Amerika’nın batısındaki kuraklık ürkütücü

Gezegenimiz Öne Çıkanlar
Amerika’nın batısındaki kuraklık ürkütücü

ABD’nin güneybatısında 2000 yılından bu yana kronik su kıtlığı çekiliyor. Kışın çok az yağmur ve kar yağdığı için nehirlerdeki su düşük seviyede kalıyor ve yazlar ise 20. yüzyıldaki yazlardan çok daha sıcak ve kurak geçiyor. Aslında bu tür kuraklık evreleri ABD’nin kurak Batı bölgesi için olağanüstü bir durum değil. Columbia Üniversitesi’nden Park Williams ‘Paleoiklimsel veriler, Kuzey Amerika’nın güneybatı bölgesinin daha önceleri de hidro-iklimde şiddetli değişimler yaşadığını gösteriyor’ diyor. Peki ama son kuraklık dönemi ne derece normal? Ve iklim değişimindeki rolü ne? Williams ve ekibi bu soruları geçmişe bakarak yanıtlamaya çalıştı. Araştırmacı, Kuzeyde Oregon ve Montana’dan Kaliforniya üzerinden Kuzey Meksika’ya kadar, son 1200 yıl içindeki iklimi ve kuraklık sürecini yeniden canlandırmak için 1500’ü aşkın ağaç halkası verisini değerlendirdi. Buna göre Kuzey Amerika’nın güneybatısında 800 yılından bu yana çok sayıda kısa kuraklık dönemleri yaşanmış ve bunlardan dört tanesi “mega kuraklık” olarak sınıflandırılmış. Bunlar yirmi yıldan daha uzun süre devam eden kuraklık dönemleri. Bu tür mega kuraklıklar 9. yüzyılın sonunda, 12.ve 13.yy’ın ortalarında ve 16.yy’ın sonlarında yaşanmış.

Ne var ki şu sıralar yaşanan kuraklık dönemi geçmişte yaşanan dört mega kuraklıktan üçünden daha şiddetli geçiyor. “2000-2018 yılları arasında yaşanan, 800 yıldan bu yana yaşanan en kurak ikinci 19 yıllık dönem” diyor Williams ve ekibi. Araştırmacılara göre günümüzdeki kuraklıktan daha şiddetli olan tek mega kuraklık dönemi 1575-1603 yılları arasında yaşanmış.. Fakat 16.yy’da yaşanan mega kuraklık ve günümüzde yaşanmakta olan arasında pek fark yok. Mesela o tarihlerde su kıtlığı uzun vadeli ortalamanın 0.8 standart sapmasının altındaydı, günümüzde ise bu oran 0,74. Ancak günümüzdeki kuraklık çok daha geniş bir alana yayılmış durumda. Kuzey Amerika’nın güneybatısında doğal olarak iklim oynamaları yaşanıyor. Ne var ki bu doğal değişkenlik, iklim değişiminden git gide daha fazla etkilenmeye başladı. Araştırmacıların hesaplarına göre günümüzdeki kuraklıktan yüzde 47 oranında iklim değişimi sorumlu. İklim git gide ısındığı için de önümüzdeki tarihlerde şiddetli kuraklık evrelerinin daha fazla yaşanması bekleniyor. Eğer yağmur yağmazsa ve kuraklık devam ederse, bu mega kuraklığın son 1200 yılın en kötüsü olacağı belirtiliyor.

Kaynak