Mikroplastik hücre zarlarımıza nasıl zarar veriyor?

Son Dakika Bilim
Mikroplastik hücre zarlarımıza nasıl zarar veriyor?

Mikroplastik sadece okyanusları, toprağı ve akarsuları kirletmekle kalmayıp, bedenimizin içine kadar sızıyor. Mikroplastiği içme suyu, yiyecek veya havayla birlikte alıyoruz. Bir kısmı dışkı yoluyla dışarı atılsa da geriye kalanlar dokularımızda ve organlarımızda birikiyor. Bu birikimlerin sağlığımız üzerindeki etkileri henüz kesin olarak bilinmiyor. Ancak ilk araştırmalara göre  çevresel etkilerle bedenimize giren mikroplastik,  bağışıklık sistemimizin obur hücreleri tarafından alınıyor. Şimdi ise mikroplastiğin hücre sağlığı üzerindeki negatif etkisi ortaya çıktı.

Saarland Üniversitesi’nden Jean-Baptiste Fleury ve Tarragona Üniversitesi’nden Vladmir Baulin, mikro partiküllerin hücrelerle girdikleri mekanik etkileşimi ayrıntılı bir şekilde inceledi. Deneyler sırasında çapları 10 mikrometreye kadar varan mikroplastik kürecikler,  sentetik hücre zarlı bir çözeltiye eklendi. Bu şekilde partiküllerin hücre zarlarını hafifçe ezdikleri görüldü. Ölçümlere göre bu durum zarın iyice gerilmesine yol açtı. Mililitrede 25 ila 200 mikrogram mikroplastikte, çift zarın gerilimi kısa süre içinde metre başına dörtten, sekiz milinewtona çıktı. Bu değerler ise zarın çözündüğü sınıra çok yakın.

Bu mekanik etkilerin hücrelerin dayanaklılığı üzerindeki sonuçlarını bulmak isteyen araştırmacılar, alyuvarlarla ek deneyler yaptılar. Bunları dikkatlice, çapı kan hücrelerinden daha küçük olan bir pipetin içine çektiler. Bu şekilde kan hücreleri önemli ölçüde gerildi ve kısmen zarları açılıp, patlayana kadar çekildi. Ve bu deney 0,5 mikrometrelik küçük plastik parçacıkların varlığında ve yokluğunda tekrarlandı. Sonuca göre; mikroplastikler, hücre zarının yırtılması için gereken süreyi önemli oranda kısaltıyor;  bu da plastik parçacıklarının birikmesi sonucunda, zarların daha az dayanıklı hale geldiğini doğruluyor. Bu mekanik etki bu nedenle mikroplastiklerin hayvan ve insan hücrelerine zarar verebildiğini göstermekte. Araştırmacıların görüşüne göre bu mekanik etki bir olasılıkla da minik plastik partiküllerinin ne şekildieiltihaba yol açabileceğini de açıklayabilir.


Kaynak