Yeni bir araştırmaya göre bol miktarda sebze ve meyve tüketenler, yaşlılıkta görülen zihinsel yeti kaybını yavaşlatıyorlar. Bundan birçok meyve ve sebzede bulunan bitkisel maddeler sorumlu tutuluyor.
Neurology dergisinde yayımlanan araştırmaya yaş ortalaması 81 olan 961 sağlıklı kişi katılmış. Bir anket formuyla katılımcılara belli başlı yiyecekleri düzenli olarak hangi miktarda tükettikleri sorulmuş. Ayrıca yılda bir kez çeşitli bellek ve hatırlama testlerine katılmak zorundaydılar. Yaşam biçimiyle ilgili faktörler dışında, eğitim durumu, bedensel etkinlik ve boş zaman uğraşları gibi faktörler de dikkate alınmış. Veriler yedi yılda toplanmış.
Beslenmede araştırmacılar özellikle de flavonollere dikkat etmişler. Bitkisel maddeler flavonoidlere dahildir. Biyokimyasal yapıları nedeniyle antioksidatif etkileri çok iyidir. Hayvan deneyleriyle bu etkinin hücre hasarlarını ve iltihapları yavaşlattığı ve önlediği anlaşılmıştır. Flavonoidler örneğin üzüm, orman meyveleri, ıspanak veya brokoli gibi meyve ve sebzelerde bulunur. İkincil bitkisel maddeler ise çay ve şarapta da vardır. Katılımcılar aldıkları flavonol miktarına göre beş gruba ayrılmışlar. Katılımcılar ortalama olarak günde on miligram flavonol alıyorlardı. En düşük dozu alan grupta bu oran günde 5 g miligram, en yüksek dozu alan grupta ise 15 miligramdı.
Rush Üniversitesi Tıp Merkezi’nde Thomas M. Holland ile çalışan ekibe göre, bu günde büyük fincan dolusu koyu yeşil sebzeye denk geliyor. Bu şekilde zihinsel yeti kaybının en yavaş işlediği kişiler en fazla flavonol tüketenler olduğu ortaya çıkmış. Holland’a göre bu flavonellerin anti-enflamatuar ve antioksidan etkilerinden kaynaklanıyor olabilir.
İkinci bir araştırmada hangi flavonellerin daha koruyucu olduğu analiz edilmiş. Bunlar, yeşil lahanagillerde, fasulyede, çayda, ıspanakta ve brokolide bulunan kemferol, özellikle domates, elma ve çayda bulunan kuersetin, yeşil lahanagillerde, çayda ve domates dışında portakalda da bulunan mirisetin, ve örneğin zeytinyağında, armutta, domateste ve şarapta bulunan izorhamnetin. Bunlardan en etkilisi kemferol, bunu ise mirisetin ve kuersetin takip ediyor.
Nilgün Özbaşaran Dede
