ne de benzeri has...
Türkiye’de birçok değerli bilim insanı olduğunu hepimiz biliyoruz. Hemen her konuda Dünyadaki gelişmeleri izleyebilen ve orijinal katkıda bulunan araştırmacı hocalar var. Toplum olarak zaman zaman bu kişileri tanıma fırsatını da buluyoruz. Peki o halde, neden yüksek düzeyde bilim üretimine gelince zorluklarla karşılaşıyoruz? QS-endeksine göre Türkiye’nin ilk 400 içine girebilen maalesef hiçbir üni...
"Sizi birer kıvılcım olarak gönderiyoruz. Gür alevler halinde geri dönmelisiniz!" - Gazi Mustafa Kemal Atatürk 1923-1945 yılları arasında öğrenim amacıyla yurt dışına gönderilen kıvılcımlar, Atatürk’ün ifadesiyle ülkeye birer alev olarak döndüler ve Genç Cumhuriyet'in kalkınma hamlesine yön verdiler. Cumhuriyetimizin 100. yılı onuruna başlattığımız “Cumhuriyet'in Aydınlanma Öncüleri” adlı projede,...