Kalp krizlerine bağlı ölümlerde artışın nedeni COVID mi?

Koronavirus Öne Çıkanlar
Kalp krizlerine bağlı ölümlerde artışın nedeni COVID mi?

Cedars-Sinai Hastanesi’ndeki Smidt Kalp Enstitüsü’nden araştırmacılar, yeni bir veri analizi çalışması yürüttüler. Çalışmanın neticesinde pandeminin yükselişte olduğu dönemde kalp krizlerinin belirgin biçimde arttığı ortaya çıktı. Bu gidişat, omikron dalgasında da devam etti ve pandemi öncesi genel kalp sağlığındaki olumlu gelişmeleri ters yüz etti.

Omikron dalgasında bile artış oldu

Kalp krizine bağlı ölümlerdeki artış ile SARS-CoV-2’nin yükselişi arasında yakın bir paralellik olduğu saptandı. Öyle ki bu yakın ilişki daha hafif seyreden omikron dalgası döneminde bile geçerliydi. Dahası, veriler artışın özellikle 25-44 yaş aralığındaki bireylerde olduğunu gösteriyordu. Oysa bu yaş aralığındakilerde kalp krizi riskinin özellikle yüksek olmadığı kabul edilir.


“Pandemi sırasında kalp krizlerindeki bu dramatik artış, kalp hastalıklarına bağlı ölümlerde yaşanan on yıllık düzelmeyi tersine çevirdi” diye konuşan Cedars-Sinai’den araştırmacı doktor Yee Hui Yeo, “Hala COVID-19’un insan bedenini, yaş, cinsiyet, etnik köken, ırk gibi faktörlerden bağımsız olarak nasıl etkilediğini öğrenme aşamasındayız” diyor.

Amerikan Yaşamsal İstatistik Sistemi’nden yararlanan Cedars-Sinai araştırmacıları, yaklaşık 1.5 milyon kişinin 1 Nisan 2012 ve 31 Mart 2022 arasındaki tarihlerde kalp krizi nedeniyle öldüğünü tespit etti. Tıbbi olarak bu ölümler akut miyokard infartktüsü (AMİ) olarak geçti.

Araştırmacılar daha sonra pandemi öncesi ve pandemi dönemindeki yaşa bağlı ölüm sayılarını hesapladılar. Sonuçta şu bulgulara eriştiler:

• Pandemiden önceki yıl yaklaşık 147 bin kalp krizi ölümü kayıtlara geçmişti. Pandeminin ilk yılında bu rakam %14 artarak 164 bine ulaştı

• Ölümle sonuçlanan AMİ vakalarındaki artış pandemi süresince devam etti. Hatta daha hafif geçirilen omikron döneminde bile sürdü.

• Bilim insanları AMİ’nin tüm yaş gruplarında arttığını tespit etmekle birlikte 25-44 yaş aralığındakilerde daha yüksekti.

• Pandeminin ikinci yılına girildiğinde “gözlenen” ile “öngörülen” AMİ’ye bağlı ölüm sayıları 24-44 yaş aralığında %29.9 oranında, 45-64 yaş aralığında %19.6, 65 yaş ve üzerindekilerde %13.7 oranında arttı.

Bulguların potansiyel açıklamaları

Yeo bu bulgulara şu açıklamayı getiriyor: “COVID-19 hastalarındaki AMİ ölüm sayılarıyla ilgili birkaç potansiyel açıklama getirebiliriz ama yanıtlanmayan çok sayıda soru var. Önemli olan omikron döneminde bile ölümlerdeki bu artışın devam ediyor olması. Bunun bir açıklaması genç yetişkinlerin altta yatan koroner arter hastalığı varsa COVID-19’un bunu tetiklemiş olması.”

Uzmanlar kalp krizi ölümlerindeki artışın pandemiyle ilgili psikolojik ve sosyolojik nedenlerden de kaynaklanmış olabileceğine dikkat çekiyor.

Bazı uzmanlar önceden grip enfeksiyonlarının da kalp krizi riskini artırdığını, ama grip kaynaklı artışların bu kadar yüksek olmadığını belirtiyor.

Smidt Kalp Enstitüsü Kalp Hastalıkları Bölümü’nden Susan Cheng’in açıklamaları ise şöyle: “Bu virüsün yarattığı kardiyak risk çok farklı. Risk artışı büyük bir olasılıkla stres ve enflamasyonun bileşiminden kaynaklanmış olabilir. Altta yatan bir hastalığa yatkınlık da önemli bir rol oynayabilir.”

Reyhan Oksay

Kaynak