Uber, sıkı denetimlerle karşı karşıya. Emniyet Müdürlüğü tüm illere talimat göndererek, Uber'e korsan taşımacılık suçundan ceza kesilmesini istedi. Trafikteki yaklaşık bin adet Uber aracını bağlayan yetkililer, geçtiğimiz haftalarda İstanbul’da ilk defa bir Uber yolcusuna "korsan taşımacılık kullandığı" gerekçesiyle 281 TL ceza kesmişti.
Bu cezalar ve sıkı takip söz konusu uygulamanın Türkiye’de yasaklanacağı anlamına geliyor.
Uber nedir?
Uber, yolcularla sürüceleri buluşturan bir uygulama. Türkiye’de iki farklı yolla çalışıyor. Bunlardan biri: turizm firmalarıyla anlaşarak bu firmalara ait araçları kiralaması; diğeri: kendi aracıyla Uber’e kaydolan ve sürücü olarak çalışmak isteyen kişilerin, Uber tarafından onaylanması halinde yolcu almaya başlaması.
Uber, gerekli lisanslara sahip olmadan taksi gibi çalışmakla suçlanıyor ve artık görüldüğü yerde ceza kesiliyor. Kullandığı aracın sahibi olmayan Uber sürücülerini için korsan taksilere uygulanan cezaların aynısı uygulanıyor. Trafikte yakalanan ve kendi aracıyla sisteme kaydolmuş Uber sürücüsünün aracı ise 60 gün boyunca trafikten men ediliyor. Yolculara da 281 TL ceza kesiliyor.
Uber bir taksi şirketi değil
Uber’e karşı kadar taksilerden ciddi tepkiler gelse de aslında Uber bir taksi uygulaması değil. Uber, tıpkı eBay gibi alıcı ve satıcıları bir araya getiren bir platform. Uber, hem aracı olan herkesin, bir taksi şoförü gibi çalışıp para kazanabilmesine imkan sağlıyor hem de kimi zaman daha büyük ya da daha lüks ulaşım araçlarına ihtiyaç duyan insanlara araç sağlıyor.
Sadece Türkiye’de değil, Avrupa’da da tepki var
Uber gibi uygulamalar paylaşım ekonomisi olarak anılıyor. Geçtiğimiz yaz AB Komisyonu, Uber ve Airbnb gibi uygulamalara destek vermeleri konusunda üye ülkelerini uyarmış ve AB yasalarının bu çalışmalara uyumlu hale getirilmesini önermişti. AB iç pazarından sorumlu bakan Elzbieta Bienkowska, “Beğensek de beğenmesek de paylaşım ekonomisi bir gerçek. İnovasyonu engelleyemeyiz” diye konuşmuştu.
Almanya ve Fransa, büyük birer ekonominin sahibi iki AB ülkesi, ancak iki ülkede de Uber karşıtı bir tavır söz konusu. Bu Avrupa ülkelerinde taksiciler, Uber’i bir tehdit olarak olarak görüyor. Uber, Paris'te korsan taksi işlettiği iddiasıyla 900 bin dolar para cezası aldı.
Geçtiğimiz yıl İngiltere’de binlerce taksici Londra’da eylem yaparak hem Uber’i hem de yeterince denetim yapmadığını öne sürerek Londra Ulaşım Kurumunu protesto etmişlerdi. Taksicilerin 3 saat süren eylemi Londra trafiğini felç etmişti. Yine Viyana’da 400 taksici Uber’in yasal olmadığı gerekçesiyle korna eylemi gerçekleştirmişti. Başbakanlık binası önünde sürücülerinin vergi vermediğini iddiasıyla Uber’i protesto etmişlerdi.
Yerli rakiplerine ceza yok
Uber’in Türkiye piyasasında ilerlemesiyle OLEV ve YOLO gibi benzer yerli uygulamalar çıkmıştı. Şimdi Uber’in bu cezalarla boğuşması rakiplerinin lehine bir durum. Daha çok İstanbul’da faaliyet göstermeye başlayan Türkiye merkezli araç servisleri, lisans ve vergiler konusunda Uber’in yaşadığı problemleri yaşamıyor.
Uber’den açıklama:
“… Öncelikle belirtmeliyiz ki Uber bir taşımacılık firması değildir. Yolcularla sürücüleri buluşturan bir global teknoloji şirketidir ve Türkiye'de tamamen yasal bir zeminde hareket etmektedir.
Uber olarak dünyanın her yerinde şehirlere ekonomik katma değer ve teknolojik inovasyon sağlayabilmek için bakanlık ve belediyeler ile iş birliği içerisinde çalışıyoruz. Türkiye'ye ve Türkiye'deki operasyonlarımıza sonuna kadar bağlıyız.
Türkiye'de iş ortaklarımızın ve araçlarının yasal bir zeminde ulaşım hizmeti sunabilmeleri için gerekli lisansları mevcuttur. Uber teknolojisini kullanıyor olmak yasaldır. Sürücü iş ortaklarımızın ve yolcularımızın her zaman yanındayız ve onları desteklemeye devam edeceğiz…”
