Bir yanda sıcaklar öte yandan artan enerji maliyetleri. Elektrik tüketiminin bütçelere çok büyük yük bindirdiği şu günlerde, ülkeler tasarruf için kararlar alırken bilim insanları da evlerimizi soğutmak için “yazın serin kışın sıcak” “pasif serinletme” mekanizmalarına geçmemizi öneriyor. Avrupa ciddi kararlar alıyor. Hepsi önemli.
Bakıyoruz artan enerji maliyetlerinin bütçeye çok büyük yük oluşturduğu ve zaten yüksek enflasyon kıskacında kıvranan Türkiye’de, iktidarın enerji yükünü azaltacak alternatif uygulamalar gündemde bile değil. Biz de konuyu kapağa taşıyalım dedik.
İngiltere ve Almanya’daki ilginç uygulamaları okuyacaksınız. Almanya vatandaşlarına ‘evinin yalıtımın düzgün yap beni Rusya’ya muhtaç etme’ diyerek bunun için ciddi hibe kredileri ve teşvikler ayırdı. Hannover kenti tüm kamu binalarında ısıtmayı kapattı ve soğuk duşlara geçti. Yüzme havuzlarında, spor salonlarında ve spor salonlarındaki duşlarda sıcak su olmayacak. Enerji tasarrufu için halka açık çeşmeler de kapatılıyor ve belediye binası ve müzeler gibi büyük binalarda gece ışıkları olmayacak. Şehir ayrıca portatif klimaları, ısıtıcıları ve radyatörleri yasaklıyor. Bu arada Hannover belediye başkanı Belit Onay’ın Türk kökenli olduğunu da belirtelim.
Tabii bu arada nasıl bir soğutma yapılması gerektiğini de okuyacaksınız. Ali Akurgal, Nilgün Özbaşaran Dede ve Özlem Yüzak yazdı.
Sırt ve bel ağrısından mı yakınıyorsunuz?
Fasya, kasları ve iç organları birbirine bağlayan, çevreleyen ve ayıran, çoğunlukla kolajenden oluşan bir bağdokusu tabakası. Uzun zamandır önemsenmeyen bu dokuda oluşan iltihabın aslında bağışıklık hastalıklarının ve kronik ağrıların temel nedenlerinden biri olduğu yeni yeni anlaşılıyor. Çok yaygın görülen ve nedeni bilinmeyen kronik alt bel ağrısına fasya iltihabının yol açtığı düşünülüyor. Reyhan Oksay hazırladı.
Kardeş Kıskançlığı
Kıskançlık, evrensel ve en doğal duygulardan biri; fakat derecesi ve ne şekilde sergilendiği önemli. Çocuğun bunu hangi tepkilerle gösterdiğine dikkat edilmeli. İstanbul Kültür Üniversitesi Psikoloji Bölümü’nden Doç. Dr. Melis Seray Özden Yıldırım yazdı.
28 Temmuz Dünya Hepatit Günü idi. Virüs akıllı, yol zorlu idi. Bilim adım adım çok büyük yol kat etti. Ama yapılması gerekenler de var. Amaç dikkatleri viral hepatite çekmek. Karaciğer Hastalıkları Derneği, Viral Hepatit Derneği ve Gastroenteroloji Dernekleri “Farkında ol hepatit olma!” kampanyası yürütüyor. Prof. Dr. Ülkü Sarıtaş’ı okuyacaksınız.
Yapay Zeka ve Enis Batur
Yapay zekanın geniş dil modeli devrim niteliğinde. Bu platformlarda yazı ile, metin ile ilgili şeyler yapmak mümkün. Örneğin bir metin (şiir, roman, vb.) yazdırmak ya da yazılı bir metni yorumlatmak! Tanol Türkoğlu’nun yazısını sakın atlamayın. “Enis Batur’un 'diji'si, Milan Kundera’nın 'diji'sini döver!” diyor. Bu hafta Türkoğlu’nun Dijitalem’in de olduğunu hatırlatalım.
Yapay zekâ, iş dünyasından tıbba kadar birçok alandaki karmaşık sorunları çözmede giderek daha ustalaştığını kanıtlıyor. Hatta küresel serveti bizden daha adil dağıtabileceğini bile gösteriyor. Şimdi size yapay zekânın geldiği noktayı göstermek adına dört güncel ve çarpıcı çalışmayı sunuyoruz. Batuhan Sarıcan’dan...
Mustafa Çetiner bir genç okurunun kendisine gönderdiği bilimi sorgulayan bir mektubu üzerine yazarken, Pelin Dilara Çolak ‘artık sanatın da bilimi var’ diyerek başka bir perspektife uzanıyor. Müfit Akyos’un yazısı yenilik ortamının inşası üzerine.
21. yüzyılın felaketi olabilir
Doğan Kuban hoca ‘Sayı saymakla hesap yapmak’ başlıklı eski bir yazısında “Koca bir ulusu cemaat gibi gören kim bilir ne kadar çok haşmetli var. Bin ile milyonu sayı olarak değil, nitelik olarak ayırabilmek büyük bir uygarlık aşamasıdır. Binlik vizyonla milyonluk gerçekler çatışmasında sallanıp duran bir ülkede yaşıyoruz...” demiş.
Antimikrobiyal direnç 21. yüzyılın çok yönlü küresel bir fenomeni. Son çalışmalar yılda yaklaşık 7 milyon kişinin antibiyotiğe dirençli bakteriler yüzünden hayatını kaybettiğini gösteriyor. Bahçeşehir Üniversitesi Tıp Fakültesi’nden Doç. Dr. Zülfi ye Gül antibiyotik direncini yazdı.
Bilim ve Beslenme sayfamızda bitkisel temelli beslenmenin bilimsel olarak kanıtlanmış 6 faydasını okuyacaksınız. Bir haber daha var: D vitamini yumurtalık kanseri yayılmasını önleyebilir. Murat Altaş hazırladı. Sabri Ülker Vakfı da yaz aylarında doğru beslenmeye yönelik 5 öneri derledi.
Neden bazı hayvanlar yamyam oluyor? Karınca kolonileri bir sinir ağı gibi hareket ediyor. Yine Altaş’ın hazırladığı Hayvanlar Dünyası’nda.
COVID’in bulaşma süresi ne kadar? Çin’de yerli COVID’e karşı antiviral ilaç... Pandemi Gündemi’nde.
Gaia kuramı öksüz kaldı
Gaia kuramıyla tanınan bağımsız iklim ve çevre bilimci James Lovelock, arkasında büyük bir ekolojik bilinç mirası bırakarak 103 yaşında hayata gözlerini yumdu.
Terlediğimiz zaman vücudumuzda neler olur? Meraklı Çocuk sordu Mercan Bursalı yanıtladı.
Orta Asya çöl olma yolunda hızla ilerliyor... Bizi insan yapan genetiğin temeli mutasyonlar.. Afrika’da hayvandan insana bulaşan hastalıklarda büyük artış var....Ve diğerleri... Nilgün Özbaşaran Dede’nin Araştırma Gündemi’nde...
Sıcaklar giderek artarken, yeni fikirlerin yeni bilimsel gelişmelerin sizleri serinletmesi dileğiyle...
HBT’yi yaşatalım, yayalım, bilimle ilerleyeceğiz, zihinlerimizi açacağız.. Sevgiyle kalın.
