Hastanelerde Staphylococcus-aureus bakterilerinin yayılmasından çok korkulur. Çünkü bu bakterinin soyundan gelen ve MRSA kısaltmasına sahip bakteri suşu, “super bug” olarak kabul edilir, yani antibiyotik tedavisine dirençli bir bakteri suşu. Nature dergisinde yayımlanan bir makalede, MRSA’nın özel bir tipinin bu dirençliliğe 200 yıl kadar önce kirpilerde kavuştuğundan söz ediliyor.
Methicillin resistant Staphylococcus aureus (MRSA) birkaç on yıldan bu yana biliniyor. Bakteri, hastalarda ilk olarak 1960 yılında tespit edilmişti. Fakat Kopenhag Staten Institut kurumundan Jesper Larsen yönetiminde gerçekleştirilen araştırmayla, aslında bu antibiyotik dirençliliğinin çok daha önce geliştiği anlaşıldı. Araştırmanın genişletilmesine, Danimarka ve İsveç’te incelenen kirpilerin yüzde 60’ı kadarının “mecC-MRSA” tipine karşı direnç kazandıklarının öğrenilmesinden sonra karar verilmişti. Yapılan analizler sonucunda, bunun Avrupa’dan Yeni Zelanda’ya kadar uzanan hayvanlar için geçerli olduğu ortaya çıktı.
200 MRSA enfeksiyonundan biri “mecC-MRSA”’la uzanıyor. Bakteri bu yüzden hem insanlar hem de besi hayvanları için büyük bir sorun yaratıyor. Kirpilerden ve diğer hayvanlardan alınan 1000’in üzerinde S-aureus örneğini inceleyen araştırmacılar, mercC-MRSA’yı bu kadar dirençli haline getiren özel genler olduğunu, bu tipin 200 yıl kadar önce kirpilerde gelişmiş olması gerektiğini ortaya koydular.
Kirpilere çoğunlukla Trichophyton erinacei mantar paraziti bulaşmaktadır. Bu parazitler kirpinin cildinde iki doğal antibiyotik üretiyorlar. Kirpi popülasyonunda kalıcı olabilmek için Saureus’un bu maddelerle başa çıkabilmesi gerekiyordu. Araştırmaya göre bu “antibiyotik üreticisiyle” doğrudan temas, dirençliğin gelişmesine yol açmıştı. Demek ki bu gelişme, antibiyotiklerin tıpta ve hayvancılıkta kontrolsüz olarak kullanılmasından çok önce yaşanmıştı. Yani doğal bir süreçti ve herhangi bir süre sonra insanlara ve besi hayvanlarına bulaşmıştı. Uzmanlar antibiyotiklerin gereksiz yere kullanılmaması konusunda uyarıyorlar. Çünkü tahminlerine göre doğada daha çok sayıda dirençli bakteri olabilir.
Nilgün Özbaşaran Dede
