Yaşam Bilimleri
Prof. Dr. Türker Kılıç’ın Dünya Bilim ve Sanat Akademisi’nde yaptığı “Beyin Araştırmaları Penceresinden Yaşam: Bağlantısallık ve Karmaşıklığa Dair Bilimsel, Sosyal ve Kültürel Çıkarımlar” başlıklı konuşmanın dördüncü ve son kısmını yayımlıyoruz. Kılıç, bağlantısallıktan sosyal ve kültürel çıkarımlarda bulunuyor. Bugün, yeni bir etik anlayışına ihtiyaç var. Bu anlayış, temelini ortam, ilişkiler, ba...
Afrika’nın yağmur ormanlarında yaşayan avcı- toplayıcı topluluklar, gezegenin en küçük yapılı insanları arasında yer alıyor. Yetişkin bir erkeğin boyu nadiren 1.50 metreyi buluyor. Bu da dünya ortalamasından 25 cm kısa oldukları anlamına geliyor. Bölge dışında yaşayan insanların Pigme adını taktığı Afrikalı avcı-toplayıcı topluluklar, Orta Afrika’nın sık ağaçlıklı ormanlarında yaşıyor. Yaşamlarını...
Galapagos adalarında yeni bir dev kaplumbağa türü bulundu. Kalıtımın incelenmesi sonucunda söz konusu kaplumbağa türünün daha önce sınıflandırılmadığı anlaşıldı. San Cristobal adasında bulunan ve bilimsel adı Chelonidis chathamensis olan “yeni” türün neredeyse tükenmek üzere olduğu tespit edildi. San Cristobal adası son bilgilere göre bir zamanlar iki farklı kaplumbağa türüne ev sahipliği yapıyord...
Metan, yüzde 40 oranında doğal kaynaklardan yayılan potansiyel bir sera gazıdır ve özellikle de bataklık alanlarda, göllerde, eriyen perm toprağında ve tarımda açığa çıkar. Söz konusu gazın havanın yokluğunda, organik malzemeyi ayrıştıran mikroorganizmalar tarafından oluşturduğu biliniyordu. Araştırmacılar bir süre önce mikroplar olmadan da bazı siyanobakterilerin, bitkilerin ve mantarların metan ...
İster Ebola, kuduz, MERS ya da SARS-CoV-2 virüsü olsun, birçok hasta yapıcı virüs ilk olarak yarasalarda gelişmiştir ve yarasa tükürüğü, dışkısı ya da etiyle insana bulaşmıştır. Çok kuvvetli bir bağışık sistemine sahip yarasalar, bu hastalık etkenlerini hiç hasta olmadan taşıyabilirler. Dünya genelindeki 200 yarasa türü en az 15 zoonotik yani bir türden diğerine bulaşabilen virüsü taşıyor. Bununla...
Birçok insan, Ay’ın yerçekimine bağlı olarak Dünya’da yarattığı gelgitlerin, insanları ve diğer canlılarının yaşam döngülerini etkilediğini biliyor. Oysa Ay, çekim kuvvetinin dışında ışığıyla da canlı yaşamını etkiliyor. Şehirde yapay ışık kaynaklarıyla aydınlanan insanlar, Ay ışığının yaşamı ne kadar dramatik olarak değiştirebileceğini fark etmiyor olabilir. Ancak doğada, herhangi bir yapay ışığı...
Biz insanlar eşsiz bir biçimde yaratıcıyız. DNA karşılaştırmalarından da anlaşıldığı üzere , yeni fikirlerin gelişimi büyük olasılıkla genlerimizde yazılı. Yaratıcı düşüncemiz; bağlantıların algılanması; bilinen bilgilerin yeni çözümlerle birleştirilmesinin dışında, tamamen yeni fikirlerin geliştirilmesini de sağlıyor. Peki yaratıcılık nasıl tetikleniyor? Rüya ve yarı uyku evresi dışında bedensel ...
Uçan dinozorlar havalanabilen en büyük canlılardı. 150 milyon yıl boyu gezegenimizin gökyüzüne hakim olan bu canlılar bu zaman zarfı içinde olağanüstü çeşitlikte biçimler ve türler geliştirmişlerdi. Dev Quetzalcoatlus’ların kanat açıklıkları 12 metreye kadar ulaşırken, geç Trias dönemindeki ilk teruzorlar hemen hemen kuş büyüklüğündeydiler. İçi boş narin kemiklere sahip oldukları için bu döneme ai...
“Parlak bir ışık gördüm”, “Sanki havada uçuyordum ve tüm hayatım bir film şeridi gibi gözümün önünden geçti”…Kalbi duran insanlar yeniden yaşama döndürüldüklerinde genelde bu tür ‘yakın ölüm deneyimlerinden’ söz ederler. Ölüme yakın bu deneyimlerin nörofizyolojik olarak nasıl meydana geldiği ise bilinmiyor. Geçerli olan teoriye göre ölümden sonra beyin etkinliği de duruyor. Ancak bazı yeni bulgula...