İster Instagram’da gezin ister sürekli Facebook sayfanızı yenileyin, sosyal medya saatlerinizi alabiliyor. Ancak sosyal medyadan uzak duramıyorsanız bunun suçlusu kısmen karakteriniz olabilir. Yapılan yeni bir araştırmaya göre bazı kişilik özellikleri, sosyal medya bağımlılığına daha yatkın olunmasına sebep oluyor.
New York’taki Binghamton Üniversitesi Bilgi Sistemleri uzmanı Isaac Vaghefi, bazı kişilik özelliklerinin etkileşiminin alkol ya da uyuşturucu gibi maddelere bağımlılığı nasıl etkilediği üzerine birçok araştırmanın yapıldığını belirtiyor. Ancak sosyal medya da dahil olmak üzere teknoloji bağımlılığı üzerine pek fazla araştırma mevcut değildi.
Yapılan yeni bir araştırmada araştırmacılar 300 üniversite öğrencisine kişiliklerini değerlendiren ve en sıklıkla kullandıkları sosyal medya sitesine bağımlılık seviyelerini ölçen bir anket yaptı. Araştırma, özellikle üç karakter özelliğinin- duygusal dengesizlik, vicdanlılık ve uyumluluk- sosyal medya bağımlılığıyla bağlantısının bulunduğunu gördü. İki karakter özelliğinin ise -dışa dönüklük ve tecrübeye açıklık- sosyal medya bağımlılığıyla bir bağlantısı olmadığı görüldü. Özellikle yüksek seviyede duygusal dengesizlik ya da stres veya anksiyete gibi olumsuz duygulara yatkınlık gösteren kişilerin, düşük seviyeye sahip kişilere oranla sosyal medya bağımlığı geliştirmeye daha uygun olduğu gözlemlendi. Tam tersi yüksek seviyede vicdanlılık gösteren ya da dürtü kontrolü ve belirli amaçlara ulaşmak için güçlü irade sergileyebilen insanların ise sosyal medya bağımlılığı geliştirme riskinin en düşükte olduğu görüldü.
Ancak bilim insanları, bu gibi yüksek vicdanlılık gösteren kişilerin de duygusal dengesizlik seviyelerinin yüksek olması durumunda sosyal medyaya bağımlı olabileceklerini söylüyor. Bunun sebebi, aşırı stresin ve endişenin kişinin sosyal medya kullanımı üzerine kontrolünü etkilebiliyor olması olabilir. Bunun dışında araştırmada uyumluluğun -ya da kişinin arkadaş canlısı, empatik ve yardımsever oluşunun- tek başına ele alındığında sosyal medya bağımlılığıyla hiçbir bağlantısının olmadığı görüldü. Fakat araştırmacılar, uyumluluk ile vicdanlılık seviyelerini birlikte ele aldığında farklı sonuçlar elde edildi: uyumluluk ve vicdanlılık seviyesi düşük olan kişilerin, bu özellikleri ortalama seviyede bulunan kişilere göre sosyal medya bağımlılığı geliştirme ihtimallerinin daha yüksek olduğu görüldü. Fakat şaşırtıcı bir şekilde bu iki özelliği çok yüksek seviyede bulunan kişiler de ortalama seviyede bulunan kişilere oranla sosyal medya bağımlılığına daha yatkındı.
Sevda Deniz Karali
