Aslında kozmik komşu bölgemizde çok sayıda dünyaya benzer ötegezegen var. Ancak bunların üzerinde ne gibi koşulların hüküm sürdüğü ve atmosferlerinin nelerden oluştuğu hala pek bilinmiyor. Nitekim teleskopların çözünürlüğü henüz yeterli değil. Fakat NASA’nın yeni James- Webb uzay teleskopuyla bu durum değişecek gibi. Çünkü enfraruj optikleri ötegezegenlerin atmosferi hakkında bilgi verecek kadar güçlü. Ve teleskop Temmuz ayından itibaren göreve başlayacak.
Granada Astrofizik Enstitüsü’nden Rafeal Luque yönetiminde uluslararası bir ekip, şimdi heyecan verici bir bulguya ulaştı. Araştırmacılar TESS uzay teleskopuna ait verilerin değerlendirilmesi sırasında otuz üç ışık yılı uzaklıktaki Kırmızı Cüce HD 260655’in ışık eğrisinde dikkat çekici özellikler fark etti. Yıldız ışığının periyodik olarak gölgelenmesi, bu yıldızın önünden geçen iki gezegenin olabileceğini gösteriyordu. Bunu öğrenmek isteyen araştırmacılar yıldızda düzenli olarak meydana gelen gölgelenmeleri, Kırmızı Cüce’yi son yirmi yılda gözlemleyen yer teleskoplarının gözlem verilerini analiz ettiler. Ve Kırmızı Cüce’nin etrafında gerçekten de iki ötegezegenin döndüğü anlaşıldı.
Peki bunlar ne tür ötegezegen olabilirdi? Geçişler gezegenlerin kütleleri hakkında değil, yalnızca büyüklükleri hakkında bilgi verdiğinden, araştırmacılar ayrıca Kırmızı Cüce’nin radyal hızına ilişkin ölçüm verilerini de kullandılar. Spektrumda okunabilen yıldızın salınımları, uyduların kütle çekimiyle çekildiğini ve bu uyduların ne kadar ağır oldukları konusunda sonuçlar vermektedir. Sonuca göre HD 260655, iki süper dünyaya sahip. İçte yer alan HO 260655b yıldızını çok yakın bir mesafede sadece 2,7 günde çevreliyor. Dünyamızdan iki kat fazla kütleye sahip bu gezen aynı zamanda dünyamızdan 1,2 misli büyük. Yoğunluk açısından da dünyaya çok benzemesine karşın, 435 derecelik sıcaklığıyla yaşam için elverişli değil.
İkinci ötegezegen HD 260655c, yıldızının çevresini biraz daha uzak mesafeden 5,7 gün içinde tamamlıyor. Yüzeyindeki sıcaklık 284 derece olan bu gezegen de dünyamızdan 1,5 misli büyük ve üç kat kütleye sahip. Bu açıdan bakıldığında HD 260655c de olasılıkla bir süper dünya. Araştırmacılar yeni keşfedilen gezegenlerin, merkezi yıldızın göreceli olarak yüksek parlaklığı nedeniyle diğer atmosferik araştırmalar için mükemmel bir hedef olduğunu söylüyorlar. Bu analizler, araştırmacıların HD 260655’in çevresindeki her iki gezegenin atmosferlerinin bileşimi ve yapıları hakkında daha ayrıntılı bilgi edinmenin yanı sıra, genele olarak Dünya benzeri gezegenlerin evrimini biçimlendiren faktörler hakkında değerli bilgiler elde etmelerini sağlayabilecek.
Nilgün Özbaşaran Dede
