Yaşam Bilimleri
Geçen hafta sizlere İnsan Konnektomu Projesi ile İnsan Beyni Projelerinden bahsetmiştim. İBP’nin kaydettiği aşamaları görmeniz için İBP yönetim kurulunun yakın zamanda yayınladığı bildirgeyi sizlerle aşağıda paylaşıyorum: (İnsan Beyni Projesi (İBP) (Human Brain Project, HBP) başarıyla üçüncü aşamaya geldi; 6 Haziran, 2018 “Bu çok büyük bir adım; Avrupa’nın her yerindeki üyelerimiz ve ortaklarımızı...
Covid-19 pandemisi sırasında yaşanan kapanmalar yüzünden yalnız kalan birçok insanın uyku alışkanlığı değiştiği gibi kilo sorunuyla da karşı karşıya kaldı. Araştırmacılar bu etkinin arkasında sirkesineğinde de bulunan bir mekanizmanın gizli olabileceğini düşünüyorlar. Nitekim normalde gruplar içinde yaşayan sinekler, sosyal izolasyon sırasında daha az uyurken, daha fazla besleniyorlar. Bilim insan...
Zehirli yılanların ölüm ısırığı doğanın mükemmel bir sistemidir: Yılan, başını çok hızlı bir şekilde hareket ederek ısırır. Bu hareket omurgalı hayvanlar arasında en hızlı olanıdır. Türüne göre yılan daha sonra çentikli bir oluk veya dişteki içi boş bir kanal yoluyla zehrini avına enjekte eder. Bazı yılan türlerinde bu diş sabit değildir, geriye doğru katlanabilir. Yılanların zehirli aparatları, ö...
Daha ilkokul öğrencisiyken ‘beyin nasıl düşünür?’ sorusuyla başlayan zihin ve beyin cerrahisi ve beyinbilim serüvenimin bugün geldiği noktada yeni bilimin, yeni yaşam anlayışının, yeni kültürün farketmeye başladığım unsurlarını sizlerle bir yazı serisinde paylaşmak isterim. “Beyin nasıl düşünce üretir? Beyin nasıl bilinç oluşturur? Beyin nasıl zihin yaratır?” Bu sorulara yanıt aramak bilimin esas ...
Bir zamanlar dünyamızda en yaygın memeli olan mamutlar, buz devrinin kötü koşullarına da uyum sağlamışlardı. Fakat buz devri sona erdiğinde dev mamutların da sonu gelmişti. Yaklaşık olarak 6000 yıl önce son mamutlar da tükendi. Bu buz devri hayvanlarının niçin yok oldukları hala tartışmalı bir konu. Bazı teorilere göre yok oluştan değişen iklim ve buna bağlı olarak beslenme biçiminde de yaşanan de...
Sahte anılara neyin yol açtığını araştıran bilim insanları, “uyku iğciklerinin” yoğunlaştığı uyku evresinde insanların gerçekleşmemiş anılar ürettiğini keşfetti. Hafıza mükemmel değildir. Bazen bazı şeyleri hatırlarken bazı şeyleri bozuk bir kayıt cihazı gibi atlayabiliriz. Bazense hiç yaşanmamış şeyleri bile “hatırlayabiliriz”. Araştırmacılar bu gibi anılara “sahte anı” diyor. (Şahit ifadelerinin...
Sabah uyanıp çalışma odama gittiğimde duyduğum kitap kokusunu, gün içinde sabahki kadar etkili bir şekilde duymamamın nedenini hep merak etmişimdir. Neyse ki bilim var ve kafamızdaki soru işaretlerini ortadan kaldırıyor. Yapılan araştırmaya göre, kokuya karşı duyarlılığımız gün içinde değişkenlik gösteriyor.(1) Nedeni ise biyolojik saatimiz...Bu yeni bulgu koku algısı bilimi açısından çok önemli. ...
İnsanlar birbirleriyle bakışlarıyla, baş hareketiyle, tokalaşmayla veya öpüşerek selamlaşıyorlar. Hem birbirlerine rastladıklarında hem de ayrılırken. Bu tür bir iletişimi araştırmacılar şimdi şempanzelerde de gözlemlediler. Bu davranış şempanze ve insanın son ortak atasında yaklaşık olarak altı ila yedi milyon yıl önce gelişmiş olmalı. Oysa şimdiye dek selamlama sinyalleriyle iletişim kuranların ...
En eski antibiyotik olan penisilin, bulunuşundan bu yana hastanelerin vazgeçilmezidir. Doksan yılı aşkın bir süredir hastalar penisilinle bakterilerden korunuyor. Fakat bu antibiyotik, penisilin alerjisine sahip kişiler için zararlı olabiliyor. Ayakta veya yatılı olarak tedavi görenlerin yaklaşık olarak yüzde onu penisilin alerjisine sahip olduklarını söyleseler de bu sayının gerçekte ne kadar old...