Askeri teknolojilerde ezber bozan gelişmeler yaşanıyor: Ukrayna işgali, dünyanın silahlanması için yeni bir vesile yarattı. Sürekli gelişmekte olan silah sanayi, fütüristik görünümlü yeni projeleri hayata geçirmeye çabalıyor. Rusya-Ukrayna çatışmasında 1.500 km uzaklıktaki hedefleri vurabilecek hassasiyette süper-toplar, sayıları binleri bulan otonom drone sürüleri yakın zamanda kullanılma olasılığı en yüksek olan yüksek teknolojiler.
Bunların içinde belki de en iddialısı, konvansiyonel radar ve iletişim teknolojilerini bulut bilişim ve yapay zekâ uygulamalarıyla birleştiren uygulamalar. Bunun sonucunda ortaya çıkacak olan otonom silah – saldırma sistemleri, birden fazla çatışma alanındaki operasyonlar arasında eşgüdüm sağlayacak.
2014 yılında Rusya, Kırım’ı ilhak ettiği ve ülkenin doğusunda, Rusça konuşanların çoğunlukta olduğu Donbas bölgesindeki Rusya yanlısı ayrılıkçılara (Donetsk ve Luhansk’ta daha sonra cumhuriyet ilan edildi) desteğini artırdığı dönemde, Rusya geleneksel savaş kapasitesini siberuzay, elektronik savaş ve iletişim silahlarıyla güçlendirmişti.
Batılı uzmanlar Rusya'nın bu uygulamalarını gelecekte robotik ve uzun-menzilli vurucu silahlarla eşleştireceğini düşünüyorlar. ABD ordusu da, geçen Kasım ayında geniş kapsamlı bir modernizasyon girişimi başlattı. Kurulmaya çalışılan yapı, tüm silah, sensör ve bilgi- iletişim sistemlerini birbirine bağlayacak bir çeşit “nesnelerin interneti” (Internet of Things - IoT) olarak nitelendirilebilir. Bu yapıya, daha doğrusu konsepte ABD Savunma Bakanlığının verdiği isim ise Joint All Domain Command and Control (JADC2).
ABD Savunma Bakanlığı’nın JADC2 ile hedefi , tüm kuvvetlerin (hava, kara, deniz, deniz piyadeleri ve uzay) tüm tespit, teşhis, takip sistemlerini tek bir iletişim şebekesi altında birleştirmek. Gelecekteki muharebelerde karar ve eylemlerin dakika, hatta saniyeler mertebesinde gerçekleşmesi gerekeceğinden, tüm bu unsurlar arasında kesintisiz, gerçek zamanlı bir iletişim altyapısının kurulması hayati derecede önem kazanıyor. ABD Savunma Bakanlığı JADC2’yi Uber uygulamasına benzetiyor.
Stratejik ve Uluslararası Çalışmalar Merkezi uzmanlarından Melanie Marlowe, “Rusların Ukrayna istilası, birden fazla merkezden saldırı durumlarında yapılması gerekenler için ideal bir vaka analizi fırsatı doğuruyor. Bu gibi koşullarda insansız hava araçlarının, füzelerin, elektronik saldırı ve çeşitli kara kuvvetlerinin tek bir komuta altında birleştirilmesi çok kritik bir gelişme” diyor.
Drone sürüsü
Birden fazla insansız hava aracı aynı anda “drone sürüsü saldırısı” olarak adlandırılan bir saldırı gerçekleştirebilir. Sürü Drone’lar, küçük çaptaki kalabalık drone gruplarının birbirleriyle “swarm intelligence” (sürü zekâsı) yazılımları ile haberleşerek belli bir amaca yönelik olarak mobilize edilir. Bu teknolojinin uygulanması birbirleriyle hızlı bir şekilde organize olabilecek fazla sayıda drone’a ihtiyaç duyduğu için, teknoloji hafif ve küçük drone’larda uygulama alanı buluyor; insansız hava araçları ile ağır drone teknolojileri günümüzde bu uygulama kapsamının dışında kalıyor.
Yüksek koruma zırhı altındaki mevzilere sızmak çok spesifik teknolojilere ihtiyaç duyar. Amerikan Savunma, Araştırma ve Mühendislik müsteşarı Heidi Shyun, siperlere, dehlizlere, mağaralara sızabilmek için geri dönmesi gerekmeyen, düşük maliyetli insansız sistemlere gereksinim duyulduğunu belirterek şöyle konuşuyor: “Bunu yapabilmek için güvenilir yapay zekâ ve otonom hareket kabiliyeti içeren araçlar geliştirmeliyiz. Bunlar GPS olmadan yollarını bulmak zorundadır. Bunun için drone’lar, robotik yer araçları ve sualtı cihazları geliştirmeliyiz. Bunlar minimum insan müdahalesi ile keşif, saldırı ve gözetim görevlerini yerine getirmeli.” Örneğin Pentagon 3 boyutlu yazıcı ile ürettiği mikro drone sürülerini uçaktan atarak, savaş uçaklarına gerek kalmadan, düşman topraklarına saldırı düzenleyebiliyor.
1500 km menzilli süpertoplar
Ocak ayında ABD ordusu, tasarlamakta olduğu 1500 km menzilli topları 2024 yılında test edeceğini duyurdu. Bugünün toplarının menzili 40 km. ABD’nin Rusya’nın 2014 yılındaki Ukrayna işgalinden çıkarttığı ders vurucu sistemlerinin menzilini artırmak oldu. 1500 km menzilli toplar şu anda kullanıma hazır değil ama gerçek yaşam koşullarına nerede deneneceği henüz belli değil.
Bu topların uzun menzilli hipersonik silahlarla birlikte kullanılması düşünülüyor. Hipersonik hızlarda yol alan silahlarla birlikte bu toplar kara birliklerinin en aşılmaz denilen barikatları aşmalarını sağlayacak.
Reyhan Oksay
Kaynaklar
https://www.scientificamerican.com/article/russia-ukraine-conflict-prompted-u-s-to-develop-autonomous-drone-swarms-1-000-mile-cannon/
https://www.siyahgribeyaz.com/2020/09/silahlarn-interneti-jadc2-ve-abms.html
Bu yazı HBT'nin 311. sayısında yayınlanmıştır.
