Bilimsel araştırmalar köpek sahibi olanların ortalama insandan daha sağlıklı olduğunu ortaya koyuyor. Örneğin köpekler kanser gibi bazı hastalıkları erken evrede algılayabiliyor.
Veteriner ücretleri bütçenizi zorladığında veya köpeğiniz tembel tembel kanepede oturup sizinle TV izlediğinde, bunların insan sağlığı ile ne ilgisi var diyebilirsiniz. Oysa bilimsel araştırmalar köpek sahibi olanların ortalama insandan daha sağlıklı olduğunu ortaya koyuyor. Örneğin köpekler kanser gibi bazı hastalıkları erken evrede algılayabiliyor.
Kanseri fark edebilirler
Köpeklerin koku alma duyuları çok gelişmiştir ve bu sayede kanserli bölgeyi fark edebilir. 1989’da yapılan bir vaka çalışmasında, hasta, köpeğinin sürekli olarak bacağındaki beni kokladığını ve hatta bir keresinde benli bölgeyi ısırmaya çalıştığı söylemiş. Sonrasında yapılan cilt muayenesinde, bacağında tehlikeli bir kanser türü olan malin melanom geliştiğini öğrenmiş.
Bazı köpekler, sadece cilt kanserini değil, mesane, akciğer, göğüs, yumurtalık ve kolon kanserini de fark edebilir. Özel olarak eğitilmiş olan 8 yaşındaki Panda isimli Labrador cinsi köpek, nefes ve dışkı örneklerini koklayarak, 37 kişiden 33’ünde kalın bağırsak kanseri olduğunu bilmiş ve hatta erken dönemi bile fark edebilmiş. Köpeklerin neye dikkat kesildiği tam olarak anlaşılamamış olsa da, tümörle ilişkili uçucu bileşikleri veya beden sıvılarımızdaki bazı maddelerin (mesela sigara yüzünden) uğradığı değişimi algılayabildiği düşünülüyor.
Sizi aktif tutarlar
2010’da yayınlanan bir araştırmaya göre, köpeği olan çocuklar, olmayanlara göre daha enerjik ve fiziksel aktiviteye daha sıcak bakıyor. Yetişkin köpek sahipleri için de aynı durum geçerli. Kanadalı araştırmacılar, köpeği olan insanların haftada ortalama 300 dakika yürüyüş yaptığını ve köpeği olmayanların ise haftada ortalama 168 dakika yürüdüğünü kaydetmiş.
Şekeriniz düştüğünde uyarırlar
Bazı eğitimli köpekler düşük kan şekerini fark edebilir. British Medical Journal’de yayımlanan araştırmalara göre, diyabetli hastalarla yaşayan köpeklerin üçte birinden fazlası, hastanın kan şekeri düştüğünde, hatta bazen düşmeden biraz öncesinde bunu fark edip, değişik davranışlar sergilemiş. Makalede yer alan farklı vaka çalışmasında, köpekler sadece düşük kan şekerini fark etmekle kalmamış, aynı zamanda hastaları bir şeyler yemeleri için uyarmışlar. Bunu nasıl yaptıkları tam olarak belli değil, fakat kaslardaki titreşimi veya hastanın kokusundaki değişimi algılıyor olabilirler.
Egzama riskini azaltabilirler
Birçok ebeveyn küçük çocuklarının köpeklerle haşır neşir olmasını istemez. Çünkü köpeğin alerjiye veya egzamaya neden olacağını varsayar. Oysa araştırmalara göre, bebeklikten itibaren köpeklerle iç içe olan çocuklarda egzama oluşma riski çok daha az. 636 çocuğun katıldığı bir çalışmada, köpekli ailelerin çocuklarında egzamanın görülme oranının diğerlerine göre çok daha az olduğu ortaya çıkmış. Köpek alerjisine hassasiyeti olan çocukların köpekle vakit geçirmesi egzama riskini artırmamış. Yine de uzmanlar, hemen bir köpek almamanız konusunda uyarıyor, çünkü bu konunun daha fazla araştırılması gerekiyor.
Nöbet geçirdiğinizde yardım edebilirler
Bazı köpekler, sahiplerine günlük hayatta rehberlik ederek, onları kendilerine zarar verecek durumlardan uzak tutması için özel olarak eğitiliyor. Köpeklerin algıları, epilepsi hastalığı olan kimselerde yaklaşan atakları hissedebilecek ve sahiplerini uyarabilecek, nöbet sırasında onları güvende tutabilecek kadar açık. İnsanların kendilerinde fark edemediği kimyasal değişimleri ve nöbet öncesi davranış değişikliklerini algılayabilirler. Eğitimsiz köpekler ise bu değişimi hissettiklerinde sadece panikliyor. Dolayısıyla, içgüdüsel sezgilerinin olumlu yönde kullanılabilmesi için eğitilmeleri gerekiyor.
Alerjiniz olan yiyeceklerden uzaklaştırırlar
Bazı köpekler uyuşturucu maddeleri ve bombaları hissedebilir. Bazıları ise yiyeceklerdeki alerjenleri algılayabilir. Kimi insanda yer fıstığı alerjisi o kadar şiddetlidir ki, havadaki minik partiküller bile reaksiyon göstermeleri için yeterlidir. Florida’daki köpek eğitim merkezine göre, ölümcül olabilen bu duruma karşı köpekten yararlanmak kurtarıcı olabilir.
Doktorlara göre, yer fıstığı alerjisi olan kişilerin yiyecek tüketirken içeriğine karşı çok dikkatli olmaları, yanlarında epinefrin taşımaları ve acil durumlarda kullanabilmeleri gerekiyor.
İyileşmenize yardım edebilirler
Bazı hastanelerde ve tedavi merkezlerinde uygulanan “hayvan ziyaret programı”nın ana fikri, tedavi gören hastaların, hayvanların ilgisi ve enerjisi ile iyileşmelerine katkıda bulunmak. Bunun için eğitilen terapi köpeklerinin görevleri, hastayı hareket etmesi için cesaretlendirmek, diğer hastalar ile sosyalleşmesine vesile olmak ve varlıklarıyla kendilerini iyi hissetmelerine destek olmak. Özellikle de fiziksel engelleri olan yalnız ve yaşlı hastalara arkadaşlık etmek.
Derleyen: Mercan Bursalı
