Yeni ekonomi arayışı: Karmaşıklık ekonomisi

Editör ne diyor?

Geleneksel ekonominin başarısızlıkları karşısında...

Son yıllarda ekonomistlerin en çok tartıştığı konuların başında ana akım ekonominin günümüz sorunları karşısında yetersiz kalması geliyor. Peki yerini ne alacak? Son yıllarda kaos kuramının bilim dünyasındaki tartışmasız yükselişi ekonomide de etkisini gösteriyor ve karmaşıklık ekonomisi görüşünün en güvenilir alternatif olarak yayılmasına yol açıyor.

Karmaşıklık ekonomisi, ekonomi dünyasını doğal ekosistemlere veya Dünya’nın iklimine benzer şekilde ele alıyor. Devasa bilgisayar simülasyonlarından yararlanarak milyarlarca insanın küresel ekonomiyle etkileşimini daha gerçekçi bir tabana oturtuyor. Kaos kuramı ve kompleks sistemlerden esinlenen karmaşıklık ekonomisinin, inatçı ve öngörülemez ekonomik sorunlara güvenilir açıklamalar getirdiği ve gerçekçi tahminlerde bulunduğu ileri sürülüyor. Reyhan Oksay’ın röportajı.


Lale Akarun “Amerika’da da üniversite ölmüş’’ başlıklı yazısında “Emory Üniversitesi Felsefe Bölüm Başkanı Noëlle McAfee kendi üniversitesinde öğrencilerinin İsrail’i protestolarına destek olduğu için ters kelepçe ile göz altına alındı. Diğer öğretim üyelerinin polis tarafından yerlerde sürüklendiğine, kemiklerinin kırıldığına dair videoları dehşetle izledik” diyor.

ABD üniversitelerde ifade özgürlüğü, iktidarın politik tutumlarına bağlı, yani yok.

Dijital Sineklerin Tanrısı… Tanol Türkoğlu Post-Truth (gerçek-ötesi) dönemin dezenformasyon-mezenformasyon destekli büyümesini sürdürmesine dikkat çekiyor “Şimdilik metin-fotoğraf-video klip formatında. Yapay zekâ destekli metaverse geldiğinde göz önünde üç boyutlu yaşanacak!” diyerek.

Günümüzün egemen gerçeği: Paranın diktatoryası

Doğan Kuban'dan eskimeyen bir yazı daha: “Günümüzde toplum yozlaşması, zaten gelişmemiş ve yaygın olmayan ve son on yılda kökü kazılan entelektüel düşüncenin etkinliğini yitirmesinin sonucudur. Parasal amaçlı eylemler, entelektüel idealleri gettolara tıktılar. Hepsinin arkasında Osmanlı imparatorluğunu batıran ve hiçbir yaratıcı gösterisi olmayan korkunç bir cehalet birikimi ve bunun kentlere dolmuş okuma yazmasız taşıyıcısı olan halk var” diyor.

Ali Akurgal’ın yazısı Milli Eğitim Bakanlığı’nı tartışmalı müfredatı üzerine. Enver Kumbasar ise yapay zeka ve dolandırıcılık üzerine ilginç bir yazı kaleme aldı.

Beyefendiliği, kültürü, vizyonu, cesareti ve çalışkanlığıyla cumhuriyetin ilk sanayici kuşağının Monte Kristo’su sayılan ünlü iş insanı ve kimyager Nejat Ferit Eczacıbaşı… Cumhuriyet’in Aydınlanma Öncüleri’nin bu haftaki konuğu. Yeşim Yaman, Aliye Berkol ve Gözde Kara’nın yazısı.

Bitki köklerinin karanlıkta kalan 7 özelliği

Bitkilerin, çiçek, yaprak, meyve ve kök bölümleri olduğu bilinir. Kökler söz konusu olduğunda bitkilerin yeraltındaki yaşamları oldum olası karanlıkta kalır. Yazıda köklerin bilmediğiniz yedi ilginç özelliği yer alıyor. Rita Urgan hazırladı.

İçinde yaşamaya başladığımız dijital çağda el yazısının ya da belki de daha doğru bir deyişle elle yazmanın giderek kaybolduğu herkesin gözlemlediği ve bizzat deneyimlediği bir durum. Modern hayatın sağladığı sayısız konfor ile ellerimizi giderek daha mı az kullanıyoruz? Eğer öyle ise, bunun nörofizyolojik ya da bilişsel sonuçları olabilir mi? Bahçeşehir Üniversitesi Tıp Fakültesi’nden Dr. Mehmet Ozansoy kaleme aldı.

Okulda şiddetin kökenleri ve çözüm önerileri…Kültür Üniversitesi’nden Doç. Dr. Erhan Erbay yazdı.

Akıllı şehirler

Akıllı şehir yaklaşımını güçlendirmek ve yaygınlaştırmada öncü rol oynayan şirketlerden biri de SAMPAŞ. Yönetim Kurulu Başkanı Şekip Karakaya ile 8 Haziran’da İstanbul’da gerçekleştirecekleri ve Türkiye’deki yerel yöneticileri ağırlayacakları Akıllı ve Dirençli Kentler Zirvesi öncesinde konuştuk.

Omega 3 ve Omega 6… Sağlımız açısından önemli 2 unsur. Peki ikisi arasındaki denge nasıl sağlanmalı. Bilim ve Beslenme’de.

Önümüzdeki 10 yılın önemli güneş tutulmaları... Batuhan Sarıcan’dan.

Köpekler neden birbirlerinin arkalarını koklar? Peki ya kediler? Hayvanlar Dünyası’nda.

Şeker niye enerji verir? diye sordu bu hafta Meraklı Çocuk. Mercan Bursalı hazırladı.

Nükleer enerjiyi en çok hangi ülkeler üretiyor? Grafik Bilgi’de… Beynimizi ne kadar tanıyoruz başlıklı dizide bu hafta beynimize en verimli nasıl çalıştırırız konusu var.

Maya uygarlığında top sahaları neden kutsaldı? 75 bin yıl önce Neandertal kadının yüzü nasıldı? Uçak trafiğinin yarattığı emisyon ne kadar? Nilgün Özbaşaran Dede’nin hazırladığı Araştırma Gündemi’nde.

***

Dolu dolu bir dergiyi daha sizlere teslim ediyoruz. Biliyoruz ki HBT hepimizin ufkunu açan konuları gündeme getiriyor, tartıştırıyor, düşündürtüyor, bilgimizi ve ufkumuzu genişletiyor. Günlük siyasi kargaşa ve sabun köpüklerinin ötesinde bir başka gerçek dünyayı önümüze getiriyor.

Destekleyelim, hem maddi hem manevi, hem de yaygınlaştırarak… Dergimizi bayilerde bulmazsanız dijital abone olun veya tek tek satın alın. Arada sırada iki tane alın ve bir dostunuza, bir gence hediye edin.

Sevgi ve dostlukla…