Demans hastalığının bir sorumlusu da gürültü

Öne Çıkanlar Sağlık
Demans hastalığının bir sorumlusu da gürültü

Danimarka’da gerçekleştirilen geniş kapsamlı bir araştırmaya göre devam eden trafik gürültüsü aralarında demansın da bulunduğu çok sayıda hastalığın gelişiminden sorumlu. Alzheimer ve diğer demans hastalıklarının yüzde 15’i yüksek otomobil ve tren gürültüsüyle bağlantılı. British Medical Journal dergisinde yayımlanan araştırma yazısında, gürültünün sağlığa zarar verici etkilerini öğrenmek daha iyi önleyici stratejiler geliştirmemize yardımcı olabilir . diyor Manuella Lech Cantuaria.

Araştırma çerçevesinde, 60 yaş üstü  insanların 2004-2017 yılları arasında kaydedilen verileri incelendi. Yaklaşık 100.000 kişi bu zaman zarfında demans hastasıydı. Ekip tüm adresler için kişiler üzerindeki otomobil ve tren gürültüsünü hesapladı. Örneğin evin sokağa, caddeye veya raylı yollara uzaklığı, yapıların biçimleri ve insanların oturdukları katların durumu gibi. Katılımcıların sürekli olarak gürültünün etkisinde kalmış olmaları için aynı evde 10 yıl oturmuş olmaları gerekiyordu.

Sürekli olarak gürültüye maruz kalma eşiği, Dünya Sağlık Organizasyonu (WHO) tarafından önerilen maksimum değer olan 55 desibel. Katılımcıların verileri Danimarka Ulusal Sağlık Sicilinden alınan verilerle ilişkilendirildi. Örneğin 2017’de burada yaklaşık olarak 8500 demans vakası kaydedildi. Araştırmaya göre bunların 1200’ü yani neredeyse yüzde 15’i trafik gürültüsüyle ilişkilendirilebiliyor. Trafiğe bağlı olarak ortaya çıkan 55 desibellik gürültüde, Alzheimer’e yakalanma riski 40 desibellik gürültüye kıyasla yüzde 27 daha yüksek. Tren gürültüsü için de benzer değerler çıksa da vasküler demans sadece sokak gürültüsüne bağlı olarak gelişiyor.


Gürültü doğrudan doğruya sağlığa zarar veriyor: Uyku bölünüyor, daha fazla stres hormonu salgılanıyor. Bu da damarlara ve bağışıklık sistemine zarar vererek iltihap süreçlerinin güçlenmesine yol açıyor. Tüm bunlar ise demans hastalığının habercileri. Araştırma genel olarak WHO’nun bilinen bir iddiasını haklı çıkarıyor. Buna göre gürültü kirliliği sadece bir çevre sorunu olarak kalmayıp, toplumun sağlığı için de bir tehlike oluşturuyor. Ve gürültüyle mücadele sağlık politikasının en başlarında yer almalı.

Dünya Sağlık Organizasyonu’na göre günümüzde dünya genelinde 50 milyon kadar demans hastası var ve yüzyılın sonuna kadar bu sayının 130 milyona çıkması bekleniyor. Hava kirliliğinden sonra Avrupa’da ikinci en büyük çevresel risk faktörü gürültü. Avrupalıların beşte biri düzenli olarak 55 desibelin üzerinde gürültüye maruz kalıyor.

Nilgün Özbaşaran Dede

Kaynak