Yaşam Bilimleri
En fazla enerji harcayan organımız olan beyin, günde yaklaşık olarak 140 gram glikoz yakıyor. Bu aşağı yukarı 14 yemek kaşığı şekere eşit. Bu enerjinin ne şekilde işlendiği ilerleyen yaşla birlikte değişiyor. Mesela bebeklerde enerjinin önemli bir kısmı beynin gelişimi için harcanırken geriye kalanlar gündelik hareketler ve düşünme için ayrılıyor. Bu enerji dağılımı yaşla birlikte değişiyor. Gençl...
Az önce evden çıkarken kapıyı kilitlediniz mi? Ütüyü fişten çektiniz mi? Çayın altını kapattınız mı? Beden, alışılagelmiş davranışlar söz konusu olduğunda, bilinçli düşünceye gerek duymaksızın ne yapması gerektiğini bilir. Beyin sürekli olarak yinelenen davranışların ayrıntılarını artık şifrelemediğinden, insanlar kapıyı nasıl kilitleyeceklerini anımsamalarına karşın, bunu en son ne zaman yaptıkla...
Evrim sürecinde bebeğin beyin hacmi ve buna bağlı olarak da kafatası çapı büyüdü. Bebeğin başı annenin leğen kemiğine oranla büyüdükçe, doğum komplikasyonları riski de arttı. Peki bu evrimsel gelişme leğen kemiğinin niçin genişlemesine yol açmadı? Ve neden bunun yerine doğum kanalı bükümlü bir şekil alarak, doğumları daha da zorlaştırdı? Bir hipoteze göre geniş leğen kemiği iki ayak üzerinde durma...
Hepimizin çok iyi bildiği gibi, anılar hızla unutulup giderler. Boston Üniversitesi sinirbilimcilerinden Marc Howard, “Bir terslik olmadığı sürece, insanların daha eskilere uzanan anılarını anımsamaları yakın bir geçmişte yaşadıklarını anımsamalarından çok daha güçtür” diyor. Unutmak rastgele bir olgu değil, beynin aktif süreçlerinden biridir. Örneğin, beynin anımsamada önemli bir payı olan hipoka...
Bazı insanlar yıllar önce neler yaptıklarını anımsayabilirken, bazıları ise eskileri hiç anımsamıyor. Ama sonuncu gruptakiler yüzleri ve gereksiz ayrıntıları hiç unutmuyorlar. İnsanların yaşadıklarının ne kadarını anımsadıkları görünüşe bakılırsa ciddi farklılıklar gösteriyor. Tayfın bir ucunda anı oluşturmaktan yoksun olan kişiler yer alıyor. Toronto Rotman Araştırma Enstitüsü nöropsikoloji uzman...
İster sırtta, ister eklemlerde veyahut da başta olsun insanların çoğu kronik ağrılardan yakınırlar. Doktorlar artık devam eden ağrılarda, ağrı belleğinin de etkili olduğu konusunda hemfikir. Buna göre bedenimiz şiddetli ağrıları düzenli olarak hatırlayarak, hissediyor. Başlayan ağrı uyarımı periferik sinir hücrelerinde olduğu kadar sırt omuriliği ve beyinde izler bırakarak, buraları aşırı duyarlı ...
Siz en son ne zaman bir sorunun yanıtını bulmak için hemen internete koşmak yerine, düşünüp kafa yordunuz? Bir zamanlar belleğinizde tutmaya çalıştığınız telefon numaraları, dost ve yakınlarınızın yaş günleri gibi bilgiler, şimdilerde elinizden eksik etmediğiniz akıllı telefonlarınızın belleğine kaydedilmiş durumda. Artık bilim insanları belleğimizin bu durumdan ötürü zarar görüp görmediğini merak...
Irvin’deki Kaliforniya Üniversitesi’nden psikolog Elizabeth Loftus, kendi anılarımıza temkinli yaklaşmamız gerektiğine dikkat çekiyor. İnsan belleğinin yanılgıya düşebileceğini araştırmalarıyla kanıtlayan Loftus, insanların hiç yaşanmamış olaylarla ilgili sahte anılar oluşturmalarının çok kolay olduğunu, bunun için yapılması gereken tek şeyin insanlardan sürekli olarak o anıları kafalarında canlan...
Madagaskar’daki İndri lemurları yağmur ormanlarının şarkıcıları olarak bilinirler. Hemcinsleriyle konuştuklarında örneğin, az da olsa insan tarafından üretilen bir melodiyi andırabiliyor. Turin Üniversitesi ve Max-Planck Psikolingüistik Enstitüsü araştırmacıları insana ait müzik ve primat şarkıları arasında gerçekten bir benzerliğin bulunup, bulunmadığını araştırdılar. Yıllar süren araştırma çerçe...