Atmosferde artan karbondioksit değerleri sadece dünyamızı daha fazla ısıtmakla kalmayıp, tahıldaki besin değerlerini de değiştiriyor. Son bir araştırmaya göre örneğin pirinç, protein içeriğinin yüzde 7'sini kaybedebilecek. Bu da ciddi bir beslenme sorununu da beraberinde getirecek diyor uzmanlar. Harvard Üniversitesi’nden Samuel Myers, 2050 yılına dek 159 milyon kişinin daha protein eksikliği çekeceğini tahmin ediyor. (1)
Günümüzde insanların yüzde 82’si protein ihtiyaçlarını bitkilerle gideriyor. Amerikan Küresel Değişim Araştırma Programı’na (USGCRP, U.S.Global Change Research Program) göre artan karbondioksit artışı bitkilerdeki biyokimyasal dengeleri değişiyor, dolayısıyla da besleyici madde içeriklerini. Bilim insanları gerçi mekanizmanın tam olarak ne şekilde işlediğini bilemiyorlarsa da yüksek karbondioksitin etkisinde kalan tarlalardan alınan sonuçlar aynı.
Aynı miktardaki bitkiler protein içeriklerinin önemli kısmını kaybediyor. Hesaplara göre yüzyılın ortalarına dek pirinç protein içeriğinin yüzde 7,6’sını, buğday yüzde 8’ini, patates yüzde 6,4’ünü, arpa ise yüzde 14’ten fazlasını kaybedecek. Protein eksikliği özellikle de proteinin daha çok bitkilerden alındığı yoksul ülkelerde kendini gösterecek. Mesela Afrika’da Sahra Çölü’nün güneyindeki bölge ve pirincin standart menüye dahil olduğu Güney Asya ülkeleri en fazla etkilenecek olanlar. Sadece Hindistan’da fazladan 53 milyon kişi protein eksikliği tehdidiyle karşı karşıya. Fakat karbondioksit artışı diğer besleyici maddeler üzerinde de etkili oluyor. Myer’in diğer bir araştırması (2) yararlı bitkilerdeki demir içeriğinin de azalacağını göstermişti.
Bu da birçok insanda demir eksikliğini doğurabilir. Araştırmacı daha eski bir çalışmasında da çinko için benzer bir bağlantıyı ortaya koymuştu. (3). Uzmanların önerisi şu: Dünya genelindeki karbondioksit emisyonlarının ivedilikle düşürülmesi gerekiyor. Diğer bir seçenek de bitkileri besleyici maddelerle zenginleştirmek ya da karbondioksite bu kadar duyarlı olmayan bitkiler yetiştirmek.
(1) Estimated Effects of Future Atmospheric CO2 Concentrations on Protein Intake and the Risk of Protein Defiency by Country and Region, Environmental Health Perspectives, Ağustos 2017, Sayı 125)
(2) Potential rise in iron deficiency due to future anthropogenic carbon dioxide emission, AGU Publications, 2.8.2017)
(3) Effect of increased concentrations of atmospheric carbon dioxide on the global threat of zinc deficiency: a modelling stud, The Lancet, Ekim 2015, Sayı 3.
