Son Dakika Bilim
İster aile bireyleri, ister iş arkadaşları ya da yakın arkadaşlar olsun, tanıdık yüzlerin algılanması sosyal yaşamımız için son derece önemli. Beynimizin tanıdık yüzleri nasıl algıladığı bugüne dek tartışmalıydı. Çünkü bunun için tanımakla kalmayıp, tanıdık yüzü bellekle de karşılaştırması gerekiyor. Bu yüz tanıma bölgelerinin, beyin bölgeleriyle bağlanmasıyla mümkün olabilirdi. Bazı sinir bilimci...
NASA’nın 20 Haziran 2019’da bir uyduyla uzaya fırlattığı ‘Deep Space Atomic Clock’ atom saati, dünyanın yörüngesindeki ilk yılında uzaydaki diğer tüm saatlerden daha iyi performans gösterdi. Kısaca DSAC olarak isimlendirilen atom saati, GPS uydularındaki saatlerinden en az 10 kat daha sağlam; bu da onu gelecekteki uzay navigasyon sistemleri için güvenli bir saat yapıyor. Uzay sondaları güneş siste...
'Nauka' isimli çok amaçlı laboratuvar modülü, üretildiği günden bu yana süren 14 yıllık bekleyiş ve 8 günlük uçuşun ardından Uluslararası Uzay İstasyonu'na (UUİ) kenetlendi. Sputnik'in aktardığına göre, 'Nauka', son 11 yılda UUİ'ye gönderilen ilk Rus modülü oldu. En son 2010'da 'Rassvet' adlı küçük araştırma modülü gönderilmişti. 'Nauka' modülü, kozmonotların hayatını daha da rahat yapmak için gel...
Bilim insanları bir dinozorun dışkısını sinkroton mikro tomografiyle incelediklerinde, birkaç tane böcek gördüler. Bir tanesi o kadar iyi korunagelmiş ki duyargaları bile rahatça seçilebiliyor. Bilimsel adı Triamyxa coprolithica olan böceğin 230 milyon yıl boyu fosilleşmiş dinozor dışkısında koruna geldiğini söylüyor araştırmacılar. Fosilleşmiş dışkı kalıntılarında genelde hepsi aynı türe ait olan...
Dünya Sağlık Organizasyonu’na (WHO) göre dünya genelinde 2 milyar insan fazla kilolu. The Lancet Gastroenterology & Hepatology dergisinde kısa bir süre önce koronavirüs pandemisinin gölgesinde yeni bir salgının yayılmakta olduğundan söz edilmişti. Şişmanlık sadece Batıdaki endüstri ülkelerinde değil, gelişmekte olan yoksul ülkelerde bile hızla yayılmaya devam ediyor. Aşırı kiloların ve şişmanl...
Donmuş toprak veya permafrost, uzun bir süre donmuş olarak kalan toprak ve kayaçları içerir. Bunlar kısmen yüzlerce metre derinliğe kadar iner ve özellikle kuzey Amerika, Sibirya ve çok yüksek dağlarda bulunur. Dev bir derin dondurucu etkisini yapan bu donmuş toprak içinde çok bol miktarda biyokütle bulunur. Her şeyden önce bitki kalıntıları ve mamut fosilinden kuş ve kurtlara kadar uzanan ilkel h...
Nitröz oksit (N2O) ya da “Güldürücü gaz” olarak bilinen gaz, 150 yılı aşkın bir süredir anestezide ve ağrı kesici olarak kullanılmakta. Chicago Üniversitesi’nden Peter Nagele, birkaç yıl önce gerçekleştirilen bir pilot araştırmasıyla, N2O’nun ağır depresyonda yardımcı olabileceğini göstermişti. Hatta standart tedaviye yanıt vermeyen hastalarda bile. O zamanlar yüzde 50 oksijen ve yüzde 50 güldürüc...
Bilgisayar oyunları aslında sanıldığı kadar zararlı olmayabilir. Gerçi bilgisayarda oyun oynamak küçük çocukların algısını değiştirebilse de büyük çocuklarda – aşırıya kaçmamak kaydıyla- olumlu etkiler yapıyor. Mesela bilgisayar oyunları çalışma belleğini ve konsantrasyonu güçlendiriyor, reaksiyon süresini kısaltıyor, hatta hipokampusun uyarılmasıyla da öğrenmeyi tetikliyor. Ayrıca kontrast ve değ...
İster yeni hareketler olsun ister duyusal izlenimler ya da edinilmiş bilgiler, öğrenme söz konusu olduğunda ara vermek her zaman işe yarıyor. Beynimizin öğrenmeden sonra yeni bilgileri işlemek ve öğrenilenleri sabitlemek için zamana ihtiyacı var. Bellek oluşumu için de en önemlisi uyku. Çünkü bu dinlenme evresinde beyin bilgileri sınıflandırıyor, uzun vadeli bellekte depoluyor ve sinapslarımızı y...